Kuijpers: “Na een hartinfarct als jonge kinderarts kwam ik op de hartbewaking van mijn eigen ziekenhuis terecht. Ik voelde me kwetsbaar en ontdekte dat ik niet goed voor mijn patiënten had gezorgd. Als patiënt interpreteerde ik wat artsen zeiden verkeerd. Een arts-assistent zei op een gegeven moment: ‘We kunnen niets meer voor je doen.’ Dus ik nam toen afscheid van mijn ouders. De arts-assistent bedoelde echter: ‘Je bent klaar hier in het ziekenhuis.’”

Extra paar oren

“Als hoogopgeleide medisch specialist in de rol van patiënt had ik destijds iemand nodig die naast mij plaatsnam als een paar extra oren en ogen om te luisteren en om te interpreteren wat de specialist in de spreekkamer zei.” Uit die gedachte ontstond in 2017 opleidingsinstituut MedGezel. “Via het instituut train ik geneeskundestudenten en coassistenten om patiënten te ondersteunen als medisch coach, met als doel het functioneren van toekomstige artsen te verbeteren.”

Tijdens het consult heeft de student een passieve rol. Kuijpers licht toe: “Hij mag de arts absoluut niet tegenspreken, maar wel de patiënt aanvullen.” Zodra de patiënt de draad kwijt is, kan de student de vragen overnemen. “Je moet daarvoor wel begrijpen wat het is om coach te zijn, dus de opleiding van twee dagen is belangrijk. Het is een investering om MedGezel te worden, maar we willen het in de opleiding brengen.”

Met geruster hart naar de dokter

Uit een nulmeting aan de hand van interviews met patiënten, studenten en artsen blijkt dat patiënten onder begeleiding van een MedGezel met een geruster hart naar de dokter gaan. Ze voelen zich daardoor zekerder, voorbereid, en iemand naast je geeft een goed gevoel. ‘Mijn persoonlijk stukje komt beter op tafel’, zeggen patiënten. De geneeskundestudenten zien het als een verrijking om tijdens de opleiding een kijkje te kunnen nemen in het leven van de patiënt. De artsen die meedoen zeggen: “Het geeft mij een geruster gevoel, want nu weet ik dat de patiënt het echt begrepen heeft.”

Waardecreatie

MedGezel past goed in het concept van value based healthcare, betoogt Kuijpers. “Wanneer je de patiënt goed kunt informeren, vergroot je de kwaliteit van zorg. Dat leidt tot minder ingrepen en meer therapietrouw. Als de dokter empathie en compassie toont, dan verhoogt een medGezel bovendien het werkplezier van de arts en de interactie met de patiënt. We gaan aan twee kanten de kwaliteit van zorg vergroten.”

MedGezel is dan ook genomineerd voor een VBHC Dragons Grant. Kuijpers werd daarvoor benaderd door vbhc-professor Fred van Eenennaam. “MedGezel past volgens hem goed in het stukje waardegedreven zorg voor de toekomst.” Het gaat dan vooral over waardecreatie voor de patiënt. Kuijpers: “Samen beslissen komt in de zorg nog niet goed van de grond, blijkt uit een recent proefschrift. Waar met name de crux zit, is dat het stukje persoonlijke verhaal van de patiënt niet goed op tafel komt in de spreekkamer.”

Digitale pilot

Corona stond twee jaar terug de verdere ontwikkeling van het instituut in de weg. Voor de crisis kwam, was MedGezel een keuzevak aan het UMCG. In het OLVG en in Twente zijn in totaal 45 MedGezellen opgeleid, die ook zijn ingezet in een pilot in het Bravis ziekenhuis. Er waren twee pilots, een met fysiek contact, en een digitale pilot, die vanwege corona is opgezet. Kuijpers: “Ik word nu regelmatig benaderd door ziekenhuizen die, nu corona op z’n retour is, aan boord willen. Wij hebben een voorkeur voor inzet van de klassieke MedGezel, een student die fysiek aanwezig is in de spreekkamer.”

Kroonjuweel

Kuijpers denkt momenteel na over het vervolg. “De training is belangrijk en zie ik als een kroonjuweel. Er gaat een luikje open voor coassistenten. Welke dokter wil ik nu zijn? Je kunt het prima in de opleiding inbrengen. Ik denk daarvoor na over een licentiemodel, waarbij we de ziekenhuizen vrijheid geven om het de vorm te geven hoe ze willen. Maar het gedachtengoed van MedGezel moet daarin blijven bestaan.”

Duurzame financiering

Opschalen is tot slot belangrijk voor Kuijpers. “We moeten een praktisch protocol maken met de ziekenhuizen. Er moet een best practice-protocol komen, met een duurzame financiering. We hebben subsidies gekregen, maar er moet een structurele financiering komen.” De VBHC Dragon Grant zou daaraan bijdragen. “We willen dan de ROI omrekenen in utilities en time driven activity based costing. Het moet waarde toevoegen. We kunnen laten zien dat we goed werk doen, maar de MedGezel doet een deel van het werk van de dokter en dan binnen de opleiding gratis. Die kostbare tijd, dat stukje samen begrijpen en het voorwerk en nawerk kan de coassistent doen. Daar mag een stukje waardering voor komen.”