Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties1

Zet data in voor onderzoek en analyses

Robert Prang
Zorgdata zou uitgebreider gekoppeld, ingezet en beschikbaar gesteld moeten worden voor onderzoek en analyses. Dat vergroot de kwaliteit en transparantie van de gezondheidszorg. Zowel op korte als op (middel)lange termijn.
Zet data in voor onderzoek en analyses
Foto: Robert Prang

Kostenbeheersing, transparantie voor patiënt en zorgverzekeraar en allocatie van het beschikbare geld in de gezondheidszorg. Over deze onderwerpen breken niet alleen Nederlandse burgers, beleidsmakers en politici zich het hoofd. Tijdens de 29e Patient Classification System International Conference (PCSI) in Helsinki, dat dit jaar als thema ’transparantie in de zorg’ had, bleken deze vraagstukken ook internationaal op de agenda te staan. Hoewel de inrichting van de zorg per land verschilt – denk bijvoorbeeld aan centrale- versus decentrale aansturing en de mate en wijze van zorgverzekering – zijn de uitdagingen vergelijkbaar. Daarom is het zinvol over de landsgrenzen heen te kijken.

Transparantie

Transparantie is in Nederland een modewoord, ook in de zorg. Alleen is er vanuit de zorginstellingen nogal veel weerstand omdat zij vrezen voor kritiek en onjuiste interpretaties. Tijdens de PCSI-conferentie werden inspirerende voorbeelden gepresenteerd van transparantie in de zorg. Die voorbeelden leerden dat transparantie niet tot kritiek of onjuiste interpretatie leidt, maar juist tot begrip en verbetering.

In verschillende landen gebruikt men de beschikbare zorgdata om zogeheten risicogroepen in beeld te brengen. Niet om op deze mensen een stempel te drukken, maar om preventie zo succesvol mogelijk in te zetten. Onlangs schreef Roel Verheul in Zorgvisie: ’20 procent van de cliënten zijn goed voor 80 procent van de kosten. Met deze kennis is het niet moeilijk te bedenken dat de grootste besparing gezocht moet worden in doelmatiger werken bij de duurste groep.’ Maar dan moet je dus wel weten wie deze duurste groep is.

In Canada en het Verenigd Koninkrijk doen ze onderzoek naar Predictive modelling. De patiëntgroepen die het grootste risico lopen op zware complicaties of overlijden, worden in beeld gebracht. Deze patiënten zijn het meest gebaat bij management interventions. Door vroegtijdig van deze patiënten risico’s, medicijngebruik en ziekenhuisopnames te kennen, draagt men bij aan patiëntveiligheid en kostenbesparingen.

Gebruik van data

Tijdens de conferentie bleek dat Duitsland, Denemarken en Canada ver gaan in het gebruik van data. In Duitsland is onlangs een vergelijkend onderzoek gehouden tussen Franse en Duitse ziekenhuizen naar het voorkomen en de aanpak van infecties veroorzaakt door ziekenhuisbacteriën. Australië en Engeland zijn voorzichtiger. Die landen leggen nog de nadruk op de dominante rol van codering ten aanzien van de bruikbaarheid en kwaliteit van de data. Gebrekkige datakwaliteit vormt een risico voor de gewenste transparantie. De Engelse beleidsmedewerkers ervaren een grote publieke druk de kwaliteitscijfers te publiceren, maar geven aan dat die nog slecht te interpreteren zijn als gevolg van onverklaarde variabelen.

Ook in Nederland zijn onlangs concrete stappen gezet om de transparantie te vergroten. In de ggz bijvoorbeeld door de directe en indirecte patiëntgebonden tijd, het beroep van de hoofdbehandelaar en de dagbesteding op de factuur te vermelden. Internationaal is dat niet anders. Het inzicht dat de data die via diagnosis related groups (DRG’s) en gerelateerde systemen, zoals in Nederland de ggz-dbc’s en de dbc-zorgproducten (DOT), worden verzameld, inzetbaar zijn voor vele doeleinden, wordt internationaal gedeeld.

Internationale trends

Wat opvalt, is dat buiten Nederland de casemix-data over het algemeen nog weinig worden gebruikt voor declaraties. Wij gebruiken die data vooral voor financiering en bekostiging. Een aantal buitenlandse landen zet de aangeleverde data veel breder in: voor onderzoek, kostenvoorspelling én kwaliteitsverbetering. Dat is zeker niet vreemd; casemixsystemen zijn immers in de eerste plaats niet ontwikkeld als financieringssysteem. Hoewel de eerste stappen al worden gezet, is het naar onze mening zinvol en in het publieke belang als we ook in Nederland meer gebruikmaken van de beschikbare data én de data meer beschikbaar stellen.

De conferentie bevestigde dat de data-gerelateerde vraagstukken waar wij in Nederland mee bezig zijn, ook internationaal relevant worden geacht. Er wordt massaal gewerkt aan systemen die verder gaan dan de medisch specialistische zorg. Zo komt de eerstelijnszorg steeds meer in beeld. Hier en daar worden internationale benchmarks uitgevoerd, maar daarbij wordt de interpretatie van gegevens vaak nog als een hindernis gezien.

Kwaliteit van zorg omhoog

De waardering en interpretatie van de gegevens is in alle toepassingen een belangrijk vraagstuk. Er zijn veel variabelen die meespelen. Maar de internationale tendens is duidelijk: door de beschikbare data in te zetten voor onderzoek en analyses kan op termijn de kwaliteit en transparantie van de zorg verder worden vergroot. In Nederland moeten we ervoor waken dat we gaan achterlopen op dit onderwerp. Laten wij daarom, met gepaste zorgvuldigheid, vooral gebruikmaken van de voorsprong die wij hebben en de data in samenhang analyseren, zowel in als tussen instellingen.


Robert Prang,


senior adviseur ggz-fz DBC-Onderhoud

 

Met medewerking van:

Marloes Delis en Anne-Christien de Zwart, Casemix

Ingeborg van Dijke en Joost Warners, DBC-Onderhoud

Harm Lieverdink, Nederlandse Zorgautoriteit

1 REACTIE

  1. Kennelijk is de schrijver er van overtuigd dat de verzamelde data betekenisvol zijn. Als professional op de werkvloer kan ik allerlei argumenten bedenken om aan te tonen dat dat niet zo is. In essentie komt het er op neer dat de dataverzameling gebaseerd is op een stapeling van statische gegevens met ieder hun beperkte significantie / betrouwbaarheid.
    Onder de streep wordt er vooral een kostbare papieren werkelijkheid gecreëerd die weinig met de echte werkelijkheid van doen heeft, maar deze ondertussen wel in toenemende mate dicteert. Wat b.v. te denken van een van de resultanten: een kwaliteitsdefinitie die geen rekening houdt met verschillen tussen individuen; verschillen waarmee in de GGZ, maar binnenkort ook in bv de kankerbehandeling, alles valt of staat.

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.