Door Barbara van der Linden en Gera Welker
In april 2016 kwam het eerste Implementatie themanummer uit met daarin de stand van zaken wat betreft implementatiekennis en de belangrijkste ontwikkelingen op de terreinen van expertise, netwerken en onderzoek. We noemden implementatie een vakgebied dat volwassen werd. Nieuwe ontwikkelingen zijn aanleiding voor de redactie van KIZ om in 2018 opnieuw op implementatie in te zoomen.
Er zijn nieuwe publicaties, de tweejaarlijkse Global Implementation Conference vond plaats in Toronto in juni 2017 én in februari 2018 was de tweede Week van de Implementatie plaats in Nederland. Tijdens die week waren er een implementatie expertise bijeenkomst en een internationale conferentie over Implementatie onderzoek. Wij gebruikten deze bronnen om een aantal belangrijke ontwikkelingen te schetsen.
Het artikel Trends in Implementatie: wat is nieuw sinds 2016? doet verslag van de belangrijkste thema’s die op de GIC en de Implementatie onderzoek conferentie aan de orde kwamen.
Het artikel Implementatie expertise in Nederland: een update beschrijft de competenties van implementatie experts, wat zij doen en waar ze te vinden zijn. Twee praktijkvoorbeelden illustreren wat de inzet van deze expertise kan betekenen. Odile Smeets beschrijft haar werk bij het online zelfhulpprogramma Kleurjeleven en Sacha van Twillert haar ervaringen bij een zelfmanagementprogramma voor de revalidatie van mensen met een beenamputatie.
In haar Engelstalige artikel Implementation research and practice: A focus on the “how” laat professor Enola Proctor (USA) zien hoe Implementation Science bijdraagt aan het beantwoorden van de vraag: Hoe kunnen we effectief en efficient evidencebased interventies implementeren?
Steeds meer implementatiedeskundigen verenigen zich in nationale en internationale netwerken. We doen verslag van een gesprek hierover met twee netwerkers bij uitstek in het artikel Nationale en internationale implementatie netwerken: Een gesprek met Pauline Goense en Bianca Albers
Ook onderzoeksfinanciers geven steun bij implementatie. Het Nederlandse ZonMw werkt samen met financiers uit andere landen om implementatiepraktijken uit te wisselen en van elkaar te leren. Het artikel Stimuleren van implementatie: de rol van onderzoeksfinanciers geeft inzicht hierin.
Bij het werken aan kwaliteit van zorg heeft (continu) leren en verbeteren een belangrijke rol. Het artikel van Gepke Veenstra en collega’s Agenda voor de lerende organisatie bespreekt de agendapunten voor een lerende organisatie aan de hand van een dialoog met betrokken zorgverleners, experts (inclusief implementatie) en de Inspectie voor Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).
Dit themanummer laat wat ons betreft zien dat het vakgebied dat in 2016 volwassen werd Implementatie nu in 2018 een vakgebied is dat professioneel wordt! We hopen dat werkers aan kwaliteitsverbetering in heel Nederland hun voordeel daarmee doen.
Dr. Barbara van der Linden is stafmedewerker implementatie en innovatie bij ZonMw en redacteur van KIZ. Dr. Gera Welker is bedrijfskundige en werkt als adviseur Beleid en Implementatie en coördinator Kenniscentrum Kwaliteit en Veiligheid bij het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG).
