Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties13

Zorg Zonder Markt lanceert zorgmanifest

Carina van Aartsen is redacteur bij Zorgvisie, Skipr en Qruxx. Ze schrijft over alle sectoren van de zorg, maar vooral over de ouderenzorg en eerste lijn. Omdat daar nu de grootste uitdagingen liggen: voor de zorg zelf maar ook voor de samenleving. Als aandachtsgebieden heeft zij de thema´s: governance, zorgverzekeraars en financiën.
Negen hoogleraren, twee emeritus hoogleraren, zes medici en twee juristen brengen vandaag een manifest uit waarin ze pleiten voor afschaffing van de marktwerking.
Zorg Zonder Markt lanceert zorgmanifest

In tien punten reiken de ondertekenaars een alternatief aan. Zij vragen de politieke partijen om hun suggesties over te nemen.

Gevolgen marktwerking

Marktwerking heeft de zorg doen uitdijen en de kosten doen stijgen in plaats van de belofte gestand te doen de zorg goedkoper te maken. Door concurrentie staan kwaliteit en solidariteit nu onder druk, zo zeggen de ondertekenaars. Professionals krijgen te maken met forse bureaucratie, instellingen kampen met grote financiële onzekerheden en patienten krijgen de rekening gepresenteerd. En voor al deze gevolgen had Zorg Geen Markt naar eigen zeggen al in 2004 gewaarschuwd.

Weg met DOT en dbc

Zorg Zonder Markt wil af van het huidige financieringsstelsel, DOT, dat evenals het vorige dbc-systeem productiestijging aantrekkelijk maakt. Een budgetsysteem zou de kostengroei beter kunnen indammen. De zorg moet weer een publiek goed zijn. Bestuurders, directeuren en medisch specialisten krijgen een salarisplafond ter hoogte van de balkenendenorm. (Zorgvisie-Carina van Aartsen)

Lees meer:

Eigen risico niet heilig voor SP

Artsen zijn massaal tegen marktwerking

PvdA-leider Diederik Samsom wil stelselwijziging zorg

PVV achter marktwerking

Kim Putters tegen marktwerking in de zorg

Carina van Aartsen is redacteur bij Zorgvisie, Skipr en Qruxx. Ze schrijft over alle sectoren van de zorg, maar vooral over de ouderenzorg en eerste lijn. Omdat daar nu de grootste uitdagingen liggen: voor de zorg zelf maar ook voor de samenleving. Als aandachtsgebieden heeft zij de thema´s: governance, zorgverzekeraars en financiën.

13 REACTIES

  1. @Rob,
    een laatste punt mijnerzijds, hopelijk kunnen we er een keer in persoon over spreken (zie bijv @drAlanRalston op twitter):
    ik denk dat het, zoals vaker wel, neerkomt op semantiek t.a.v. het begrip marktwerking. Ik meen, en anderen met mij, dat marktwerking niet beperkt is tot de Zvw. En wat zijn de volumecontracten van zorgverzekeraars anders dan een budgetmaatregel, mede afgedwongen door de minister die de kosten wil beteugelen?
    En die maatregel had dus te maken met de snelle uitgavengroei. Zie ook deze link waarin verwezen wordt naar de raming van het CPB, dat een sterkere volumegroei verwacht binnen de ZVW tot 2017 dan binnen de AWBZ.
    Net als echte kenners zullen we vast nog een avond lang rapporten en cijfers over en weer kunnen gooien, en misschien moeten we dat maar een keer doen. Maar je kan ook te lang doorgaan met bewijzen dat je niet van de straat bent.
    Zelf zou ik niemand op grond van zijn achtergrond uitsluiten, ik zou alleen slechte argumenten uitsluiten.
    Wordt hopelijk elders vervolgd.

  2. Lees alle reacties
  3. @ Alan. Ook ik heb twijfels bij het huidige stelsel, maar ik blijf erbij dat de ondertekenaars van Zorg Zonder Markt niet de juiste achtergrond hebben om te oordelen. Zo geeft u aan dat de zorgkosten uit de hand gelopen zijn door de marktwerking. De feiten spreken dat tegen. Juist buiten de Zvw en de marktwerking blijken de uitgaven snel te zijn gestegen. Natuurlijk waren er problemen door de snelle volumestijging in het B-segment, maar die problemen lijken op dit moment onder controle door de nieuwe volumecontracten van de zorgverzekeraars. Op de snelle stijging van het aantal AWBZ-indicaties heeft de politiek nog geen goed antwoord.

  4. @Rob dank voor uw reactie weer, als we de discussie over ‘waar was dit stelsel ook alweer voor bedoeld’ even terzijde laten en samen constateren dat in elk systeem, zoals u zegt, kwaliteit en toegankelijkheid, naast solidariteit van belang zijn, en de overheid natuurlijk op de kosten moet letten. Dan lijkt mij dat wij een punt hebben met marktgedreven volumegroei, met als gevolg het centrale verkiezingsthema: zorg te duur. En de vraag wie dan de rekening betaalt. Ik meen dat er een consensus is om de productieprikkels uit het systeem te willen halen. Het is zeer de vraag of concurreren op kwaliteit op korte termijn een valide weg is om dat te bereiken. Ons manifest biedt een alternatief.
    Het manifest komt trouwens niet van Zorg Zonder Markt maar van Zorg Geen Markt. Een redactioneel foutje bij Zorgvisie.
    En ‘kleefstoffen’. Is mooi gevonden, maar toch een beetje grove onderschatting m.i. van de relevante kennis van de betrokkenen. Dat mag de lezer verder bepalen, ook diens kennis schat ik wat hoger in dan u vermoed ik. Hoe dan ook, goed dat het manifest discussie losmaakt, het wordt natuurlijk heel interssant de komende tijd.

  5. @ Alan Ralston. Laat ik voorop stellen dat ik een reactie op naam kan waarderen. De inhoud van de reactie toont mijn punt echter aan. Over de kostebeheersing: elk stelsel (en elke actie van VWS, NZa etc. dient de relatie tussen Kwaliteit en Toegankelijkheid aan de ene kant en Kosten aan de andere kant te verbeteren. Deze stelselwijziging dus ook. Ten opzichte van het stelsel dat werd vervangen viel op dat het budgettair denken werd vervangen door het denken in termen van concurrentie. Het totale budget werd (in principe) losgelaten en zou worden bepaald door de consument die tussen de verschillende polissen moest kiezen. Dat zou leiden tot doelmatiger (maar mogelijk ook duurdere zorg). Kortom, het belang van het beheersen van de kosten werd naar de achtergrond gedrukt en de consequenties daarvan worden nu duidelijk. En wat betreft mijn ad hominem argumenten: die zijn nadrukkelijk zo gekozen. Zorg Zonder Markt laat zich voorstaan op de titels en status van de ondertekenaars. Prima, zolang die status verdient is op het relevante terrein. Indien een hoogleraar kleefstoffen iets gaat roepen over een bipolaire stoornis, dan is dat prima, maar dan dient hij zijn titel niet te vermelden. Dat zet de burger op het verkeerde been.

  6. Als de leidende kaders voor de kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg uitgaan van wat de zorgvrager nodig heeft en wat verantwoo rde zorg is hoeft marktwerking geen belemmering te zijn. De voorgeschiedenis en het huidige functioneren van het Slotervaartziekenhuis en de ziekenhuizen van de MC groep zijn overtuigende bewijzen van een verantwoorde marktwerking die niet ten koste gaat van de individuele patient.

  7. @Rob: ziehier, pagina 50 eerste paragraaf: http://www.nza.nl/104107/138040/Evaluatie_Wet_marktordening_gezondheidszorg.pdf
    : “In de considerans van de Wmg is kostenbeheersing ook als één van de doelen van de wet geformuleerd, maar nu nadrukkelijk in het
    perspectief van de ontwikkeling en ordening van markten: “dat het wenselijk is regels te stellen
    inzake de ontwikkeling en ordening van markten op het gebied van de gezondheidszorg en het
    toezicht daarop, mede met het oog op een doelmatig en doeltreffend stelsel van de zorg en de
    beheersing van de kostenontwikkeling van de zorg”.
    De kritiek t.a.v. kostenbeheersing is natuurlijk niet het enige kritiekpunt. Meer hierover in het oorspronkelijke manifest: http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2824/Politiek/article/detail/696866/2004/10/26/Marktwerking-in-zorg-Nee.dhtml
    M.i. is het niet vreemd om artsen te vragen naar hun mening en ideeën t.a.v. het zorgstelsel. Ten eerste meen ik dat er een heleboel artsen rondlopen met een gedegen kennis van het zorgstelsel, ten tweede is het alleen slim om de ‘gebruikers’ van een stelsel mee te laten denken. Of u vindt dat ze iets zinnigs zeggen, is iets anders, maar dan moet u het inhoudelijk onderbouwen en de ad hominem argumenten achterwege laten, lijkt me.
    @J.E. u snijdt een zeer relevant punt aan t.a.v. de koppeling prestatie en beloning, echter u weet neem ik aan dat aan het valide ijken van ‘prestaties’ forse problemen kleven en deze ook weer onbedoelde negatieve neveneffecten zoals gaming kunnen hebben. Uit diverse rapporten is gebleken dat prestatiebekostiging zonder valide kwaliteitscriteria het risico oplevert van prijsconcurrentie, met negatieve effecten op kwaliteit van zorg. Kortom, het huidige stelsel biedt zeker geen waarborg, en voorlopig geen uitzicht erop. In het tienpuntenplan wordt daarom op een andere wijze ‘druk gezet’ op kwaliteit, maar nu niet langs de weg van ‘beloning’, maar langs de weg van het kwaliteitsinstituur en een decentraal overleg waar, anders dan in het verleden, en anders dan in het huidige stelsel, de positie van de patiënt en de professional sterker gewaarborgd zou worden. Kunt u overigens iets specifieker zijn in uw kritiek? Welke ‘collectivisering’ en ‘plangeleide economie’ ontwaart u in ons plan en waarom zou dat niet goed werken?

  8. @ K.D.
    Verklaart u nader. Zonder argumentatie is uw stelling helaas niet te volgen.
    En bovendien, heeft de literatuur over economische systemen al niet voldoende aangetoond dat een centraal geleid systeem bij een markt voor dienstverlening aan consumenten aanzienlijk slechtere resultaten oplevert dan een decentraal systeem? Denk aan de rij voor de winkels in de USSR.

  9. Wellicht hebben ze gelijk, wellicht niet. Maar (academische) artsen en juristen vragen naar de optimale financiering van de zorg is vreemd. Net zo goed als je mij niet moet vragen welke differentiaal diagnose hoort bij een knobbeltje in de nek, of de kwaliteit van het cliëntenrecht. Ook de poging om zichzelf meer geloofwaardigheid te geven door een eerdere voorspelling aan te halen gaat mank. Kostenbeheersing was geen doel van de stelselherziening. Sterker, de overheid gaf met de stelselwijziging aan afstand te willen doen van haar belangrijkste instrumenten om de kosten te beheersen. Voor en tegenstanders van de stelselwijziging gaven in 2005 aan dat de kostenontwikkeling minder beheersbaar zou worden. Ieder zijn vak zullen we maar zeggen, en de beschikking over een of meer titels doet daar niets aan af.

  10. Mij verbaast dat geen van de 10 genoemde punten een waarborg vormt voor het koppelen van prestatie met beloning. Hoe kan een systeem van de zorg houdbaar zijn als een slecht functionerende arts op gelijke voet behandeld wordt dan een goed functionerende arts.
    We weten allemaal tuchtrecht / collegiale toetsing deze noodzakelijke functie kan vervullen, dus wat anders dan de dynamiek van competitie voorkomt dat de prutsers die we allemaal wel kennen tot hun pensioen blijven hangen op posities waar je ze uit liefde voor de patient zo snel mogelijk weg wil hebben?
    Het huidige denken over de inrichting van ons zorgstelsel, en vooral de beperkingen voor administratief coördinerende systemen zoals voorgestaan door deze groep, lijkt geheel blind te zijn voor de dynamische aspecten. Hoe zien de auteurs het faciliteren van verstorende innovaties?
    Kortom, het systeem dat uit de 10 punten zou voortvloeien zou, hoe goed bedoeld ook, uiteindelijk desastreus zijn voor de zwakken, de vernieuwers, de toetreders, de gedrevenen, de gemotiveerden, de sterke schouders waarop de gedachte achter het plan lijkt te steunen.
    De extreem gereguleerde vorm van marktwerking die we in Nederland kennen, met het bizarre kartel op de zorgmarkt dat door de herinvoering van de budgettering ontstaan is, werkt natuurlijk ook niet. Dat men van dit gedrocht af wil is duidelijk. De drang naar compromis heeft geleid tot een marktwerking die geen marktwerking is. Maar moet het antwoord collectivisering en een plangeleide economie worden? Ik denk van niet, we weten dat die systemen falen. Laten we daarom hopen dat er nog ergens één verstandig persoon rondloopt met een visie op de zorgmarkt die wel èn statisch èn dynamisch houdbaar is.

  11. Prima. Alleen de regionale budgettering mag niet te zwart/wit worden toegepast; 1 nieuwvestiging van een Pompe/Fabry patient betekent een tekort voor de regio. En wat als iemand gaat skieen en in coma terugkomt?
    ex poste en ex ante vereveningen moeten worden opgenomen in de kostenberekening en toewijzing.
    Prima.

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.