Dat blijkt uit de Quickscan
Rapport informatie
- Rapport naam:
- Quickscan Geneeskundige zorg voor specifieke patiëntgroepen 2020
- Sector:
- Eerstelijn
- Soort:
- Onderzoek / Wetenschap
- Afkomst:
- NZa
- Auteur:
- Malou Menting
- Verschijningsdatum:
- 26 mei 2020
- Link naar rapport:
- https://magazines.nzQuickscan Geneeskundige zorg voor specifieke patientgroepen-2020
- Samenvatting:
De geneeskundige zorg voor specifieke patiëntgroepen (gzsp) heeft sinds 2020 een plek in de eerste lijn binnen de Zorgverzekeringswet (Zvw). Hiermee is de zorg zoals de specialist ouderengeneeskunde (so) en de arts verstandelijk gehandicapten (avg) leveren geïntroduceerd in de Zvw. Dit moet de generalistische geneeskundige zorg versterken en de huisarts ondersteunen bij het leveren van zorg aan kwetsbare mensen thuis.
De overheveling van de gzsp staat in het teken van langer thuis wonen en ‘de juiste zorg op de juiste plek’. Hiermee willen beleidsmakers de toegankelijkheid en betaalbaarheid van deze zorg ook in de toekomst waarborgen. Hoewel de gzsp net in de Zvw is gekomen, verwacht de NZa ook bij deze vorm van zorg dat zorgaanbieders en zorgverzekeraars contractafspraken maken die de zorgvraag van patiënten (in een regio) centraal stellen. Ook hier is het uitgangspunt dat de zorg in de buurt van de patiënt beschikbaar moet zijn als dat kan.
Een van de conclusies van de quickscan is dat zorgaanbieders ontevreden waren over de mogelijkheden tot maatwerk in de contracten. Dit is te plaatsen, aangezien nagenoeg alle zorgverzekeraars hebben aangegeven dat maatwerkafspraken niet van toepassing zijn geweest. De focus bij de zorginkoop door zorgverzekeraars lag vooral op de continuering van zorg zoals geleverd onder een eerdere subsidieregeling. Ook in deze subsidieregeling werd een vast tarief en een omzetplafond gehanteerd. Bovendien was er op het moment van contracteren nog te weinig informatie beschikbaar om maatwerk bij de zorginkoop vorm te geven.
Zorgverzekeraars geven aan in de toekomst wel voor maatwerk open te staan. Ook geven zorgverzekeraars aan dat er veel aanbieders zijn voor relatief beperkte (financiële) omvang van de zorg. Voor alle inkoop en contractering maatwerk leveren en onderhandelingsgesprekken voeren, is gezien de omvang van de zorg en het grote aantal aanbieders niet haalbaar, aldus de zorgverzekeraars.
Ondanks dat zorgverzekeraars aangaven dat maatwerk niet van toepassing was, gaf 31% van de zorgaanbieders met contract in de enquête aan dat er over bepaalde punten in het contract is onderhandeld. Dit heeft bij iets meer dan de helft ook tot aanpassingen geleid in het standaardcontract, maar niet altijd naar tevredenheid. Genoemde onderwerpen van onderhandeling waren aanpassingen in organisatievereisten, omzetplafond, tarief en groeimogelijkheden.
Zorgaanbieders zijn wel tevreden over het tijdspad van de contractering en de beperking van de administratieve lasten. Over het algemeen wensen zij wel meer maatwerk en uniformiteit in de contractering. Te denken valt dan aan eenduidigheid in de gestelde eisen, het tijdspad en de inkoopprocedures. Daarnaast zien zorgaanbieders graag dat het makkelijker wordt voor samenwerkingsverbanden, individuele zorgaanbieders en nieuwe zorgaanbieders om een contract af te sluiten.
Zorgverzekeraars onderstreepten dat gzsp een nieuwe zorgvorm in de Zvw is. Dit brengt veel veranderingen met zich mee. Zorgverzekeraars vinden het daarom lastig het proces al te evalueren. Zij zien graag eerst hoe de so en avg opereren in de eerste lijn.
Zorgverzekeraars hebben ook een aantal positieve en verbeterpunten genoemd. Positief vinden ze de eenvoudige contracten die zij hebben kunnen opstellen en de beperking van de administratieve lasten. Als verbeterpunt noemden zij het tijdspad van contractering: om de zorg goed in te kunnen kopen, moet de regelgeving tijdig zijn afgerond.
De NZa doet in de quickscan een aantal aanbevelingen:
- Zorgverzekeraars: betrek zorgaanbieders actief bij de totstandkoming van de contracten.
- Zorgverzekeraars: onderzoek daarbij in hoeverre aanpassingen in de standaardcontracten (zoals: meer maatwerk, groeimogelijkheden, duur van het contract) voor (een deel van de) zorgaanbieders mogelijk zijn, zodat de verschuiving van zorg naar de eerste lijn een vlucht kan nemen.
- Zorgaanbieders (individuele aanbieders en beroeps- en branchepartijen): maak transparant hoe de ambities uit aanbeveling 2 waargemaakt kunnen worden.
- Zorgaanbieders en zorgverzekeraars: onderzoek samen de ruimte voor de contractering van nieuwe zorgaanbieders, samenwerkingsverbanden en individuele aanbieders.
- Zorgaanbieders (individuele aanbieders en beroeps- en branchepartijen) en zorgverzekeraars: bekijk of het mogelijk is om de verbetersuggesties van elkaar te verwerken in de komende contracteerronde. Overweeg daarbij om (regio)bijeenkomsten te organiseren om informatie uit te wisselen tussen zorgaanbieders en zorgverzekeraars. Heb hierbij aandacht voor zowel zorg zoals de so die biedt als zorg zoals de avg die biedt.
- Beroeps- en branchepartijen van zorgaanbieders en zorgverzekeraars: zet in op (nader onderzoek naar) structurele oplossingen of strategieën om met het probleem van arbeidstekorten om te gaan. Het is van belang om de vraag naar zorg en de (oplossingen) van de arbeidstekorten in de eerste lijn actief te blijven monitoren, aangezien het verplaatsen van zorg een noodzakelijke ontwikkeling is om de zorg ook in de toekomst te kunnen blijven bieden en betaalbaar te houden.
- Beroeps- en branchepartijen van zorgaanbieders: informeer uw leden over de mogelijkheden om zorg anders te bekostigen door middel van een experimentprestatie gzsp en leg initiatieven voor aan zorgverzekeraars. Als er andere zorgvormen dan gzsp betrokken zijn bij het initiatief, dan kan er gebruik gemaakt worden van de proeftuinen kortdurende zorg of de Beleidsregel innovatie voor kleinschalige experimenten
