Het politieke zorgakkoord van de coalitiepartijen en de gedoogpartijen kent één ‘los eindje’: aanpassing van artikel 13 van de Zorgverzekeringswet (ZVW). Daarover moet het kabinet de komende weken nog tot een akkoord komen met D66, de ChristenUnie en de SGP. Minister Edith Schippers wil zorgverzekeraars meer ruimte geven bij de selectieve zorginkoop. Als ze verzekerden beter kunnen sturen naar zorgaanbieders waar ze een contract mee hebben gesloten, kunnen zij wel één miljard euro besparen. Nu moeten verzekeraars nog een vergoeding betalen van minimaal tachtig procent van de totale kosten aan verzekerden die naar een niet-gecontracteerde zorgaanbieder gaan. Schippers wil verzekeraars de mogelijkheid bieden de vergoeding op nul te zetten.
Kritiek
Dit plan heeft van meet af aan op veel kritiek van de ChristenUnie en SGP kunnen rekenen. Al in de winter van 2013, lang voor dat het publieke debat over vrije artsenkeuze losbarstte, gaven zij bij een Kamerdebat aan alles bij het oude te willen laten. Niet tornen aan artikel 13, want de vrije artsenkeuze is een principieel punt, was de strekking van een gezamenlijk amendement. Daar moet een zorgverzekeraar niet tussen gaan zitten. ‘Wij willen dat iedereen zijn eigen huisarts kan blijven kiezen die aansluit bij ieders specifieke situatie en levensovertuiging’, stelt Arie Slob, voorman van de ChristenUnie.
Ook maken ChristenUnie en SGP zich zorgen over de toenemende macht van verzekeraars. Door de vergoeding op nul procent te stellen, kunnen zorgaanbieders zonder contract met een verzekeraar geen verzekerde zorg meer leveren. Voor zorgaanbieders is een contract dus cruciaal. Welke eisen de zorgverzekeraar ook stelt, de zorgaanbieder zal akkoord moeten gaan.
Toch leggen ChristenUnie en SGP zich bij het recente zorgakkoord vast op aanpassing van artikel 13. Hoe zien de contouren van een compromis eruit? De ChristenUnie wil wellicht concessies doen als het gaat om het type zorg: wel de vrije artsenkeuze handhaven in een deel van de eerstelijnszorg, maar niet in een deel van de medisch-specialistische zorg. Ook de hoogte van de vergoeding is onderwerp van discussie. De tachtig procent is niet heilig. Welk percentage acceptabel is, wil de ChristenUnie nog niet kwijt.
Vrije keuze
Ook de SGP hecht vooral aan de vrije artsenkeuze in de eerstelijnszorg, omdat daar de vertrouwensband tussen patiënt en zorgverlener een belangrijke rol speelt, laat fractievoorzitter Kees van der Staaij weten. ‘De uitwerking luistert nauw. We willen werken aan een goede balans tussen kostenbesparingen enerzijds, en keuzevrijheid voor zorg die aansluit op de wensen van de patiënt en een goede onderhandelingspositie voor goede zorgaanbieders anderzijds.’
Stel dat de coalitiepartijen eruit komen met de gedoogpartners, dan is de Eerste Kamer nog een hobbel van formaat. Vrije artsenkeuze is bij uitstek een principieel onderwerp. Eén dissidente senator kan de krappe meerderheid in gevaar brengen.
