Het bekende spreek- en wachtkamermodel nadert zijn houdbaarheidsdatum voor een groeiende groep burgers. Ook de opvolgproblemen van huisartsen die stoppen, nemen serieuze vormen aan. Assistenten en triagisten worden schaarser. Ketenzorg wordt steeds meer netwerkzorg door complexere zorgproblematiek.

Laag-complexe zorg terug in de eerste lijn

De zorgen over de tweede lijn raken ook de eerste lijn en de huisarts in het bijzonder. Door de groei van specialistische zorg, zowel in omvang als geld, neemt de noodzaak toe om laag-complexe zorg terug te brengen naar waar die hoort, in de eerste lijn. Denk aan diabetes, COPD, hart- en vaataandoeningen, astma. Telemonitoring was al bekend in de tweede lijn, maar wordt nu voorzichtig verkend door een aantal eerstelijnszorggroepen.

Huisartsen ontlasten

Gelukkig kan de huisarts en zijn praktijk ontlast worden door de burger met zorgvragen, klachten of problemen op andere manieren te helpen. Bijvoorbeeld via een app of een platform die informatie geeft, symptomen checkt en triage uitvoert. In een aantal gevallen hoeft de burger geen bezoek aan de huisarts te brengen. In de landen om ons heen zijn deze apps of platformen veel verder in gebruik.

Digitale en organisatorische oplossingen

Er zijn meerdere moderne digitale oplossingen beschikbaar:

• Digitale huisartsplatformen, van eenvoudige online intake en consult tot complete patiënttrajecten met AI-gebaseerde symptoomchecks tot en met diagnostische en medicatieservices.
• Geïntegreerde huisartsdiensten gecombineerd met tweedelijns specialistische teleconsultatie waardoor onnodige verwijzingen naar de tweede lijn voorkomen worden.
• Geïntegreerde huisarts-, HAP- en KIS-systemen waardoor dagpraktijken en HAP’s in één digitale omgeving werken zonder integratie- en samenwerkingsproblemen.
• Systemen die datamanagement aanbieden voor disease – en population health management in een grote stad of regio.

Interessant zijn ook organisatorische oplossingen waardoor huisartspraktijken relatief makkelijk en snel gebruik kunnen maken van digitale praktijkondersteuning inclusief anw-bereikbaarheid. Dit kan via licenties, samenwerking tot en met overname van de praktijk.

Rol zorgpartners in de regio

De uitdagingen zijn fors voor deze sector. Ik zie hier ook een rol voor zorgpartners in de regio, zoals ziekenhuizen en ggz-instellingen met hun grote ict-afdelingen, regionale samenwerkingsorganisaties (RSO’s) en Regionale Ondersteuning Structuren (ROS-sen) om de eerstelijnszorgpraktijken hierbij te helpen, in hun eigen belang. Zorguitdagingen zijn vooral regio-opgaven. De uiteindelijke beloning voor de huisarts lonkt. Zijn klassieke rol als poortwachter wijzigt naar die van zorgcoach van een burger/patiënt met gezondheidsvaardigheden en zelf in regie.

Door: Jan Christiaan Huijsman, strategisch adviseur digitale zorg bij Zilveren Kruis.