Berwick formuleerde Triple Aim toen hij werkzaam was als ceo van het Amerikaanse Institute for Healthcare Improvement. In 2010 werd hij door president Obama benoemd tot Administrator of the Centers for Medicare and Medical Services. Een door de Republikeinen zwaar tegengewerkte benoeming waaruit hij een jaar later onder grote politieke druk ontslag nam.
Met Triple Aim bedoelt Berwick dat zorg dient te draaien om drie doelstellingen, die gelijktijdig moeten worden nagestreefd: de eerste is het verbeteren van de ervaren kwaliteit van zorg; de tweede het verbeteren van de gezondheid van een populatie en de derde is het verlagen van de zorgkosten.

Populatie

Anders dan value based healthcare, dat zorgketens beoogt te organiseren voor specifieke ziektebeelden, neemt Triple Aim een afgebakende populatie van (potentiële) patiënten of cliënten als startpunt – populatiemanagement. Volgens de principes van deze aanpak dient de organisatie van de zorg ten behoeve van een dergelijke populatie integraal georganiseerd te worden, van preventie en zorgverlening tot aan welzijn toe. Het idee is dat alle stakeholders die de betreffende populatie bedienen, in integrale samenwerking in staat zullen zijn om al lerend optimale uitkomsten te behalen op het gebied van kwaliteit, gezondheid en kosten.
De drijvende kracht is dus niet concurrentie, zoals bij VBHC, maar samenwerking vanuit de bereidheid om gezamenlijk risico te dragen voor de resultaten, maar ook om eventuele gunstige resultaten onderling te delen (shared savings).

Versnippering

Triple Aim is vooral een beleidsaanpak, gestoeld op het idee dat betere samenwerking tussen zoveel mogelijk partijen zal leiden tot betere resultaten. In die zin sluit het gedachtegoed aardig aan bij de beleidsagenda die wordt uitgerold ten behoeve van Passende zorg: het bewerkstelligen van betere samenwerking in regionale zorgnetwerken, zodat met dezelfde middelen betere resultaten kunnen worden bereikt.
De Nederlandse context kent voor Triple Aim echter een belangrijke handicap: de versnippering van ons zorglandschap, zowel in aantal spelers als de verschillende bekostigingsarrangementen waaronder die opereren. Er zijn in ons land geen organisaties die de totale verantwoordelijkheid kunnen of mogen nemen voor de integrale zorgverlening aan een specifieke populatie. Dat maakt de toepassing van Triple Aim op nationaal niveau op z’n zachtst gezegd lastig. Want wie moet zo’n proces managen? En wie zet de benodigde data-infrastructuur op?

Opschaling

Evengoed is er sinds 2013 driftig met Triple Aim geëxperimenteerd in ons land, in negen zogeheten proeftuinen populatiemanagement, door toenmalig minister Edith Schippers gebundeld onder de naam ‘Betere zorg met minder kosten’. In 2018 mondde dit programma, dat werd geregisseerd door het RIVM, uit in het rapport Triple Aim in Nederland, waarin alle proeftuinen en hun resultaten besproken werden. Belangrijkste conclusie: ‘Triple Aim werkt in Nederland’. Concrete financiële resultaten werden daarin niet gemeld, maar wel werd gerept van verbeterde samenwerking, meer zelfregie en toenemende inzet van e-health.
Anderzijds werd ook gemeld dat de versnippering en de bekostiging van de zorg maakten dat er kleinschalig aardige resultaten konden worden geboekt, maar dat pogingen tot opschaling al snel tegen grenzen aanliepen.
Sindsdien is het stil rond Triple Aim in ons land. En dat terwijl dit gedachtegoed een serieuze rol zou kunnen spelen in met name het financieren van initiatieven op het gebied van preventie: er wordt een programma gefinancierd onder gedeeld risico en behaalde zorgbesparingen bij succes worden verdeeld (shared savings) onder de participanten.

Publiek-private initiatieven

Het geven van trainingen aan ouderen bijvoorbeeld, om hen te helpen minder te vallen – een hard groeiende oorzaak voor medisch specialistische zorg. Elke vijf minuten belandt een 65-plusser door een valpartij op de spoedeisende hulp. Dus er is volop reden om aan val-preventie te werken. Daar wordt ook aan gewerkt, maar stelselpartners slagen er maar niet om een goede aanpak gefinancierd te krijgen. Recent is een nieuw initiatief in dat gat gesprongen: de Health Impact Bond ‘Stevig Staan’. Een crowdfunding project, opgezet ten behoeve van 2500 ouderen in Noord-Limburg. Een consortium onder leiding van De Zorggroep – een regionale ouderenzorgverlener – rolt het programma uit. Gemeenten en zorgverzekeraars hebben de initiële investering verschaft die privé-investeerders de zekerheid moet bieden om in te durven tekenen.
Het wordt interessant om te zien of dit privaat-publieke initiatief een doorbraak kan forceren, daar waar de zorgpolder maar niet in slaagt.