Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties8

Cliënten en patiënten zijn allang klaar voor e-health

Eindredacteur
E-health is door onze eigen Neelie Smit Kroes tijdens de WoHIT in april dit jaar gebombardeerd tot een van de drijvende krachten achter de zo welkome en noodzakelijke vernieuwing binnen de zorg. Het Emerce eHealth-congres op 11 oktober ging in op de vraag op welke wijze e-health aan deze wens tegemoetkomt en welke eerste stappen kansrijk en/of zinvol zijn.
Cliënten en patiënten zijn allang klaar voor e-health

Na wat lichte aarzeling zijn we ook in Nederland steeds meer ervan overtuigd dat de gezondheidszorg op veel punten beter en efficiënter georganiseerd kan worden. E-health moet hierin een beslissende rol gaan spelen. Maar liefst 250 man bezochten het Emerce eHealth-congres om aan te schuiven bij een alleszins interessant en volwassen programma om nieuwe inzichten op te doen en kennis en ervaringen uit te wisselen.

Mayo Clinic past e-health sinds 2007 toe

De dag werd geopend met een boeiend relaas van Sidna Tulledge-Scheitel, zowel primary care physician als dekaan bij Mayo Clinic, de grootste non-profitorganisatie binnen de gezondheidszorg in de Verenigde Staten. Zij gebruiken e-health al sinds 2007 als middel om in contact te komen met (mogelijke) patiënten en hen met laagdrempelige adviezen verder te helpen. Naast hun eigen website(s) en mobiele apps maken zij al sinds 2007 gebruik van social media, waaronder Twitter, Youtube, en Facebook. Een team van tien man beantwoordt dagelijks allerhande vragen en slaagt er hiermee uitstekend in de zorgmarkt pro-actief te bedienen. De resultaten zijn spraakmakend: op Youtube werd het beschikbaar gestelde materiaal meer dan 7,5 miljoen maal bekeken en op Twitter kunnen zij reeds rekenen op een goede 400.000 volgers.

E-health is een service-revolutie, geen technische revolutie

Per maand vinden rond de 400 e-consults plaats. Het betreft vragen die online redelijk eenvoudig te beantwoorden zijn. Denk aan vragen over besmettelijke ziekten, benodigde inentingen of vragen rondom neurologie en oncologie. Duidelijk is, dat de transformatie naar een meer online georiënteerde kliniek bepaald niet eenvoudig is geweest. Aanvankelijk was er veel weerstand, met name bij de diverse artsen en zorgprofessionals. De doortastende houding van de CEO maakte evenwel dat de introductie van e-health werd doorgezet. En inmiddels is e-health ook succesvol gebleken dankzij de inzet van alle betrokkenen. Anders gezegd, zoals later op de dag werd geproclameerd: “e-health is een service-revolutie, geen technische revolutie.” Wanneer e-healthzo benaderd wordt, blijken zowel artsen, patiënten en beleidsmedewerkers het verrassend eens te zijn. Ze zijn allen immers op zoek naar toegankelijker en betaalbare zorg.

Professionals lopen nog niet warm voor e-health

In Nederland kunnen we ons nog niet spiegelen aan een Mayo Clinic of Kaiser Permanente. In ons eigen land vertrouwen we wel massaal op dokter Google zo betoogt Pim Ketelaar, Health Innovator bij Vital Innovators. Maar liefst 90 procent van alle Nederlanders maakt gebruik van Google alvorens een bezoek te brengen aan de huisarts. Die huisarts zelf is online slechts mondjesmaat vertegenwoordigd: slechts 23 procent van de huisartsen biedt op dit moment de mogelijkheid van een e-consult. Ook op de conferentie laten zij het afweten: meermalen wordt gevraagd of er zorgverleners of artsen in de zaal zijn. Het aantal handen is iedere keer op één hand te tellen.

Keurmerk voor medische informatie

William Valkenburg, onder meer initiatiefnemer van ‘Theo is Online’, stelt dat de hoeveelheid online content voor patiënten ook een minder florissante zijde heeft. Vaak is onvoldoende duidelijk wat de herkomst van informatie is, of deze betrouwbaar is en of de informatie past binnen de context van de vraag zelf. Dit is de reden waarom hij zich hard heeft gemaakt voor een keurmerk dat informatie geeft over de waardering van de aangeboden informatie. Deze waardering bestaat uit twee componenten: beoordeling door de vak- en door de publieke experts. Dit wordt uitgebeeld door middel van een herkenbaar zegel, waar beide beoordelingen direct terug te vinden zijn per artikel. Bijkomend voordeel van zo’n keurmerk is, aldus William Valkenburg, dat huisartsen bijvoorbeeld met een gerust hart kunnen doorverwijzen naar sites waarvan zij weten dat de informatie hier doorgaans goed beoordeeld wordt. Het scheelt dus zoeken voor de patiënt en de huisarts kan er gerust op zijn dat de patiënt de meer betrouwbare bronnen raadpleegt.

Patiënten willen zelf kunnen beslissen

Sebastiaan Foppema, Executive Vice President Business Operations- van PatientsLikeMe (PLM), hield een inspirerend betoog over wat er allemaal voor patiënten verandert wanneer zij zelf werkelijk aan het roer staan. PatiensLikeMe wil een platform bieden voor patiënten met een chronische en/of levensbedreigende aandoening. Het idee is dat deze patiënten in contact komen met gelijkgezinden en zo antwoorden vinden op voor hun relevante vragen. Hoewel het portaal met een goede 160.000 gebruikers in de Verenigde Staten nog bescheiden genoemd mag worden, betreft het een hechte en actieve gemeenschap van patiënten die onderling zeer betrokken zijn, aldus Sebastiaan Foppema. Patiënten kunnen direct zien welke medicijnen anderen bijvoorbeeld hebben gebruikt en tot welke resultaten dit heeft geleid. PLM zelf analyseert alle data (geanonimiseerd) en registreert daarbij ook bijwerkingen die de farmaceutische industrie nog niet noemt in de eigen bijsluiter. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld het gebruik van meer experimentele medicatie. Het gebruik en de resultaten zijn binnen deze omgeving direct toegankelijk voor leden zodat zij zelf de afweging kunnen maken of zij van deze mogelijkheid gebruik willen maken. De patiënt adviseert of informeert de arts over nieuwe toepassingsmogelijkheden. Het is al vaak genoeg gebleken dat patiënten zelf experts zijn geworden in het vakgebied en goed kunnen inschatten welke behandelmethoden mogelijk kansrijk zijn voor hun aandoening.

Waar wachten we nog op?

Uit onderzoek van de Universiteit Twente bleek al dat 67 procent van de jongeren een e-consult overweegt bij psychische problemen. Uit andere initiatieven, zoals van Mayo Clinic, Kaiser Permanente en PatientsLikeMe, wordt duidelijk dat er grote interesse bestaat onder cliënten en patiënten om gebruik te maken van e-healthvoorzieningen. Tijdens de conferentie komen ook patiënten zelf aan het woord: Anne-Miek Vroom en Niels Schuddeboom, beiden chronisch patiënt, betreuren het huidige aanbod op dit terrein. Niels: “Aan Google heb ik allang niets meer, die hooiberg is te groot geworden”. Anne-Miek die aan osteogenesis imperfecta of de ‘brozebottenziekte’ lijdt en in haar leven al voor 60 fracturen is behandeld, voegt daaraan toe: “Ik juich de komst van e-health enorm toe, het is toch te gek voor woorden dat mijn röntgenfoto’s alleen zijn in te zien bij mijn ziekenhuis?”. Aanvullend laten beiden weten nog andere redenen te zien om gebruik te maken van e-health: zij willen de data van zorgverleners graag controleren omdat het hun ervaring is dat er veel registratiefouten worden gemaakt. Daarnaast willen ze ook vooraf kunnen inschatten wat bijvoorbeeld de gevolgen zijn van een verhoogde dosering in medicijnen. Nu wordt dit veelal proefondervindelijk vastgesteld. Anne-Miek en Niels maken net als vele duizenden anderen duidelijk dat zij al lang klaar zijn voor e-health. Waar wachten we nog op?

Erwin van Asselt, Product Manager MyHealth Online

Lees meer

Alle presentaties van het Emerce eHealth congres en interviews met de sprekers

8 REACTIES

  1. @Klaas: Dan zouden we eHealth te kort doen. Je beschrijft hier een mogelijke toepassing op het terrein van eHealth, maar er is nog zoveel meer. Denk bijvoorbeeld ook aan het digitaliseren van diensten (afspraken maken, afhandeling klantvragen, educatie mbt ziektebeeld of zorgproces), telemonitoring of simpelweg het beheer van of de (directe) toegang tot het eigen medische dossier.

  2. Lees alle reacties
  3. Volgens mij alleen handig voor die kleine consultaties waar fysieke aanwezigheid echt niet nodig is. Zou dus kunnen besparen in eerste lijn. Met wel het risico dat symptomen gemist kunnen worden. Maar aangezien gezondheidsindustrie ook alleen nog maar over geld gaat lijkt me dat geen probleem.

  4. Volgens mij gaat eHealth echt vliegen als het verbonden is aan de praktijk van zorgverlenen. Oftewel, niet alleen de patient centraal, maar ook de processen van deze patient en de zorgverlener. Juist de betrokkenheid van de arts is cruciaal en de inpassing in het proces van groots belang. Dan is, zoals Chris zegt, eHealth niet meer voor erbij.
    Zie ook het goede blogartikel van Arjan Zuurbier op Frankwatching: http://www.frankwatching.com/archive/2012/10/18/ehealth-focus-op-draagvlak-behoeften-niet-op-toepassingen/

  5. Nog iets complexer. eHealth gaat over empowerment van iemand anders, bijvoorkeur de Patient, in het zorgnetwerk van de Patient. Dus over ‘van je af organiseren’ en substitutie – van mensuren, stenen en middelen. Wat de een kosten noemt, noemt de ander loon of omzet.
    Mayo is ander geval – iedereen is daar bijvoorbeeld in loondienst en ziet zorgverlening als teamprestatie waarbij je van elkaar leert. Daarnaast wil Mayo haar Experience en Delivery uitbreiden van 2 naar 20 naar 200 miljoen mensen.

  6. @Christ: Het is geen technisch probleem en niet een wens van alle patiënten, maar wel van veel patiënten.
    Nederland loopt voorop met het aantal internetverbindingen per huishouden en de helft heeft zelfs al een smartphone. We boeken vakanties, winkelen en bankieren via internet.
    Het verdienmodel in de zorg is hier echter nog niet op afgestemd. Binnen de ziekenhuizen wordt al gebruik gemaakt van telefonische consulten en per mail, echter nog spaarzaam omdat alleen face-to-face contacten tussen patiënt en medisch specialist worden vergoed door verzekeraars.
    Veel patiënten zouden maar wat graag zicht hebben op het eigen dossier om hiermee stuk regie in handen te krijgen. Omdat ook verzekeraars de toegevoegde waarde zien van communicatie tussen patiënten en zorgverleners, verwacht ik binnen een jaar een forse ontwikkeling op gebied van E-health.

  7. @Chris: maar die strategieën en inzichten zijn volop gedeeld tijdens het eHealth-congres? Ik deel wel je mening dat als er geen duidelijke keuzes worden gemaakt ten aanzien van het bedienen van klanten in de gezondheidszorg, hier voorlopig geen geld mee kan worden bespaard. Los daarvan zijn er overigens andere overwegingen om te investeren in eHealth: klanttevredenheid om er maar eens een te noemen.

  8. Waar we op wachten?
    We wachten op succesvolle strategieen om bestaande zorgprocessen te vervangen of veranderen. Als eHealth er alleen maar bij komt, leidt het alleen maar tot extra kosten. In deze tijd geen kansrijke onderneming.
    Dus wat gaan we niet meer of anders doen?

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.