Hard, zacht en vooral heel creatief. Zorgvisie magazine nr. 6 loopt over van de oplossingen voor de problemen in de gezondheidszorg.
Het klinkt heel hard, als je zegt dat mensen in de toekomst niet op de zorg moeten rekenen. Of als een specialist hardop hoopt dat hij zijn patiënt nog maar één keer per jaar hoeft te zien. Toch schuilen hierachter juist de sociale oplossingen voor de grote koppijn van de zorg: de toenemende zorgvraag en de krapper wordende arbeidsmarkt. Nefroloog Martijn van den Hoogen droomt niet zomaar van een wegblijvende patiënt, hij heeft zijn hoop gevestigd op de inzet van technologie om de werkdruk te verminderen en de zorg in te toekomst behapbaar te houden. ‘Ik droom ervan dat we in de toekomst de hele nierfunctie op afstand kunnen meten’, zegt hij. ‘Dan hoeven patiënten niet meer voor controle naar het ziekenhuis te komen, maar alleen op indicatie. En als ze komen, dan het liefst één keer per jaar voor een afspraak van twintig minuten, in plaats van vier keer tien minuten. Dan kunnen we het écht ergens over hebben.’
Hooggespannen verwachtingen
Ook in de ouderenzorg zijn de verwachtingen van innovaties hooggespannen. Medicijndispensers, druppelbrillen en digitale deuren moeten het aantal fysieke zorgmomenten terugdringen of de zorgverlener in staat stellen om het werk beter in te richten. Beeldzorg bespaart kostbare minuten aan fysieke zorg en stimuleert oudere cliënten ook nog eens om langer zelfstandig te blijven. Maar technologische innovatie alleen is niet genoeg.
De zorg ontzorgen
De afgelopen jaren is de definitie van zorg sluipenderwijs opgerekt, constateert de RVS in een van zijn adviezen. Daarom is anders kijken naar gezondheid en zorg een ander belangrijk thema. ‘Zorgmedewerkers zijn van oudsher gewend om veel taken over te nemen van cliënten. De zorg moet ontzorgd worden’, lezen we. Bij de sociale benadering van dementie (SBD) geven teams daarom psychosociale ondersteuning aan mensen met dementie en hun familieleden. Buren, vrienden en familie worden hierbij gemobiliseerd.
Hoogleraar Floortje Scheepers ziet op haar beurt dat in de geestelijke gezondheidszorg de oplossing te vaak in de medische hoek wordt gezocht. Dit terwijl sociale factoren in ieder geval deels een rol spelen bij psychische problemen. Ze pleit er dan ook voor om mensen in een eerder stadium vanuit het sociale domein te hulp te schieten. ‘Wachten vergroot de problematiek. Als mensen op een wachtlijst voor de ggz staan, kun je via het sociale domein al interventies doen. Daar kun je al heel veel problemen mee oplossen.’
