Jarenlang stond er voor kankerpatiënten een soort Chinese Muur tussen de domeinen ‘zorg’ en ‘werk’. Dit terwijl er steeds meer mensen juist in hun arbeidzame leven te maken krijgen met kanker: jaarlijks worden bijna 50 duizend mensen in de beroepsbevolking geconfronteerd met de diagnose. In de spreekkamer stellen zorgverleners steeds vaker de vraag wat werk voor iemand betekent en welke behoefte iemand heeft om te blijven werken – tijdens en na de behandeling. Zo wordt arbeid meer en meer een uitkomstmaat.
Gestructureerd overzicht
Dat brengt ook weer nieuwe uitdagingen met zich mee. Nieuwe vragen poppen op. Er is een woud aan regelgeving, er zijn legio rechten en mogelijkheden. Hoe vind je daarin je weg als patiënt, maar ook als zorgverlener of verwijzer? Een gestructureerd overzicht ontbrak tot op heden. De Overzichtskaart Werk en Kanker biedt daar nu een antwoord op. De kaart is een initiatief van de Groep Werk en Kanker (GWK), de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK) en AbbVie, in samenwerking met de Argumentenfabriek.
Verkeerde film
Ervaringsdeskundige Machteld de Bont is directeur van Care in company, een adviesbureau voor werk en kanker en een van de praktijkpartijen die deel uitmaakt van GWK. Zij kwam samen met AbbVie op het idee voor de overzichtskaart. “Stel je voor: je zit als werknemer na een diagnose opeens in die verkeerde film. Dan is er zoveel informatie, kennis en expertise beschikbaar. Maar waar is het startpunt? Wij hopen dat patiënten al in het ziekenhuis informatie en ondersteuning over werk krijgen aangereikt. Dan is het belangrijk dat bijvoorbeeld verpleegkundigen geoutilleerd zijn op dit thema, dat ze werkgerelateerde vragen van patiënten herkennen en hierbij vanuit hun rol kunnen ondersteunen. De overzichtskaart geeft dat handen en voeten. Daarbij blijft de regie bij de patiënt”, legt De Bont uit. “Voor zorgprofessionals is het prettig dat er nu een helder overzicht is van informatie die zij ‘zorgeloos’ kunnen aanreiken: de informatie is door ons als maker zorgvuldig gecheckt en de bronnen zijn bewezen en zijn van gerenommeerde partijen.”
Meer dan ziekte
Roel Masselink, belangenbehartiger Kwaliteit van Leven bij NFK, benadrukt hoe belangrijk het is dat werk op het netvlies blijft van zowel patiënt als zorgverlener. “De Pavlov-reactie is vaak om alleen maar naar het medische aspect te kijken. Dan zou je vergeten dat een mens meer is dan zijn of haar ziekte. Werk is een belangrijk aspect van het leven. Het is niet alleen inkomen, maar ook zingeving en afleiding. Het is cruciaal dat daar aandacht voor is, niet alleen net na de diagnose maar op ieder punt in het traject. Kanker houdt niet op als de behandeling voorbij is. Vaak is er dan nog een lang en ingewikkeld traject.”
Beginstation voor vragen
Op de overzichtskaart is gekozen voor fasen in het traject: algemeen, diagnose, behandeling, re-integratie. Het is een beginstation voor vragen over bijvoorbeeld wettelijke rechten en plichten rond verzuim, communicatie met de werkgever, inkomen en secundaire arbeidsvoorwaarden, omscholing, gevolgen van behandelingen op lange termijn of ondersteuning bij re-integratie.
Alle doelgroepen
Alle doelgroepen komen aan bod, legt Masselink uit. Dat is de arbeidsmarkt in haar gehele breedte: werknemer, zelfstandige, ondernemer en uitkeringsgerechtigde.
De Overzichtskaart Werk en Kanker is hier te vinden.
