Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Opgepast: Regels boventallige zorgmedewerkers gewijzigd

Anneke Nijk
Floor Damen
Voor de selectie van boventallige werknemers in de zorg gelden sinds 1 juli 2016 andere regels. Toepassing van de oude regels kan ertoe leiden dat de verkeerde werknemers voor ontslag worden voorgedragen.
Damen-en-Nijk400.jpg

Veel zorginstellingen zijn genoodzaakt hun activiteiten te reorganiseren. Gedwongen ontslagen kunnen vaak niet worden voorkomen. Bij de selectie van boventallige werknemers dient de zorginstelling, net als andere instellingen/ondernemingen, gebruik te maken van het afspiegelingsbeginsel. Het afspiegelingsbeginsel deelt de werknemers in per bedrijfsvestiging in uitwisselbare functiegroepen. Binnen die uitwisselbare functiegroepen worden de werknemers vervolgens in leeftijdscategorieën ingedeeld waarna aan de hand van de gewenste krimp wordt vastgesteld welke werknemer voor ontslag wordt voorgedragen.

In- en externe factoren
Een bedrijfsvestiging is ‘een onderdeel van de onderneming van de werkgever dat in de maatschappij als zelfstandige eenheid te herkennen is en een interne zelfstandige bedrijfsvoering heeft’. Het UWV (of kantonrechter) beoordeelt aan de hand van interne en externe factoren of aan deze definitie is voldaan. Een interne factor is bijvoorbeeld dat de activiteiten in een aparte rechtspersoon zijn geplaatst. Andere interne factoren zijn de omstandigheid dat er een zelfstandige (financiële) rapportage plaatsvindt, eigen management dat verantwoordelijk is voor bedrijfsvoering, zelfstandige mogelijkheid tot aannemen en ontslaan personeel en een eigen vorm van medezeggenschap. Externe factoren gaan over de manier waarop de locatie/vestiging zich presenteert als zelfstandige aanbieder van goederen en diensten; of er sprake is van een eigen adres/bedrijfslocatie (die tevens is vermeld bij de KvK), een eigen klantenkring of doelgroep, kent het een eigen product- en/of dienstenlijn, een eigen naam, eigen website, eigen briefpapier, eigen logo of huisstijl of de geografische afstand tussen de eenheden? Geen van de omstandigheden is doorslaggevend. UWV beoordeelt deze interne en externe factoren in onderlinge samenhang.

Per gemeente
Voor zorginstellingen geldt echter als hoofdregel dat zij boventallige werknemers per gemeente met behulp van het afspiegelingsbeginsel dienen te selecteren. Slechts in twee situaties wordt daarvan afgeweken, namelijk:
–      indien binnen een gemeente meerdere bedrijfsvestigingen zijn want dan wordt afgespiegeld over deze bedrijfsvestigingen, of;
–      indien wordt afgespiegeld over de (gehele) onderneming of een bedrijfsvestiging binnen een onderneming (indien dit aannemelijk is, gelet op de wijze waarop de werkzaamheden zijn georganiseerd).

In de praktijk wordt dit als lastig ervaren. Vooral indien een werknemer op verschillende locaties werkzaamheden verricht. Iets wat in de zorg vaak voorkomt. Tot 1 juli 2016 was het in dergelijke situaties doorslaggevend binnen welke gemeente de werknemer het meeste werkzaam was geweest gedurende de twaalf maanden voor indiening van de ontslagaanvraag. Binnen die gemeente werd de werknemer vervolgens in de afspiegeling betrokken.

Artikel 14 lid 5
Per 1 juli 2016 is dit veranderd. Indien een werknemer binnen meer gemeenten of bedrijfsvestigingen werkzaamheden verricht, wordt de werknemer volgens artikel 14 lid 5 van de Ontslagregeling bij de afspiegeling toegerekend aan elk van die gemeenten/bedrijfsvestigingen voor het aantal uren dat hij/zij daar werkzaam is. Hierbij gaat het volgens de parlementaire geschiedenis om structurele werkzaamheden en niet om slechts incidentele werkzaamheden.

Een voorbeeld: stel dat binnen een verzorgingshuis per gemeente wordt afgespiegeld. Dit betekent dat een werknemer die 20 uur werkzaam is in de gemeente Amsterdam, voor dit aantal uren op de afspiegellijst van gemeente Amsterdam staat. Indien deze werknemer ook voor 18 uur werkzaamheden in de gemeente Amstelveen verricht en daar eveneens een krimp plaatsvindt, staat deze werknemer tevens voor 18 uur op de afspiegellijst voor Amstelveen. Hierdoor is het mogelijk dat een werknemer wel boventallig wordt voor de werkzaamheden in Amsterdam, maar niet in Amstelveen.

Voor zover de spreiding van de uren van de werknemer fluctueert in een periode van maximaal zes maanden voor de peildatum, wordt uitgegaan van het gemiddelde van de uren gedurende deze periode.

Peildatum
Het is goed om te weten dat de oude afspiegelregels voor de zorg nog blijven gelden voor ontslagaanvragen die vóór 1 juli 2016 zijn ingediend of aanstaande waren, mits de peildatum van deze aanvragen vóór 1 juli 2016 ligt.

Een instelling in de zorg wordt in artikel 14 lid 4 van de Ontslagregeling gedefinieerd als een instelling in de thuiszorg, kraamzorg, jeugdgezondheidszorg, gehandicaptenzorg, jeugdhulp, geestelijke gezondheidszorg, verslavingszorg, welzijn en maatschappelijke dienstverlening. Ook verpleeg- of verzorgingshuizen vallen onder deze definitie.

Anneke Nijk en Floor Damen, beiden advocaat op de arbeidsrechtsectie van Lexence te Amsterdam.

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.