Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport trekt 8,9 miljoen euro uit om mensen te helpen de juiste zorg te vinden. Het uiteindelijke doel is om ervoor te zorgen dat mensen beter geholpen worden en geen gebruik hoeven te maken van de Wet langdurige zorg, de Wlz. Dat is nodig om ervoor te zorgen dat de Wlz toegankelijk blijft voor wie het echt nodig heeft, aldus de Rijksoverheid.

Doelmatigheid

In de praktijk is er al jaren een druk om mensen met een iets grotere zorgbehoefte naar de Wlz te dirigeren vanwege de sterke sturing op de zogenoemde “doelmatigheid” van de zorgverzekeraars. Logisch als je als zorgorganisatie financieel nadeel ondervindt indien je meer dan gemiddeld twaalf uur per maand aan een cliënt besteedt. Dan maar mensen met grotere zorgbehoefe de Wlz insturen om financieel overeind te blijven.

Niet alleen laten

Op de website van het Zorginstituut staat: “De Wlz geeft recht op zorg aan verzekerden die blijvend zijn aangewezen op 24 uur per dag zorg nabij of permanent toezicht. Dat betekent dat iemand niet alleen kan worden gelaten.” Het is uiteraard veel efficiënter om zorg of toezicht voor een aantal mensen tegelijk te organiseren, bijvoorbeeld in verpleeghuizen. Daar is de Wlz voor bedoeld. De laatste zin uit het citaat van het Zorginstituut is namelijk cruciaal: iemand kan niet alleen gelaten worden.

Kern van het wijkverpleegkundig vak

De vraag moet dus zijn of het verantwoord is om thuis te blijven wonen. De (wijk)verpleegkundige kan dit prima beoordelen. En die kan ook prima zorg en ondersteuning regelen die nodig is om zo lang mogelijk veilig thuis te blijven wonen. Dat is nu eenmaal haar professie. De wijkverpleegkundige werkt immers op het snijvlak van het medische en sociale domein: zij is expert op het gebied van gezondheidsbevordering en weet dus wat nodig en beïnvloedbaar is om zo gezond mogelijk zelfstandig te blijven wonen. Zij kent de sociale kaart als geen ander en beoordeelt samen met de cliënt welke (in)formele ondersteuning of zorg nodig is. Dit is de kern van het wijkverpleegkundig vak.

Structurele verbetering

De zorg wordt al decennialang duurder en complexer door telkens experimenten, proeftuinen, pilots, nieuwe functies of andere pleisters te subsidiëren, terwijl de essentie van ondersteuning van veilig en verantwoord thuis wonen (wijkzorg en Wmo) uitgeknepen wordt. We moeten echter structureel inzetten op verbeteren van de volksgezondheid en de gezondheidszorg duurzaam en voor iedereen toegankelijk maken.

Ik hoop daarom dat alle eigenwijze (wijk)verpleegkundigen vanuit professionele autonomie en beroepsethiek hun vak in de volle breedte omarmen en zo het beste doen voor alle mensen die zorg nodig hebben. De basisverzekering vergoedt tenslotte zorg zoals verpleegkundigen die plegen te bieden. Dat komt onze hele samenleving ten goede.

Door: Marjolein Zilverentant, wijkverpleegkundige en docent.