Dankzij twintig jaar consultancywerk in de zorg kent Wilco Bothof de sector op zijn duimpje. Hij werkte samen met zorgorganisaties in cure en care, koepels en het ministerie van VWS. Later deed hij ook opdrachten voor organisaties die zich bezighouden met genees- en hulpmiddelen. “Ik kende Medtronic daardoor al als klant. Ik vond het een interessant bedrijf. Ik leerde het kennen als professioneel, gedegen, ambitieus én missiegedreven.” Inmiddels in dienst van dit bedrijf merkt hij dat deze missie geen papieren waarheid is maar uit daden blijkt. “We doen meer dan medische hulpmiddelen leveren. Het is onze drijfveer om de gezondheidszorg samen met de zorg te transformeren. Dat samenwerken heeft een sterke basis in onze oorsprong. Het samenwerken met dokters en ziekenhuizen doet ons bedrijf al vanaf het prille begin en is steeds intensiever geworden. Inmiddels werken we al meer dan tien jaar structureel met veel ziekenhuizen samen aan oplossingen om zorg van hoge kwaliteit betaalbaar en toegankelijk te houden.” Bothof is sinds november 2024 directeur Enterprise Accounts & Integrated Health Solutions en country lead Benelux. Hij geeft in België, Nederland en Luxemburg vorm aan de samenwerking met de zorg. Dat is hem op het lijf geschreven, omdat hij ervan overtuigd is dat de zorg er zonder samenwerking niet komt. “Mede daarom neem ik al jaren deel aan het Discours Ingendael, een initiatief dat alle partners in het zorgdomein vergaand wil laten samenwerken.

Waarom is samenwerking op dit ogenblik zo belangrijk?
“In de zorg lopen we aan tegen schaarste. Om de zorg toegankelijk en betaalbaar te houden moeten we transformeren. Dat is een enorme uitdaging die veel te groot is voor losse organisaties. Dat lukt je gewoon niet in je eentje. Want het vraagt om het ontwikkelen van nieuwe processen of therapieën en innovaties van integrale zorgpaden. Wij kunnen ziekenhuizen daarbij terzijde staan. Procesoptimalisatie, logistiek en digitalisering zijn thema’s waar wij al decennia ervaring mee hebben. Die kennis gebruiken we om ziekenhuizen concreet te helpen bij hun uitdagingen.”

Jullie werken samen met ziekenhuizen aan verbeteringen. Zien zij jullie als een natuurlijke partner?
“Door onze jarenlange aanwezigheid in ziekenhuizen is er vaak een vertrouwensband. Bestuurders werken graag aan hoe ze hun ziekenhuis of zorgregio kunnen transformeren. In onze samenwerking focussen we op diverse doelen van onze relaties. Zo heb je ziekenhuizen die met een groot personeelstekort kampen. Met hen zoeken wij actief naar manieren om iets aan dat issue te doen. Zo hielpen we het cathlab van het Catharina Ziekenhuis via tactisch plannen de schaarse capaciteit beter te gebruiken. Twee andere doelen waar onze partners vaak aan willen werken zijn: efficiency verhogen, en innovatie. We zoeken dan bijvoorbeeld naar innovatieve methoden voor het beter bedienen van patiënten. Hoe kunnen zij hun zorgpaden zo vernieuwen dat die zo soepel mogelijk lopen? Zodat patiënten vaker thuis kunnen worden behandeld.”

Met hoeveel ziekenhuizen werken jullie samen en hoelang duurt zo’n partnerschap?
“We hebben nu zo’n 200 partnerschappen in Europa en Azië. Met veel daarvan ziekenhuisorganisaties werken we tien jaar of langer samen. Die tijd heb je ook wel nodig, als je bijvoorbeeld zorgpaden wilt veranderen of de zorg beter wilt verspreiden over de regio. Door de jaren heen zien ziekenhuizen dus de meerwaarde van lange relaties met ons. We doen dat wat die ziekenhuizen niet zelf of met een andere partner kunnen. Of zo’n partnerschap iets voor je is hangt af van jouw situatie, bijvoorbeeld de grootte van je ziekenhuis of de expertise die je al dan niet zelf in huis hebt.”

Jullie doen die samenwerking nu 7 jaar ook met een aparte tak: Integrated Health Solutions (IHS). Waarom?
“In IHS bundelen we onze kennis die interessant is voor de partners. Daar zitten collega’s in die op alle facetten meedenken. Ze kunnen analytisch denken, processen ontrafelen en nieuwe zorgpaden ontwikkelen. Ze kennen de zorg door en door, sommigen hebben zelfs een BIG-registratie. Met IHS hebben we wereldwijd veel kennis opgebouwd. Deze is verzameld in onze programma’s en gebundeld per medisch gebied, zoals cathlab en OK. Deze wereldwijde kennis delen we met de partners die deelnemen.”

Delen jullie de resultaten ook met de buitenwereld?
“Dat doen we, als de betreffende partner dit ook wil. Dan kan het ene ziekenhuis leren van het andere. We willen over onze resultaten meer gaan communiceren.”

Hoe merken de partners de meerwaarde?
“Wij gaan altijd voor meetbare doelen, bijvoorbeeld op het gebied van patiënten- en doktersbeleving of kosten. Meestal geldt bij zo’n samenwerking dat de financiële voordelen groter zijn dan de kosten. Vaak verdienen ze door te besparen. Een voorbeeld is het implanteren van hartkleppen. Zo hielpen we een ziekenhuis om met hetzelfde team dagelijks niet drie maar vijf hartklepoperaties uit te voeren. Zonder concessies te doen aan kwaliteit of veiligheid, maar juist door slimmer te plannen, processen te optimaliseren en knelpunten weg te nemen. Het resultaat: meer patiënten geholpen, minder wachttijd, en een trots team dat zag wat er mogelijk is met de juiste ondersteuning.”

Hoe maak je een succes van een dergelijke samenwerking?
“Je moet in een langer partnerschap alert zijn op of het doel waaraan je werkt door de jaren heen hetzelfde blijft. Strategische doelen van ziekenhuizen kunnen verschuiven door veranderingen in beleid, bestuur of context. Dat vraagt voor ons om mee te bewegen. We doen de dingen die het ziekenhuis als geheel op dat moment als nuttig ervaart.”

Dienen jullie met deze samenwerking met ziekenhuizen ook maatschappelijke doelen?
“Het efficiënter maken van integrale zorgpaden is automatisch maatschappelijk verantwoord. Als een ziekenhuis met evenveel medewerkers meer patiënten kan helpen, draagt dat bijvoorbeeld bij aan de toegankelijkheid van zorg en het terugdringen van het personeelstekort.”

Kun je een voorbeeld noemen van een samenwerking met een nadrukkelijk maatschappelijk doel?
“Hoewel de laatste jaren grote stappen zijn gezet, zien we soms nog dat patiënten onnodig lang in het ziekenhuis liggen. Dat kost niet alleen waardevolle zorgcapaciteit. Het zorgt er ook voor dat andere patiënten langer moeten wachten, simpelweg omdat er geen bed beschikbaar is. Samen met onder meer het Zuyderland Medisch Centrum, het St. Antonius Ziekenhuis en het Catharina Ziekenhuis hebben we daarom een zogenoemde hartlounge opgezet. Een oplossing waardoor patiënten die een cardiologiebehandeling ondergaan, dezelfde dag alweer veilig naar huis kunnen. Het resultaat? Kortere ligduur, efficiënter gebruik van ziekenhuisbedden en, minstens zo belangrijk, tevreden patiënten die sneller terugkeren naar hun eigen omgeving. Een ander voorbeeld is dat we patiënten helpen met een betere voorbereiding op operaties. Dit resulteert in sneller herstel.”

Je zou willen dat het voorkomen van zorg de eerste stap in elk zorgpad wordt…
“We moeten maatschappelijk inderdaad veel meer sturen op integrale zorgpaden, inclusief preventie. Preventie vóór maar ook na de behandeling om complicaties te voorkomen en therapietrouw te vergroten. In het optimaliseren van zorgpaden zit dé grote slag voor het verbeteren van de sector. Je wilt het zorgpad van het begin tot aan het einde verbeteren. Als je alleen winst haalt op een klein stapje in het proces schiet het niet op.”

Wat zou in Nederland idealiter moeten veranderen om veel integraler aan zorgpaden te werken?
“De eerste stap is een intensivering van de samenwerking tussen de diverse zorgaanbieders.
Er moet echt bereidheid zijn: wij gaan niet langer zelf het wiel uitvinden, maar we gaan zoveel mogelijk samen doen en het dan ook daadwerkelijk uitvoeren. Vervolgens zou je met gemeenschappelijke projectteams, shared service centers, expertisegroepen en hit-teams die processen moeten invoeren. De tweede stap is financiering van integrale zorgpaden door verzekeraars. Zodat je ook echt zorg op de juiste plek kan neerzetten. Ik vind dat verzekeraars meer mogen sturen op integrale zorgpaden. Dus dat de financiering structureel wordt en niet alleen van pilots.