Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties12

De patiënt centraal, hoe doe je dat?

Roxanne Vernimmen
Cliëntgestuurde projecten en zorginstellingen waarbij ervaringsdeskundigen, (ex-)cliënten de dienst uitmaken: een illusie of toekomstbeeld? In Amerika is het een feit: de staat New York kent vele succesvolle cliëntgestuurde projecten en zorginstellingen waarbij de patiënt volledig centraal staat. Patiënten van Altrecht gingen voorjaar 2011 op bezoek in New York. Wat haalden zij daar? Inspiratie!
De patiënt centraal

Wij richten ons steeds meer op het behandelen van (zeer) complexe psychiatrische stoornissen. Hierbij gaat het er veelal om de patiënt weer grip op zijn leven te laten krijgen. Bij Altrecht staat de herstelondersteunende zorg dan ook centraal. Dat kan niet zonder de patiënt zelf, want hij heeft de regie over zijn eigen herstelproces.

Rol in de hulpverlening

De patiënt met al zijn ervaringen in de zorg kan je ook centraal stellen door hem een rol te geven in de hulpverlening. Sinds 2008 is de inzet van ervaringsdeskundige medewerkers een speerpunt in ons beleid. Inmiddels is ervaringsdeskundigheid uitgegroeid tot een specifieke discipline met een eigen meerwaarde in onze behandelteams. Ervaringswerkers kunnen zich gemakkelijker inleven, ze kunnen weer perspectief bieden en leveren zo een wezenlijke bijdrage aan het optimaliseren van onze zorg. We kunnen niet meer zonder hen en dat geeft ook hun zelfvertrouwen.

Patiënten bepalen dagactiviteitenprogramma

Bij onze divisie Talent, die zich richt op maatschappelijke participatie en economische reïntegratie gaan ervaringsdeskundigen en patiënten binnenkort zelf aan het roer staan van de dagactiviteitencentra. Zij bepalen en verzorgen de inhoud van het programma. Het is even wennen, vooral voor ons, de ‘professionele behandelaars’, maar uiteindelijk weten de patiënten zelf veel beter hoe ze elkaar kunnen helpen in hun herstelproces.

Interactief patiëntenportaal

‘De patiënt centraal’ werkt ook op andere terreinen door. Met het interactieve patiëntenportaal Mijn Altrecht.nl hebben patiënten rechtstreeks toegang tot hun dossier en kunnen ze online afspraken maken en wijzigen. Patiënten vinden het fijn dat ze alle notities terug kunnen lezen en hun progressie kunnen volgen. Behandelaren merken een sterkere motivatie en betrokkenheid. Alleen maar winnaars dus.

Ik zeg het nog maar een keer: psychiatrische patiënten zijn de meest gestigmatiseerde groep mensen ter wereld!

Deuk in stigma psychiatrische patiënt

Ik hoop toch zó, dat we met het centraal stellen van de patiënt een flinke deuk in dit stigma slaan. We helpen ze bij dat wat zij het liefst willen: deel uitmaken van de samenleving. Een functie als ervaringsdeskundige is voor veel (ex-)patiënten de beloning voor en bevestiging van vele jaren hard werken. Natuurlijk is dat niet voor iedereen weggelegd en moeten er weerstanden overwonnen worden, maar onder het motto ‘begin bij jezelf’, zullen wij hierin veel energie steken de komende jaren. Ik daag jullie uit… zou het haalbaar zijn: dat stigma de wereld uit?

Lees meer

Weblog Roxanne Vernimmen

12 REACTIES

  1. Lees alle reacties
  2. Heel eenvoudig:Al die rompslomp van papierenmolens waar de patient door moet reduceren!En alle verleners een gedegen opleiding inpeperen betreft arbeidsethos!
    Deze moeten vaak tegen eigen financieel belang in ook de juiste maatregelen treffen>
    BRENG DIT IN DE OPLEIDING-roeping?

  3. Toen ik in de jaren zeventig enige maanden werkzaam was in een woonproject voor kinderen die bedlegerig waren en volledig afhankelijk van de hulp, was de benaderingswijze dat de mimiek en de klanken van deze kinderen leidend waren om vast te stellen wat ze prettig of onprettig vonden en daarop te anticiperen. Dus geen kleding die ze als onbehaaglijk ervaarden of voeding waar bij ze een gezicht trokken of het ging onweren.
    In de jaren ‘80 heb ik de mogelijkheid gekregen om samen met de Provincie Groningen en de afdeling Orthopedagiek van de Universiteit van Groningen woonprojecten van de grond te trekken waar de hulpvraag van de klant (de bewoners) uitgangspunt was bij het invullen en vorm geven van hun dagelijkse leven. Daarbij is ook een instrument ontwikkeld dat de persoonlijke vragen ondersteunenden en ook nu nog steeds gebruikt wordt.
    De praktijk leert dat ik moet vaststellen dat met een andere attitude in het werk staan hardnekkig is om dit te veranderen ondanks de vele literatuur die daarover verschijnt en de studiereizen die daarvoor worden ondernomen. De enige manier die tot verandering kan leiden is de uitvoering van de dagelijkse processen neer te leggen bij de klant (bewoner), de directe hulpverleners en de mensen die belangrijk zijn in het leven van de hulpvrager. Dat betekent dat de posities en verantwoordelijkheden anders geregeld moeten worden van top-down naar bottom-up.
    http://youtu.be/ZOr3HCPvBDM

  4. Evert-Ben,
    Mijn zorg bij het EPD zit hem vooral bij de zorgverleners. Al die tienduizenden werknemers die er bij kunnen. Over hackers maak ik me geen zorgen, die houden de boel scherp.
    In dit zin geloof ik inderdaad ook niet echt in “de patient” centraal, maar meer in “collectief EN individueel optreden als burgers”. Sterker nog, als ik een patientenvereniging runde nodigde ik meteen de locale hackerclub uit om het EPD continue te kraken in ruil voor een mooi clubhuis en een onkostenvergoeding. Wedden dat je dan binnen een paar maanden een bijna onneembaar systeem hebt waardoor de patient online veel meer kan dan nu en dus centraler staat. Bijv. collectief het beheer voeren over de veiligheid van dossiers en individueel het beheer over de inhoud. Lijkt me een hele voortuitgang.

  5. Helaas, ik kan mij niet helemaal aansluiten bij dit koor van enthousiastelingen.
    Eerst een vraag? Hoe is de veiligheid van de toegang tot dit eigen medisch dossier geregeld. Jullie herinneren je misschien nog de discussie rond het landelijk EPD. Daarbij was toegang via het overheids DIGID nog niet veilig genoeg? Hoe is overigens de data security, los van de wachtwoorden van de patient zelf. Toegang tot de kluis die het dossier moet zijn, zijn evenzovele openingen voor ‘hackers’.
    Dan het punt van de inspiratie in New York. Dat is nogal wrang. De VS heeft geen zorgsysteem als het onze, met toegang voor iedereen. De VS heeft nauwelijks de sociale verzieningen die wij hebben. Ook als je die niet geoeg vndt en en in het huidige debat daar de helft van af haalt, kom je nog niet bij de absolute bodem die de VS nauwelijks biedt. Het is wel correct dat juist door het ontbreken van een collectief arrangement als ‘recht’, community projecten als ‘gunst’ daar meer floreren.
    Tot slot dat de patient geen patient zou zij als die niet een probleem zou hebben waarin die zelf nogal flink in is vastgelopen. @Martin, die doelde daar ook op. Het gaat inderdaad om wederkerigheid. Dat geexalteerde gedoe dat de patient het altijd het beste zou weten, irriteert mij een beetje.

  6. De vraag is of ik met mijn reactie iets toevoeg aan de discussie. Maar de echte vraag is of er niet iets veel basalers dient te veranderen. Wellicht, wat men noemt, een paradigmashift in denken. En niet alleen in de psychiatrie, de zorg in het algemeen, maar bijvoorbeeld ook in de politiek. Men praat en denkt over de patient, de kiezer en noem maar op, meer over een object dan over een persoon. Ik pleit voor een maatschappelijk debat.

  7. Wat mij weer opvalt bij een aantal reacties is dat er aangegeven wat dat er zaken al gebeuren en dat de profesional toch in staat zou moeten zijn om de zorg te bieden zonder daarbij de mening van de patiënt te betrekken.
    Volgens mij zou het al goed zijn als we de patiënt veel meer als klant zouden zien. Namelijk iemand met wensen en verwachtingen.
    Verder moeten we uitkijken dat we weer geen extra bureaucratie inbouwen. Immers een dossier per klant is mooi maar laat het wel gaan om waar de behoefte zit en niet weer allerlei aparte onderdelen die ingevuld moeten worden.

  8. Draait het niet allemaal om vakmanschap en wederkerigheid in de relatie. In de relatie onstaat de kwaliteit, hoe we hier gezamenlijk invulling aangeven is de kunst. Kortom de ervaringsdeskundigheid van de klant is onontbeerlijk, maar het vakmanschap van de professional evenzo. Kortom de mens centraal met al zijn behoeften als vertrekpunt van de gezamenlijke reis.
    Dat we de klant nog meer, veel meer moeten betrekken aan de voorkant juich ik van harte toe. Goede start, maar laten we oppassen voor een eenzijdige benadering! Laten we de gezamenlijkheid centraal stellen!

  9. Het stigma de wereld uit, zou fantastisch zijn en ook dit lijkt mij een mooie stap voorwaarts. Ervaringsdeskundigen betrekken is een sublieme toevoeging, “Patients
    know what Patients need”. Lijkt me in de Geestelijke Gezondheidszorg lastig(er), maar onder goede begeleiding toch zeker te doen.

  10. Jammer dat we het als hulpverleners van het inlevingsvermoegn van patienten zouden moeten hebben want lijkt me een kwaliteit die we zelf in huis moeten hebben.
    En inderdaad vreemd dat we ook de patient niet centraal zouden kunnen stellen, voor wie zij. We er anders?
    Zijn we wanneer we patient zijn niet ook juist erg blij met een deskundige met een bredere blik en kennis?
    Lijkt kortom toch een wat beperkte visie om een hele instelling mee aan te sturen.

  11. Goed initiatief en mooie ontwikkelingen, stap voor stap. Ben het gedeeltelijk eens met Lian,het gaat ons soms niet snel genoeg. Participatieve zorg, de mens (patiënt/cliënt) als lid van het behandelteam, Zorg 2.1. En ook een dossier per persoon, niet per instelling, nl. een Personal Community en een kennisbron per aandoening, Besloten Community. Goed voorbeeld “MijnZorgNet.nl”. En toch vind ik het een mooie stap voorwaarts van Altrecht, een goede tussenstap…..en het blijft stap voor stap.

  12. En dan ook nog de instelling uit!
    Misschien moeten we af van de term patient centraal. Is ook een onzin term eigenlijk want natuurlijk draait het (zou het moeten draaien om) de patient! Patient 2.0 was het toch, een patient die een rol pakt ik zijn eigen herstel. Heo het ook zij, een goed artikel maar nog steeds heel belerend. De instellingsgedachte viert hier nog steeds hoogtij en jammer genoeg vinden dit een “good practise”

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.