Petran Geurts is organisatieadviseur bij Rivas Zorgroep waar het Beatrixziekenhuis onderdeel van uitmaakt. Hij is druk bezig het gedachtengoed van samen beslissen in iedere spreekkamer van het ziekenhuis te krijgen. Hij deelde zijn ervaringen en lessen op de intervisiebijeenkomst van Q-Consult Zorg over samen beslissen op 1 september.

Rivas werkt al vijftien jaar met Planetree. Geurts: “Dan kun je zonder overdrijven zeggen dat het de patiënt centraal zetten in het DNA van je organisatie zit.” Ook het programma ‘Kwaliteit als Medicijn’ vormde volgens hem een vruchtbare bodem.

Verbeterideeën

In 2015 startten specialisten van het Beatrix Ziekenhuis, onderdeel van Rivas, samen met huisartsen in de regio Gorinchem en zorgverzekeraar VGZ en Strategy& met het programma Kwaliteit Als Medicijn. Centraal in dit programma stond dat kwaliteit het vliegwiel voor innovatie moest zijn en niet efficiency. Het doel van het programma was om zorg met minder geld kwalitatief beter te maken. Hiervoor werden laag in de organisatie verbeterideeën opgehaald. Een aantal daarvan werd als pilot doorgevoerd.

Breed gedragen

De uitgangspunten van samen beslissen worden mede hierdoor al wel breed gedragen binnen de organisatie, maar dan ben je er nog lang niet. Geurts: “Een ‘ja’ van de vakgroep, praktijk of afdeling is nog geen ‘ja’ van de medisch specialist of een individuele huisarts. Ik heb al lang gemerkt dat je niet moet beginnen waar de weerstand zit. Begin bij mensen waar je draagvlak voelt. Als die eenmaal werken met samen beslissen, kunnen zij weer helpen hun collega’s over te halen. Zo kom je verder terwijl het je minder energie kost.”

Hij benadrukt dat samen beslissen, net als iedere verandering, in de werkpraktijk moet landen en daar handen en voeten moet krijgen. “Door al knutselend en uitproberend te zoeken naar hoe de verandering en dagelijks werk zich tot elkaar verhouden, wordt de verandering vertaald naar de praktijk. Dat is de kern van ieder veranderproces.”

Keuzehulpen

Een belangrijk hulpmiddel bij het samen beslissen zijn de keuzehulpen. “Die wilden we het liefst direct  in het ziekenhuis invoeren, maar daar was geen budget voor. Sinds 2018 werken we in subsidietrajecten met keuzehulpen. We zijn begonnen met vier. Inmiddels zijn er tientallen die we de komende periode gaan implementeren.”

“Een groot voordeel van keuzehulpen is dat ze hele goede patiëntinformatie geven en daar worden dokters blij van. Ik zeg altijd maar tegen ze, laten we gewoon gaan werken met samen beslissen door middel van de keuzehulpen. Lukt dat niet, dan geven we in ieder geval hele goede patiëntinformatie. En dat is altijd winst.”

Transmuraal samen beslissen

Een volgende stap is het transmuraal samen beslissen, waarbij de huisartsen nauw samenwerken met medisch specialisten in het ziekenhuis. Ook daar spelen de keuzehulpen weer een belangrijke rol in. Geurts: “Zorgprocessen starten meestal niet in het ziekenhuis, maak vaak bij de huisarts. Je wilt dus daar al starten met samen beslissen. Er zijn ook steeds meer keuzehulpen die starten in de huisartspraktijk.”

“De huisarts neemt dan samen met de patiënt een beslissing over wel of niet doorverwijzen naar het ziekenhuis. Dat vraagt vertrouwen. De specialist in het ziekenhuis moet erop kunnen vertrouwen dat de huisarts de juiste diagnose stelt. Inmiddels is de overkoepelende huisartsenorganisatie aangehaakt. We zijn bezig om de individuele huisartsenpraktijken waar het ziekenhuis mee samenwerkt aan te sluiten.”

Lees ook
Dayenne Zwaagman: patiënt en professional op één afdeling