Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties12

‘Lagere inkomens profiteren nauwelijks van afschaffing eigen risico’

Wim Groot
Henriëtte Maassen van den Brink
Bij de cadeautjes die de politieke partijen ons tijdens de verkiezingscampagne beloven, zit ook het verlagen of afschaffen van het eigen risico. SP, PvdA, GroenLinks en 50Plus willen het eigen risico in de Zorgverzekeringswet helemaal afschaffen, CDA, ChristenUnie en SGP willen het verlagen. Alleen D66 en VVD willen het eigen risico niet aanpassen. De politieke steun om in een nieuw kabinet het eigen risico te verlagen of af te schaffen is dus groot.
wimgroot-en-henriettemaassenvandenbrink.jpeg
Premium
Premium

Wilt u dit artikel lezen?


    Al abonnee? Log dan in

    12 REACTIES

    1. Na wat langer nadenken, worden dingen helderder. Het verhaal van Maassen van den Brink en Groot dat vooral hogere inkomens profiteren van de afschaffing van het eigen risico is flauwekul.
      Bij een lager eigen risico stijgen de premies evenredig en blijft de zorgtoeslag dus gelijk. Wel komt er een inkomensherverdeling ten gunste van mensen met een slechte gezondheid. Omdat mensen met een laag inkomen veel vaker het eigen risico volmaken, betekent dat ook een herverdeling ten gunste van lage inkomens.
      Mensen die gezond zijn gaan er dan op achteruit, ongeacht het inkomen, en dat vind je nooit terug in de koopkrachtplaatjes. Maar ja, bij de recente fikse verhogingen van het eigen risico gingen dezelfde mensen er op vooruit en dat was ook niet te zien in de koopkrachtplaatjes.
      Maar eigenlijk is het triest om een eigen risico terug te brengen tot een Haags koopkrachtplaatje. Daar is altijd een mouw aan te passen als de wil er is.

    2. Lees alle reacties
    3. Merkwaardig dat de auteurs alleen maar vergelijkingen maken met euro's.
      Niet wordt meegenomen dat zorggebruik nodig is voor behoud van of verbetering of terug krijgen van (goede) gezondheid.
      Zij die voordeel hebben in euro's blijken dus ook vaak in het bezit van een goede gezondheid. Onbetaalbaar toch?
      Solidair zijn blijkt soms toch nog, niet voor iedereen een mooi beginsel te zijn.

    4. Groot en Maassen van den Brink zijn duidelijk over wie van afschaffing van eigen risico profiteert: vooral mensen met hogere inkomens hebben een financieel voordeel bij afschaffing van eigen risico. Daarbij heffen het inkomen (het sturingsmiddel ) en niet gezondheid en welzijn (waarop gestuurd zou moeten worden) op het schild. Ze gaan daarbij uit van gemiddelden; maar normale verdeling van gebruik en kosten van zorg is een merkwaardige en onjuiste aanname. Bovendien zou ook voor een gezondheidseconoom de verdeling van gezondheid en welzijn toch het primaat moeten krijgen; niet een financieel voordeel? Voor steeds meer mensen is het eigen risico een reden om zorg uit te stellen of zelfs te mijden, en het aantal mensen dat in verband met het eigen risico een betalingsachterstand heeft of een betalingsregeling getroffen heeft toeneemt. Onder mensen met hogere inkomens is de kans daarop erg klein. Maar voor mensen met lagere inkomens is het eigen risico een prikkel gebleken om noodzakelijke zorg te mijden, met alle gevolgen van dien voor gezondheid en welzijn. Afschaffing van het eigen risico zal de vermijding van noodzakelijke zorg helpen terugdringen. Daardoor zal de gezondheid en welzijn van mensen met lagere inkomens, in het bijzonder van de sociaal-economisch kwetsbaren (het 'precariaat'), bevordert worden. Kortom: Hanteer een inkomensdrempel bij bepaling wie het eigen risico dient te blijven dragen en wie een zorgtoeslag blijft ontvangen.

    5. De laagste inkomens kunnen voor dit inkomensverlies worden gecompenseerd door gemeenten. Of op een andere manier. Daarom vind ik deze analyse nogal plat en simpel. Want het gaat inderdaad om het feit dat mensen die ziek zijn een boete krijgen op ziek zijn, naast al de extra kosten die erbij komen en het inkomensverlies door verlies van baan of carrière mogelijkheden. Ja, dat treft middeninkomens, die zijn ook aan het verdwijnen, wijzen andere cijfers uit (en rara hoe komt dat?) en deze mensen leven daarom ook steeds meer in dreigende armoede. Er hoeft maar iets stuk te gaan of nog meer tegen te zitten en ze zitten bij de onderste groep. En die groep is dan ook sterk groeiend.Het wordt een beetje pathetisch om deze 2 economen al jarenlang dezelfde plaat te horen afspelen. Zorg gaat om meer dan geld. Het bepaalt mede de geijkwaardigheid en mogelijkheden voor alle burgers om mee te kunnen doen in de samenleving of om in leven te blijven. Mensen met lage inkomens leven stuk korter dan mensen met hoge inkomens, die zijn dus per definitie weer veel duurder, laat die dan maar wat meer betalen, in de premie bijvoorbeeld.Gebruiken we die extra inkomsten om de zorgtoeslag te verruimen. Iedereen blij.

    6. Als econoom lees ik doorgaans graag verhalen van economen, behalve als die met enige tunnelvisie zijn gevuld. Kijk bijvoorbeeld naar de zinnige infectie diagnostiek die gedaan moet worden voor het economisch op tijd weer fit worden. Heeft u het economische profijt voor de lagere inkomens voor de antibiotica resistentie meegneomen. En heeft u meegenomen. Of wat de gevolgen zijn voor het niet uitvoeren van bijvoorbeeld SOA diagnostiek . Kortom de economische waarde van deze besmetting risico's in relatie tot eigen risico problematiek geeft ander perspectief.

    7. Mate van zorgtoeslag hangt af van de uitkomst van hoogte nominale premie, gemiddeld eigen risico, aantal personen in huishouden, inkomen en vermogen. Dit betekent in 2017 dat 5,1 mln mensen zorgtoeslag krijgen, waarbij macro het meer is geworden. In 2013 was dit 5,1 miljard. De angel zit in het woordje 'gemiddeld' (vgl dit gemiddelde maar eens met CBS uitkomst van 700 euro..). Ik heb een ander voorstel: dit ligt bij de redactie van Zorgvisie in hun mailbox.

    8. En zo brengen we het eigen risico terug tot een koopkrachtplaatje. Het eigen risico leidt juist bij mensen met een laag inkomen tot zorgmijden. Dat is de kern van de zaak. Of mensen een tientje meer of minder zorgtoeslag krijgen heeft geen invloed op de beslissing om voor een vervolgonderzoek naar het ziekenhuis te gaan. De afweging dat er ook nog schoenen voor de kinderen moeten komen wel.
      Het verhaal is ook nog beroerd opgeschreven. De zorgtoeslag gaat helemaal niet omlaag. Minder eigen risico betekent evenredig hogere premies en dus een gelijke zorgtoeslag. Maar gezonden met een laag inkomen hebben geen financieel voordeel van het afschaffen van het eigen risico en gaan wel meer premie betalen. Daarvoor worden ze binnen de huidige systematiek dus niet gecompenseerd met een 'hogere' zorgtoeslag. Dat wordt bedoeld. Om die reden hebben verschillende politieke partijen – SP, GL, PvdA – aanpassing van die systematiek voorgesteld om zo de ongewenste inkomensgevolgen te compenseren. Koopkrachteffecten zijn ook nog langs andere weg te repareren als de wil er is. Maar die optie wordt door de scribenten voor het gemak 'vergeten'.
      De rekensom houdt trouwens al helemaal geen rekening met het feit dat mensen met een laag inkomen vaker ongezond zijn en dus veel vaker het eigen risico volmaken dan mensen met een hoog inkomen. Het plaatje is zelfs rekenkundig toch weer anders.

    9. Rekenkundig geen speld tussen te krijgen. Waar de rekenvoorbeelden geen rekening mee houden is het feit dat mensen met een laag inkomen de drempel van het eigen risico moeten betalen niet nemen en zorgvraag om die reden uitstellen. Mensen met een laag inkomen die geen zorg gebruiken gaan er door de afschaffing van het eigen risico 240 euro op achteruit. €20 per maand, maar hebben niet meer de drempel van €385 eigen bijdrage en zullen om die reden zorg mogelijk niet meer uitstellen (geen directe pijn in de portemonnee) en behoren bovendien daarna direct tot de groep die wel zorg gebruikt met het bijbehorende inkomensvoordeel.

    Geef uw reactie

    Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.