Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Betere zorg: maak de patiënt zélf expert

De focus van artsen ligt bij chronische ziekten veelal op de medische kant. Tegelijkertijd kan zo’n ziekte enorme impact hebben op het leven van de patiënt, óók als het medisch gezien ‘best goed’ gaat. Daarom stimuleert het Maastricht UMC+ met SMART-IBD het zelfmanagement onder patiënten. Met resultaat: het aantal opnamen en polibezoeken neemt flink af en de therapietrouw neemt toe. Marieke Pierik, maag-, darm- en leverarts in Maastricht, vertelt erover.
Abbvie

Dokters zijn op jaarbasis maar een paar uur beschikbaar voor iedere patiënt. Ze kunnen niet altijd coachen of raad geven. Dat gaat ten koste van de aandacht voor het functioneren en de ervaren kwaliteit van leven van patiënten. Die zijn wat dat betreft veelal aangewezen op zichzelf. En hoe meer zij weten over hun ziekte, hoe meer ze zelf kunnen doen. Daarom is het zaak iedere patiënt zélf zijn grootste expert te maken. Dat is ook de beste manier om maatwerk te leveren.
Zelfs al is iedere situatie uniek, er zijn wel veel paralellen aan te wijzen, ook tussen patiëntgroepen met verschillende chronische ziektebeelden. Dan gaat het vooral om beïnvloedingsfactoren als beweging, roken, voeding, support uit het netwerk en therapietrouw. Allemaal zaken die invloed kunnen hebben op de impact en het beloop van de ziekte op iemands leven. En zaken waar patiënten zélf iets mee moeten, maar waar ze wel ondersteuning en sturing bij nodig hebben.

SMART IBD: data vastleggen bij de bron

Die ondersteuning kunnen zorgverleners alleen geven als ze de juiste input hebben. Data dus, over al die beïnvloedingsfactoren. Om te voorkomen dat het verzamelen van die data de registratielast voor zorgverleners nog verder opstuwt, hebben we het project SMART-IBD opgezet, gericht op patiënten met chronische darmklachten als de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa. Smart staat in dit geval voor Systematic Measurement of All Relevant Topics. In samenspraak met patiëntenverenigingen en UMC’s uit Groningen en Leiden verzamelen we data bij patiënten en delen die onderling.
We vragen die data bij patiënten uit met de eHealth tool Mijn IBD Coach, en we leggen bij ieder bezoek bepaalde gegevens vast in het systeem voor ziekenhuisinformatie. Zo registreren we bij de bron. Met de data die we verzamelen, kunnen we eenvoudiger verschillende patiëntgroepen onderscheiden, en verschillende zorgpaden ontwikkelen en verbeteren. Ook waar het over de omgang met thema’s als werk, roken en voeding gaat. Op individueel niveau kunnen we daardoor steeds beter bijsturen in een behandeling. En als alle seinen in de data op groen staan, hoeft iemand minder vaak naar het ziekenhuis te komen voor een routinecontrole.

Holistische blik op patiënt

De kennis die we opdoen, delen we met patiënten. We merken dat zij vaak ook bewuster bezig zijn met hun ziekte en de behandeling, en makkelijker de weg vinden met specifieke vragen. Smart-IBD stelt ons in staat om holistisch naar de patiënt te kijken. Dat komt doordat we veel gedetailleerdere vragen stellen, ook over de niet-medische zaken. Tijdens een consult vraagt een arts ook wel ‘en hoe gaat het verder met u?’, en dan zegt een patiënt al gauw ‘gaat wel hoor dokter’. Nu vragen we expliciet en geregeld hoe het zit met zaken als pijn, slapen, roken, werken en bewegen. Dan blijkt de invloed van de ziekte op iemands leven toch vaak groter te zijn dan je dacht. Als je dat weet, kun je gerichter tips en adviezen geven – of bijvoorbeeld een e-learning nóg eens onder de aandacht brengen. En het feit dat wij daarmee bezig zijn, maakt dat patiënten dat ook doen.

Lagere kosten, betere resultaten

We hebben een jaar lang proef gedraaid met zo’n 1000 patiënten. De helft gebruikte de tool, de andere helft niet. Bij de mensen die de tool wél gebruikten, lag het aantal consults 40% lager. Het aantal opnames was 50% lager, en de therapietrouw juist groter. Als je dat doorrekent, scheelt het zo’n € 500,- aan kosten per patiënt per jaar. En dat terwijl het met de patiënten beter gaat. Daar zijn we blij mee en trots op. Dus delen we onze kennis en ervaringen graag. En willen we vooral de samenwerking uitbreiden. Door SMART-IBD ook in te zetten bij andere IBD-centra in Nederland, bijvoorbeeld. Hoe meer we met elkaar delen en van elkaar leren, hoe beter de zorg wordt die we kunnen leveren. Daarom willen we óók de samenwerking tussen verschillende specialisaties rond chronische ziekten uitbreiden. Want wat bij patiënten met darmklachten werkt om ze meer zélf te laten doen, werkt waarschijnlijk ook bij reuma. En wat ze bij hartfalen doen aan coaching en therapie op afstand, daar kunnen wij ook van leren. Meer samenwerking in de zorg, en meer zelfmanagement bij de patiënt – daar moeten we naartoe.

Biofarmaceutisch bedrijf AbbVie is betrokken bij de zorg voor mensen met immunologische aandoeningen en ondersteunt projecten, zoals Smart-IBD, die bijdragen aan de ambitie om mensen te helpen fit te zijn voor werk en privéleven.

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.