Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties8

Ggz overleeft door snijden in personeel en dienstverlening

Mark van Dorresteijn
De geestelijke gezondheidszorg (ggz) houdt het hoofd vooral boven water door te snijden in personeel en dienstverlening. Volgens PwC-director Frans Stark is het stilte voor de storm. ‘De echte uitdagingen moeten nog komen’, meent hij.

PwC analyseerde de jaarrekeningen van de vijftig grote PwC ggz-instellingen. Stark ziet dat ggz-instellingen de kosten en baten in balans houden middels reorganisaties en het stoppen met niet-vergoede behandelingen. ‘Daarnaast zien we een verschuiving van zorg die in de AWBZ verzekerd is naar geneeskundige geestelijke gezondheidszorg die onder de Zorgverzekeringswet valt. En ten slotte stegen ook de inkomsten uit forensische zorgverlening.’

Resultaat

Instellingen behaalden in 2011 net als het jaar daarvoor gemiddeld 1,6 procent rendement. Wel groeide het verschil tussen goed en slecht renderende instellingen. In 2011 maakten zeven instellingen verlies, tegenover drie in 2010. Het gemiddelde vermogen steeg van 16,7 procent naar 17,8 procent. De omzet steeg ondermeer als gevolg van indexatie van tarieven met 5 procent. De afschrijvingskosten op vastgoed namen met bijna een kwart toe. Bovendien werd totaal voor ruim 40 miljoen euro aan waardevermindering afgeboekt.

Onzekerheid neemt toe

De komende jaren nemen de onzekerheden verder toe, stelt PwC. Cliënten worden steeds vaker thuis verzorgd in plaats van in de instelling. Ook wordt de eigen bijdrage en het eigen risico omhoog geschroefd. In 2013 start het ‘scheiden van wonen en zorg’, waardoor veel cliënten alleen nog in ggz-instellingen terecht kunnen op basis van een huurcontract. Verder hangt de mogelijk beperking van het verzekerde pakket en een wijziging van de Basis GGZ boven de markt. De Basis GGZ moet voorkomen dat mensen met lichtere en niet-complexe psychische klachten relatief snel bij duurdere tweedelijns zorg terecht komt. De invoering van prestatiebekostiging gaat gepaard met afschaffing van de nacalculatie op kapitaallasten, waardoor dekking van kapitaallasten afhankelijk wordt van de bezettingsgraad. Tegelijkertijd komt die bezettingsgraad onder druk te staan door het saneren van de beddencapaciteit. Ten slotte beoogt men in 2015 een overgang van de jeugdpsychiatrie naar gemeenten en worden opbrengsten uit zorgverlening aan cliënten met een strafrechtelijke veroordeling onzekerder als gevolg van de invoering van prestatiebekostiging in de forensische zorg.

Stilte voor de storm

Stark voorspelt dat het momenteel stilte voor de storm is. ‘De inkomstenstromen zijn de komende jaren onzeker, terwijl de vermogenspositie van veel instellingen, gelet op de toenemende risico’s, relatief mager is. Met name de forse bezuinigingen en de overgang naar prestatiebekostiging in 2013 zet veel druk op instellingen. Voor 2012 heeft de gewijzigde dbc-productstructuur nog geen invloed op het budget, maar de onderhandelingen met verzekeraars moeten voor 2013 zijn afgerond. Ik vrees dat het gebrek aan ervaring met de nieuwe productstructuur de sector in dat spel op achterstand zet.’

Vastgoed

Eén van de zaken die nog nadere invulling behoeft, betreft het vastgoeddossier. Landelijk zal veel klinische capaciteit worden vervangen door ambulante behandelingen. Hierdoor ontstaat een onderbezetting of leegstand op klinieken, terwijl volgend jaar de dekking van de kapitaallasten afhankelijk wordt van de bezettingsgraad. Stark: ‘De impact kan per instelling sterk uiteenlopen, vanwege landelijk forse verschillen in de gemiddelde duur van klinische behandelingen, de relatieve omvang van de klinische capaciteit en de mate van gewildheid van het overtollige vastgoed.’

Ggz-akkoord

Het meerjarenakkoord dat minister Schippers onlangs met de sector sloot, is een goede ontwikkeling, zo vindt Stark. Het akkoord moet een einde maken aan de voortdurende kostenstijgingen en zet in op meer eerstelijnszorg, vermindering van het aantal bedden, meer ambulante behandeling en meer internettoepassingen (e-health) voor bijvoorbeeld verslavingszorg en suïcidepreventie. ‘Het meerjarenakkoord is een goede basis voor een gefaseerde overgang naar een effectievere ggz tegen lagere kosten. Wel zijn er nog open eindjes. Veel hangt af van het overleg tussen instellingen en verzekeraars.’

GGZ Nederland denkt eveneens dat er veel uitdagingen aan zitten te komen. ‘Er zijn veel veranderingen op komst waardoor ggz-instellingen zich moeten aanpassen’, stelt Welmoed van Rijs, woordvoerder van GGZ Nederland. ‘Dat zal de ene instelling beter lukken dan de ander. Natuurlijk komt niet alles uit de lucht vallen. We hebben het aan zien komen en het is onze taak nu om met z’n allen de ggz toekomstbestendig te maken.’

Van Rijs laat weten dat GGZ Nederland vierkant achter het Meerjarenakkoord met minister Schippers staat. Het akkoord geeft een impuls aan innovatie in de sector. Dit komt zowel de kwaliteit als de kostenbeheersing ten goede.’

(Zorgvisie/ICT – Mark van Dorresteijn | Twitter | Foto: Stock xchng)

8 REACTIES

  1. Lees alle reacties
  2. @Frank. Helaas geldt dat voor heel grote delen in de zorg. Wat zou ik graag een heel goede hint hebben om dat te veranderen. Wat te denken van uitzichtloze oudjes die nog een dochter ver weg hebben wonen: eenmaal wassen per week (ook met die hitte), slecht eten, niet of nauwelijks naar buiten, 20 min of langer op het toilet, geen arm om je heen of een opbeurend woord, stank op onopgeruimde gangen, weinig vertier, GEEN PRIVACY, TV-herrie van de andere kamergenoot zodat je zelf geen TV lol hebt, worden ’s morgens in de huiskamer gerold en ’s avonds eruit, in dit geval met geen of nauwelijks bezoek, weinig vertier.

  3. Ongeveer 70% van de manuren die ingezet worden in de GGZ, komen niet direct ten goede aan de primaire zorgprocessen. De helft daarvan bestaat uit vermijdbare verspillingen, waarvan wederom de helft relatief snel op te pakken is. (Niet alles tegelijk natuurlijk)
    Kortom we kunnen nog wel een jaar of tien lean worden in de GGZ voor we er echt zijn.

  4. Die deze aankondiging over de GGZ Instellingen, een belangrijk onderdeel van de Zorg in Nederland, goed leest, krijgt sterk de indruk dat we te maken hebben met een bedrijfsonderdeel van het Internationale Accountants en Belastingsadviseurs Bedrijf PwC ( PricewaterhouseCoopers). Steeds is directeur Stark van PwC aan het woord en ik zou graag de mening willen horen van de Raad van Bestuur, aangevuld met uitlatingen van de Raad van Toezicht van de Gezamenlijke GGZ Instellingen in Nederland. Het kan wel zo zijn dat PwC de instellingen doorlicht, maar hoe een en ander gekomen is en hoe de strategie voor de komende jaren is, doet heer Stark er maar even bij. Het inhuren van derden kan voor een onafhankelijke analyse (die zijn overigens erg, heel erg duur) te rechtvaardigen zijn, maar, dit artikel lezende, gaan enorme bedragen naar PwC voor het runnen van de GGZ instellingen. Niet erg, want een Raad van Bestuur en Raad van Toezicht is waarschijnlijk nog tigmaal duurder, maar ik heb sterk het idee dat het nu dubbel op is; dat er vdie salarissen nog bijkomen. Wordt de patiënt niet tussen deze twee walsrollen helemaal, maar dan ook helemaal platgedrukt

  5. REndement, vastgoed, inkomstenstromen, prestatiebekostiging etc. Deze zaken zijn een gegeven. Dan is de rest voor de Raden van Bestuur een opgave. Laat ze deze opgave met inzet en competentie opppakken en de patiëntenzorg overlaten aan hen die daar deskundig in zijn.

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.