Dag van de Preventie 2023

Nederland moet vol inzetten op preventie anders loopt de gezondheidszorg helemaal vast. Daarom hebben de drie VWS-bewindslieden, gemeenten, zorgverzekeraars en GGD’en het Gezond en actief leven akkoord (GALA) opgesteld. Dit akkoord geeft preventie en gezondheidsbevordering een nieuwe structuur en bekostiging. De belangrijkste punten hoort u tijdens deze bijdrage.

Tijdens de vorige editie van de Dag van de Preventie pleitte Jochen Mierau voor een wettelijke verankering van gezondheidsdoelen. Inmiddels is het belang van preventie overal doorgedrongen. Maar welke vervolgstappen moeten nu gezet worden? En op welke manier kan er gebruik worden gemaakt van de enorme hoeveelheden gezondheidsdata? Op welke ontwikkelingen zou nu de focus moeten liggen?

De Raad voor Volksgezondheid & Samenleving presenteert het advies: ‘Op onze gezondheid: de noodzaak van een sterkere publieke gezondheidszorg’. Dit advies legt enkele tekortkomingen bloot in het huidige systeem. De Raad ziet de oplossingen die het kabinet via het Integraal Zorgakkoord (IZA) en het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) beoogt als stappen in de goede richting, maar vindt ze ontoereikend. Daarom biedt de Raad een aantal forse aanbevelingen om de publieke gezondheidszorg te verstevigen. Jet Bussemaker, voorzitter van de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving en Hoogleraar ‘Wetenschap, beleid en maatschappelijke impact, in het bijzonder in de zorg’ aan de Universiteit van Leiden, licht deze toe tijdens dit congres.

GGD GHOR Nederland zet zich in voor collectieve preventie en het bewaken, beschermen en bevorderen van gezondheid. Nu de focus ook in de gezondheidszorg op preventie komt te liggen, liggen er kansen om de relatie te versterken. Hoe zou dit er idealiter uitzien? Welke mogelijkheden zijn er? Welke belemmeringen en welke plannen zijn er voor de komende jaren?

Huisarts Karolien van den Brekel deelt de visie van Positieve Gezondheid waarbij er uitgegaan wordt van een brede blik op de gezondheid en van de eigen regie van de patiënt. Hoe ziet dat er uit in de praktijk? Met welke partijen wordt samengewerkt om met name de groep patiënten die vaak een beroep doen te ondersteunen?

Landelijk gezien is zo’n 10 procent van de ziekenhuisopnames gerelateerd aan alcoholgebruik. In het Jeroen Bosch Ziekenhuis in ‘s-Hertogenbosch worden daarom mensen die binnenkomen op de SEH gevraagd naar hun alcoholgebruik. Indien nodig worden ze besproken in een multidisciplinair overleg met soms daarbij vertegenwoordigers vanuit de GGZ, verslavingszorg, sociaal werk, de GGD of de gemeente. Hoe werkt dit in de dagelijkse praktijk? En wat levert het precies op aan gezondheidswinst?

In een gebied dat al generatieslang een hardnekkige gezondheidsachterstand kent, wordt hard gewerkt aan verbeteringen. In het programma Kansrijke Start worden verloskundigen getraind in het gedachtegoed van Positieve Gezondheid. Lokaal is er een netwerk opgezet rond geboorte met kraamzorg, verloskundigen en het sociaal domein. Hoe ziet deze samenwerking eruit in de praktijk? Welke valkuilen zijn er en welke lessen kunnen anderen van dit initiatief leren?

In de gemeente Oss ontstond in 2016 een initiatief genaamd Proeftuin Ruwaard. Het doel was om door samenwerkingen tussen diverse organisaties van de wijk Ruwaard een vitale leefomgeving te maken waar wijkbewoners tegen lagere kosten een betere (positieve) gezondheid ervaren. En dat is gelukt.

Met behulp van de veranderaanpak Anders Denken, Doen en organiseren (ADDO). Deze aanpak verbindt niet alleen de verschillende organisaties, het zorgt ook voor een maatschappelijk rendement en merk- en meetbare uitkomsten:

1. het ervaren welbevinden van de individuele inwoner(s);
2. de positieve gezondheid op wijkniveau;
3. de jaarlijkse maatschappelijke kosten van de geleverde zorg en ondersteuning op wijkniveau;
4. ervaringen en verhalen uit de praktijk.

Tijdens deze bijdrage hoort u de belangrijkste aspecten van een integrale wijkaanpak.

Zilveren Kruis werkt samen met gemeenten en andere partners aan gezondheidswinst en lagere zorgkosten. Dat doen ze in onze kernregio’s waarbij de focus ligt op doelgroepen zoals ouderen en chronisch zieken. Ook op wijkniveau worden de krachten gebundeld. Maar hoe ziet dit er uit in de praktijk? Hoe wordt er gezorgd dat de zorgvragers niets merken van de financiering uit de verschillende wetten? Wat kunnen anderen leren van deze samenwerkingen?

Bertine Lahuis, voorzitter raad van bestuur Radboudumc, is ervan overtuigd dat de gezondheidszorg veel meer aan de voorkant moet gaan werken. Want voorkomen is en blijft beter dan genezen. Dat is ook de reden dat Radboudumc inzet op preventie in de verschillende wijken van Nijmegen. Welke rol speelt de bestuurder daarbij? Welke financiele gevolgen zijn er voor de organisatie? En, hoe maken we echt de omslag? Tijdens deze bijdrage:

• Hoe deze rol van de ziekenhuisbestuurder er in de praktijk uitziet
• Welke rol de bestuurder kan vervullen bij financiële of organisatorische uitdagingen
• Op welke programma’s ingezet wordt
• Wat deze regionale programma’s opleveren