Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Kansen en risico’s bij AI in de zorg

Bert Bukman
De zorg leent zich bij uitstek voor kunstmatige intelligentie vanwege de grote hoeveelheden data. Maar wat zijn daarbij de kansen en gevaren? Het rapport Artificial Intelligence in de zorg van Nictiz geeft antwoorden.
Artificial Intelligence
adam121 / stock.adobe.com

Artificial Intelligence speelt een steeds belangrijker rol in de gezondheidszorg. De sector leent zich bij uitstek voor AI vanwege de enorme hoeveelheden data. En de groei is er nog lang niet uit. Maar wat is AI eigenlijk en welke vraagstukken roept het op?

Die vragen komen aan de orde in het rapport Artificial intelligence in de zorg van Nictiz. Het rapport gaat in op wat Artificial Intelligence is, welke toepassingen er zijn in de praktijk en welke vraagstukken dit oproept.

Machine learning

De huidige AI-toepassingen in de zorg maken vrijwel allemaal gebruik van machine learning. Deze techniek geeft systemen de mogelijkheid om te leren en zichzelf te verbeteren aan de hand van eerdere ervaringen. Een specifieke vorm van deze techniek is deep learning. Dit is geschikt om zeer gedetailleerde patronen te herkennen, zoals specifieke afwijkingen op een CT-scan.

Veel AI-toepassingen in de zorg vallen in de categorie Artificial Narrow Intelligence, aldus het rapport. Typerend voor deze categorie van AI is dat het gespecialiseerd is op één specifiek gebied. Bijvoorbeeld vroege detectie van dementie of het voorspellen van longkanker. Maar ook het voorspellen van de uitkomsten van een patiënt op de intensive care, detectie van afwijkende cellen bij pathologie en het herkennen van dermatologische afwijkingen vallen eronder.

Artificial Intelligence verhoogt kwaliteit

De potentie van deze vorm van Artificial Intelligence is groot, omdat het juist op dit niveau de kwaliteit van zorg verhoogt en tijdswinst oplevert voor de zorgverlener en de patiënt. Maar om AI veilig en verantwoord op grote schaal in de zorg toe te kunnen passen, moeten wel de nodige vraagstukken worden opgelost.

Zo moeten data van voldoende kwantitatief en kwalitatief niveau zijn voor betrouwbare resultaten, ook als zeafkomstig zijn uit verschillende bronnen. Ook liggen er op het ethische vlak uitdagingen. Wie is bijvoorbeeld eindverantwoordelijk voor een besluit alseen algoritme het niet bij het juiste eind heeft?

Rapport informatie

Rapport naam:
Artificial Intelligence in de zorg. Begrippen, praktijkvoorbeelden en vraagstukken
Sector:
Overig
Soort:
Onderzoek / Wetenschap
Afkomst:
Nictiz
Auteur:
Frauke Wouda, Henk Hutink
Aantal pagina’s :
20
Verschijningsdatum:
15 januari 2019
Samenvatting:

Dit rapport geeft inzicht in een eerste verkenning van de basisbegrippen van AI. De ontwikkelingen op dit gebied gaan razendsnel, maar tegelijkertijd staat deze technologie nog in haar kinderschoenen. Verschillende begrippen worden beschreven en verrijkt met voorbeelden uit de zorgsector. De informatie in dit rapport is gebaseerd op literatuuronderzoek en gesprekken met AIexperts.

Wat is artificial intelligence (AI) precies? Een ogenschijnlijk simpele vraag, maar moeilijk te beantwoorden. Er worden verschillende indelingen gehanteerd en er is overlap tussen de vele termen. Een veelgebruikte algemene benadering van de huidige AI is: ‘een onderdeel van de computerwetenschappen met als doel om op basis van grote hoeveelheden data computers intelligent gedrag te laten vertonen’.

AI is geen doel op zich, maar een techniek om bijvoorbeeld processen te verbeteren en nieuwe verbanden te leggen. Aangezien binnen de gezondheidszorg een enorme hoeveelheid aan data wordt gegenereerd, leent deze sector zich bij uitstek voor het inzetten van AI. Sterker nog, de hoeveelheid aan data in de gezondheidszorg zal alleen maar sneller toenemen. Hiermee is ook deels de vraag ‘waarom nu?’ beantwoord.

Deze toename aan data is één van de grootste redenen waarom AI de afgelopen jaren zo in opkomst is. In navolging op ‘big data’ is AI nodig om deze ook te kunnen analyseren. Binnen de gezondheidszorg is er te veel data om met reguliere technieken bruikbare informatie hier uit te halen. AI kan de zorgverlener helpen bij het stellen van diagnoses en het opstellen van een behandelplan.

Er is nog een andere grote reden voor de huidige populariteit van AI in de zorg: de computerkracht. Waar in het verleden de computerkracht nog een beperkende factor was voor het creëren van AI, lijkt deze langzamerhand de verdere ontwikkeling niet meer in de weg te staan. De computerkracht verdubbelt elke twee jaar en stijgt hiermee exponentieel, ook wel bekend als de wet van Moore. Het einde van deze verdubbeling lijkt vooralsnog niet in zicht. Daarnaast zijn er meer en verbeterde algoritmen.

Radiologie loopt voorop wat gebruik van AI betreft. De beroepsgroep voor de radiologie brengt vanaf begin 2019 een apart tijdschrift over AI uit en specifieke onderzoekscentra voor AI worden opgericht. De komende drie jaar verhoogt de Europese Commissie de investeringen in dit onderzoeksgebied met 70%. Om iedereen in Nederland kennis te laten maken met AI en de impact hiervan is in december 2018 is een nationale AI-cursus gelanceerd door Nederlandse experts en hoogleraren op dit gebied.

De technologie lijkt klaar voor een groot aantal toepassingen en de investeringen nemen wereldwijd toe. Maar is de rest van de maatschappij, en dus ook de gezondheidszorg, klaar voor de snel veranderende technologieën? Een eerste stap hierin is het begrijpen van AI. Dit rapport geeft een inkijk in de ontstaanshistorie van AI, beschrijft veelgebruikte termen in relatie tot de huidige toepassingen in de praktijk en sluit af met nieuwe vraagstukken in de zorg.

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.