Het behouden van onze zorgprofessionals is dé grote opgave van deze tijd. Een opgave waarin leiders in de zorg hun verantwoordelijkheid moeten nemen: luister, maak verbinding, geef vertrouwen en maak ruimte voor idealen. Maak de zorg toegankelijker, sterker en menselijker.

Luisteren en inspireren

Want mens zijn betekent boven alles de ander écht zien. Met aandacht en oprechte interesse. Juist nu, in een wereld waar politieke instabiliteit, economische onzekerheid en technologische ontwikkelingen elkaar in hoog tempo opvolgen, is het essentieel om te blijven beseffen waar het in onze sector werkelijk om draait: zorg is mensenwerk. Daarbij staan onze collega’s op nummer één. Het is aan ons als werkgever om goed voor onze mensen te zorgen, zodat zij vitaal blijven en hun werk met zoveel mogelijk plezier en inzet kunnen doen. Want alleen dan leveren zij de beste zorg aan onze patiënten. Dat vraagt ook wat van leiderschap in de zorg: het is meer dan het aansturen van processen en het realiseren van resultaten.

Zorgprofessionals willen verschil maken. Die innerlijke motivatie verdient erkenning én ondersteuning. Leiderschap begint daarom met compassie. Niet alleen richting patiënten, maar juist ook richting het zorgpersoneel. Dat betekent: luisteren, naar wat hen beweegt en bezighoudt. Zo vroeg ik laatst aan een groep verpleegkundigen: “Wat zouden jullie nu echt willen?” Ze antwoordden: “Tijd en gelegenheid krijgen om humanitaire hulp te bieden in conflictgebieden.” Een prachtig voorbeeld dat laat zien hoeveel idealisme en toewijding er nog is – als we er maar ruimte voor maken.

Vertrouwen geeft vleugels

Een leider die vertrouwen geeft, krijgt vertrouwen terug. Zorgprofessionals zijn deskundig en gedreven. Geef hen de ruimte om hun vakmanschap te laten zien. Sta open voor hun ideeën, laat initiatieven bloeien, durf te pionieren. Een cultuur van vertrouwen zorgt ervoor dat mensen zich gezien en gewaardeerd voelen. Spreek het ook uit: ‘Het gaat goed’. Laten we uitstralen dat we trots zijn op de zorg, op het vak, op onze mensen. Die positieve energie is nodig, juist in uitdagende tijden.

De zorg is een prachtig beroep. Dat moeten we blijven uitdragen – binnen én buiten de organisatie. Te veel mensen overwegen te stoppen, omdat de druk te hoog is, het plezier afneemt, of omdat ze hun idealen niet meer kunnen waarmaken. Terwijl dat juist is wat ze drijft. Maar ook het aantrekken van mensen voor de zorg blijf essentieel. Want één op de vijf jonge artsen zou niet opnieuw voor de studie geneeskunde kiezen. Dat is een zorgwekkend signaal dat we niet kunnen negeren. We moeten jonge mensen – onze zorgprofessionals van de toekomst – laten zien dat hun inzet ertoe doet, dat ze welkom zijn in een veilige, dynamische cultuur waar je kunt leren. En dat fouten maken mag, zolang je er samen van leert. Zo maken we samen de zorg van morgen: voor iedere patiënt en voor elke collega.

Menselijker. Toegankelijker. Sterker.

Omdat ieder mens telt.

Door: Carina Hilders, sinds augustus 2024 voorzitter van de raad van bestuur van het UMC Utrecht. Zij is opgeleid tot gynaecoloog en gepromoveerd op immuuntherapie bij baarmoederhalskanker Ook is Hilders bijzonder hoogleraar Medisch Management en Leiderschap aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.