Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Blog: Gedragsverandering is cruciaal om duurzaamheidsdoelstellingen te behalen

Om invulling te geven aan de Green Deal 3.0 hebben Noordwest ziekenhuis en het medisch specialistisch bedrijf Noordwest (MSNW) een integrale duurzaamheidsrapportage opgesteld. Hierin staat het gedrag van medewerkers centraal, aldus MSNW-controller Elise van Soest en Adri Zwagerman, strategisch adviseur Financiën en Treasury bij Noordwest. Zij pleiten verder voor een centrale database waarmee ziekenhuizen hun milieu-impact op productniveau kunnen bepalen.
Elise van Soest en Adri Zwagerman

Wij maakten gebruik van het model van groenerwerken.nl om de duurzaamheidsvisie en -missie en de hieruit gedefinieerde doelstellingen aan te geven.

Drie belangrijke elementen van duurzaamheid zijn gezonde mensen (people), een gezonde economie (profit) en een gezonde planeet (planet), die op harmonieuze wijze gecombineerd moeten worden. Deze elementen zijn om duurzaam te zijn begrensd, vandaar dat in het model is gekozen voor de cirkelvorm. Geïnspireerd door onder anderen de donuteconomie (Kate Raworth) en gekoppeld aan de Sustainable Development Goals (zeventien doelen om van de wereld een betere plek te maken in 2030) is de totale begrenzing om de elementen in het model gezet.

Overlapvlakken

De elementen in het model zijn ze over elkaar heen geplaatst, waardoor overlapvlakken ontstaan. De overlapvlakken betreffen: eco-positief, consuminderen en preventie. Ze geven de mogelijkheid de verschillende elementen te vertalen naar concrete doelstellingen.

Centraal in het model staat gedrag. Uiteindelijk valt en staat de uitvoering van alle initiatieven met het vertonen van het juiste gedrag. Om duurzaamheidsdoelstellingen te behalen is gedragsverandering cruciaal.

Vanuit de missie en visie zijn per overlapgebied materiele thema’s ofwel doelstellingen afgeleid en getoetst met stakeholders zoals hieronder weergegeven:

Kritische succesfactoren

Om de voortgang van de doelstellingen c.q. materiele thema’s te volgen en te kunnen rapporteren, moeten deze vertaald en meetbaar worden gemaakt in kritische succesfactoren.

Gezonde mensen

Verschil maken

Mensen moeten de planeet minimaal belasten. Voorbeelden hiervan zijn onder andere afvalscheiding en het introduceren van e-health consulten waardoor minder reisbewegingen nodig zijn.

Vitale mensen

Vitale mensen heeft zowel betrekking op de medewerkers als op de maatschappij als geheel.

Binnen de gezondheidszorg ligt de focus steeds meer op preventie. Door middel van een preventiecommissie wordt in kaart gebracht waar Noordwest en MSNW kunnen bijdrage aan het bevorderen van gezondheid. Gezond eten aanbieden aan de patiënten is heir een voorbeeld van.

Gezonde economie

Leveren van optimale zorg

Bijdragen aan wetenschappelijk onderzoek is een belangrijk element binnen de zorg. Door onze bijdrage aan wetenschappelijk onderzoek, helpen we de zorg voor de toekomst verder te optimaliseren.

Passende zorg

Een beweging die tracht zorgconsumptie te verminderen is het toepassen van passende zorg. Noordwest en MSNW zetten de beweging naar passende zorg voort. De beweging naar passende zorg en het verduurzamen van de zorg staan niet op zichzelf, maar liggen in elkaars verlengde en overlappen elkaar ook deels. Met de inzet voor het voorkomen van zorg, voor het leveren van de juiste zorg op de juiste plek, voor het afremmen van medicalisering, voor gepast gebruik en op meer gebruik van digitale zorg draagt de zorgsector bij aan het leveren van zorg met zo min mogelijke impact op klimaat, milieu en leefomgeving. Passende zorg geleverd op de juiste plek met oog voor milieu- en klimaatimpact ís duurzame zorg.

Gezonde planeet

Zorgvernieuwing

Consuminderen binnen de zorg komt tot uiting bij weloverwogen medicijngebruik en doelmatigheid. In Noordwest zijn enkele acties opgezet voor het gepast voorschrijven en gepaste verstrekken van noodzakelijke medicijnen en het ontwikkelen van maatregelen om verspilling van medicijnen tegen te gaan.

Een andere manier om te voorkomen dat er medicijnresten en radiologisch materiaal in het afvalwater terechtkomen is het gebruik van plaszakken. Circa 80 procent van het toegediende contrastmiddel bij jaarlijks ongeveer 12.000 patiënten kan worden opgevangen.

Maatschappelijk ondernemen

Maatschappelijk ondernemen betekent ook dat wij willen voldoen aan de normen van CO2-reductie, circulair willen inkopen maar ook willen voldoen aan wet- en regelgeving, bijvoorbeeld op fiscaal gebied. Bij ieder bouwproject is duurzaamheid en daarmee CO2-uitstoot een belangrijk criterium. Binnen inkoop is een deel van de selectiecriteria gebaseerd op duurzaamheid en circulariteit.

Gedrag

Gedragsverandering is noodzakelijk om tot een duurzamer wereld te komen, maar een transitie naar duurzaam gedrag is lastig. Daarom zetten we gedrag centraal.

Door veel communicatie en voorlichting proberen we het bewustzijn voor het onderwerp duurzaamheid te vergroten. Medisch specialisten hebben via de wetenschappelijke verenigingen en via de eed die zijn allen hebben afgelegd al een solide basis voor normen en waarden. MSNW en Noordwest hebben ook een gedragscode die bij iedere medewerker bekend is en moet worden nageleefd. Door participatie in green teams, actieve betrokkenheid bij de week van de duurzaamheid, voorlichting en overige activiteiten wordt de betrokkenheid bij het onderwerp steeds verder vergroot.

Het delen van kennis en het geven van scholing om zo positief bij te dragen is een toonaangevend topic binnen onze organisatie. Met alle acties willen we laten zien dat zelf invloed uitoefenen op gebied van preventie, consuminderen en eco-positief leven en dat daarmee duurzaamheid een onlosmakelijk onderdeel geworden is van de cultuur van ons bedrijf.

Database

Om de milieu-impact op productniveau te bepalen is veel data nodig en daarom willen wij ook een centrale database ontwikkelen die toegankelijk wordt voor alle ziekenhuizen. Standaardisatie van de duurzaamheidsverslaggeving in de zorg lijkt ons daarvoor essentieel. Wij pleiten dan ook voor eenduidige richtlijnen voor de berekening van de footprints.

Elise van Soest, Controller Medisch Specialistisch Bedrijf Noordwest

Adri Zwagerman, Strategisch adviseur Financiën en Treasury Noordwest Ziekenhuisgroep en PhD-student Nyenrode Universiteit

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.