De Dimence Groep, GGZ NHN, Lentis en GGzE maken sinds 2017 deel uit van Volante. Herma van der Wal is bestuurder van de Dimence Groep en van Volante. “We zijn begonnen met Volante omdat we een andere vorm van kwaliteit wilden. Medewerkers van de vier instellingen bepalen samen met patiënten wat betekenisvolle uitkomsten zijn die er echt toe doen voor de patiënt. Vervolgens vergelijken ze deze indicatoren om van elkaar te leren. Ze kijken dan niet meer alleen naar de cijfers, maar ook naar het verhaal van de cijfers”

Er lopen op dit moment drie projecten, een voor angst en stemming, een voor autismespectrumstoornissen en een voor acute psychiatrie. Van der Wal: “Dat we met die projecten gestart zijn, hebben alle deelnemers aan de eerste Volante-bijeenkomst samen bepaald. Ik zie het soms als voetbal. Er zijn nu al drie teams aan het spelen. Het vierde team, de persoonlijkheidsstoornissen, is zich aan de zijlijn aan het warmlopen. Andere teams kijken nu nog vanaf de tribune mee maar willen ook graag gaan spelen.”

Bepalen van waarde

Medewerkers en patiënten komen voor de eerste projecten in een aantal keren per jaar bij elkaar. De eerste stap is het samen bepalen van waarde. Van der Wal: “Je hebt in de ggz ongelofelijk veel cijfers. Denk bijvoorbeeld aan de ROM-metingen. Maar welke doen er nu echt toe voor de patiënt? Dat is nooit met ze besproken. Het is heel goed dat we dat nu wel doen. ”

Voordat er begonnen kan worden met vergelijken en verbeteren, moet eerst voor alle deelnemers duidelijk zijn dat iedereen het over hetzelfde heeft. “Als je in de acute psychiatrie wilt kijken hoe lang mensen in een crisis worden opgenomen, dan lijkt dat heel eenvoudig. Dat is het niet. Kijk je naar de pure crisissen door een psychische stoornis of vallen onder spoedzorg ook zaken die eigenlijk bij een andere tak van sport horen? Je moet de definities scherp hebben voor je verder kunt. En als dan behandelaren en patiënten met elkaar tot de conclusie komen dat niet iedere crisis een crisis is en dat het ook anders kan, is dat heel mooi.”

Geen resultaten

Er zijn nog geen resultaten naar buiten gebracht, maar dat vindt Van der Wal niet zo belangrijk. “We spiegelen ons vaak aan Santeon. Daar duurde het ook tien jaar voordat voor de eerste aandoening resultaten naar buiten gebracht werden. Het proces is belangrijker dan de uitkomst. Het gaat erom dat mensen elkaar opzoeken, dwars door het land heen, en dat ze leren om te vergelijken. Dat de wil om te verbeteren er is.”

“Het kan zijn dat de ene organisatie een kortere doorlooptijd heeft voor mensen met depressie dan andere. Dat biedt een kans om te leren. Het gaat veel meer over een nieuwe attitude om over kwaliteit te denken dan om te publiceren over de uitkomsten. Ik vind het bijna een non-item om te weten dat de behandeling van depressie in Groningen beter is dan die in Eindhoven.

Dwarsverbanden

Van der Wal benadrukt dat het proces van onderaf moet lopen. “Wij voelen ons als bestuur van Volante niet meer dan facilitator.” Ze ziet wel een leuk bijeffect aan de contacten tussen de vier instellingen. “Mensen door het hele land zoeken elkaar nu op. Dat gaat ook om afdelingen die niet in een verbetertraject zitten. Zo hebben bijvoorbeeld de mensen die bezig zijn met vastgoed en huisvesting samen een verbeterplan voor duurzaamheid opgesteld. Er ontstaan dus allerlei dwarsverbanden. Ook cliëntenraden, ondernemingsraden en raden van toezicht hebben elkaar al opgezocht. Medewerkers vragen mij regelmatig of ze dingen waar ze tegenaan lopen met Volante-collega’s mogen bespreken. En dat is natuurlijk prima. Tijdens de Volantedagen die we eens in de negen maanden organiseren, zijn mensen van alle afdelingen van de vier instellingen welkom. Dat is een mooi moment om contact te maken.”

Ingewikkeld

Het is volgens Van der Wal voorlopig niet de bedoeling om Volante uit te breiden. “Met vier  instellingen is het al ingewikkeld genoeg. Meer zouden we er niet kunnen hebben. Voor je het weet word je elkaars concurrent. We zitten nu niet in elkaars vaarwater omdat we verspreid over het hele land zitten.”

Beperking

Corona vormt net als overal een beperking. Ook op dit gebied weten de medewerkers van de vier organisaties elkaar te vinden om de zorg zo goed mogelijk te blijven organiseren. De Volante-dag die nog dit jaar gepland stond, gaat niet door. “We doen het nu digitaal. Dat kan ook, maar het is toch anders. Over negen maanden hoop ik dat we echt bij elkaar kunnen komen. De ontmoeting doet er ook toe.”