Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties2

Hoezo een falende NMa?

Bart Berden
Marcel Visser
Het artikel van drie wetenschappers 'NMa faalt bij toezicht ziekenhuisfusies' spreekt aan. In de zorg wordt al jaren geworsteld met de operationalisatie van het begrip marktwerking. En de praktijk moet daar maar mee weten om te gaan. Wij, bestuurders van het St. Elisabeth Ziekenhuis, schetsen de Tilburgse situatie en reageren tevens op het artikel.
Bart Berden (links) en Marcel Visser
Bart Berden (links) en Mart Visser

In Tilburg zijn wij druk met het op niveau houden en verbeteren van kwaliteit van zorg. Om die kwaliteit ook voor de middellange toekomst te garanderen is samengaan van de Tilburgse ziekenhuizen noodzakelijk. En dat vinden niet alleen de bestuurders of het toezicht: ook de cliëntenraden en de professionals, artsen en verpleegkundigen, hebben krachtig en expliciet hiervoor gekozen. Sterker nog: ook alle betrokken zorgverzekeraars en het openbaar bestuur staan unaniem achter de voorgenomen fusie.

Voornemen verdedigen

Op een zeker moment in de voorbereiding kwam de NMa in beeld en hebben de Tilburgse huizen hun voornemen moeten verdedigen. Dat kwam neer op een uitvoerige uitwisseling van feiten, interpretaties en conclusies betreffende de fusie van het St. Elisabeth Ziekenhuis en het TweeStedenziekenhuis die 7 kilometer van elkaar verwijderd zijn.

Het ging ook over de grip die het nieuwe fusieziekenhuis op de toekomstige prijzen zou kunnen hebben. De wetenschappers halen de Nza-berekening aan, volgens welke de prijzen van de Tilburgse huizen meer dan 30 procent zullen stijgen door de fusie. Maar kennen zij deze berekening? Vermoedelijk niet, want anders hadden zij, net als wij, er grote gaten in geschoten.

Over de disciplineringsmogelijkheden van de zorgverzekeraars is veel discussie. Inderdaad is het moeilijk daarover conclusief te zijn. Wie het weet mag het zeggen, waarbij de wetenschap zeker niet wordt uitgesloten. Echter, ook voor hen geldt de verplichting tot verantwoording.

Zorgverzekeraars zijn in deze optimistisch en onderbouwen dat gedetailleerd met illustraties over 2012. De NMa raakte voldoende overtuigd. De ziekenhuizen hebben voor de onzekere overgangsperiode aangeboden prijsafspraken te maken. Ook hier wreekt zich, zo toont hun commentaar, dat de wetenschappers de inhoud van het akkoord niet precies kennen.

In ons verweer hebben wij, naast marktdynamische redenen, ook de financiële voordelen voor de maatschappij en dus de patiënt als redenen aangevoerd. Concentratie van behandelingen die thans op 7 kilometer van elkaar uitgevoerd worden, maakt de zorg efficiënter.

Dan is er nog de inhoudelijke kwaliteitswinst die wij verwachten op grond van onderzoek en berekeningen. Wij hebben zelf, daarbij geholpen door Roos Mesman, een van mijn promovendi, ruim 1100 peer reviewed relevante publicaties doorgenomen. Voor ruim 50 ziektebeelden en ziekten bleek een positieve relatie tussen volume en kwaliteit aanwezig, waaronder ook veel voorkomende aandoeningen zoals hartfalen en suikerziekte. Uit ruim 200 artikelen hebben wij de fusiewinst voor tien concrete ziekten berekend, waarbij de huidige situatie werd afgezet tegen de nieuwe. Bijvoorbeeld: hoeveel betere resultaten boek je als je in één ziekenhuis 400 vrouwen met borstkanker behandelt in plaats van in twee ziekenhuis 200? De NMa heeft onze analyse nadrukkelijk betrokken in haar afweging. Onbekendheid met deze analyse is de wetenschappers niet kwalijk te nemen; wel lijkt hun conclusie ‘geen aantoonbare structurele kwaliteitswinsten’ wat magertjes onderbouwd.

Beoordeling op feiten

Uit het bovenstaande moge duidelijk zijn dat de vele ‘ins and outs’ de beoordeling van een dergelijke casus lastig maken. Dat geldt ook voor wetenschappers, zolang zij niet op de hoogte zijn van de feiten.

Om die reden voegen wij vanuit Tilburg feiten toe die bijdragen aan een betere beoordeling. Feiten die, naar onze overtuiging, voldoende onderbouwen dat de NMa, na een zorgvuldige en erg lastige afweging, tot een verstandige en verantwoorde uitkomst is gekomen.

 

Bart Berden en Marcel Visser, bestuurders St. Elisabeth Ziekenhuis

2 REACTIES

  1. Ik snap dat als de Nza een standpunt in neemt dat voor de auteurs voordelig is, zij vinden dat de Nza niet faald. Zij doet nu eindelijk waar beide auteurs al tijden om zeuren. dat is tot daaraan toe
    Maar waar zijn toch die feiten waar ze het de hele tijd over hebben? net zo non-existent als hun gelijk waarschijnlijk…

  2. Lees alle reacties
  3. Als dit de ‘feiten’ zijn dan vrees ik dat de economen nog steeds een punt hebben. Aan de kostenkant is het algemene beeld het duidelijkst. De grotere ziekenhuizen ook de duurdere ziekenhuizen. De situatie in de VS toont aan dat toenemende marktconcentratie gepaard gaat met prijsstijgingen.
    De relatie met kwaliteit is veel lastiger. Allereerst is kwaliteit niet goed te meten en zijn de gevonden kwaliteitsverschillen ook niet goed te verklaren. Die verschillen zijn wel duidelijk en logisch verklaarbaar bij de werkelijk kleine aantallen. En als het ziekenhuis met 400 behandelingen beter scoort is dat dan misschien omdat dat ziekenhuis sneller overgaat tot behandeling van laag risicopatienten? De kostendata lijken deze lezing te ondersteunen.
    Interessant is ook dat de bestuurders die het sterkst pleiten voor schaalvergroting veelal ook degenen zijn die kwaliteit het liefst uitbesteden aan de professionals en zich daar zelf niet mee bezig houden.
    De rol van de zorgverzekeraar is interessant. Ik ken de markt en de overwegingen van de zorgaanbieders, maar het gedrag van de zorgverzekeraars in deze is voor mij onbegrijpelijk. Ik zou graag hun reactie lezen.

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.