‘Zorg en ICT moeten zich aan elkaar aanpassen’

In het rapport ‘De zorgzame informatiesamenleving. Het nieuwe normaal in de zorg’ bekijkt ECP de uitdagingen, maar ook de kansen die e-health kan bieden. Zo gaan de onderzoekers in op big data, die bijvoorbeeld worden ingezet in de oncologie. ‘Voor de zorg zou er een patiëntgerichte datastrategie moeten komen. Ook zouden de data toegankelijk moetenzijn voor verschillende betrouwbare partijen’, schrijven de onderzoekers.

Inzet nieuwe technologieën in de zorg
Het rapport gaat ook in op de inzet van nieuwe technologieën die uit de informatiesamenleving voortkomen, zoals 3D-printen. ‘Daarmee kunnen botstructuren op maat worden gemaakt. Sensoring maakt leefstijlmonitoring mogelijk en operatierobots helpen chirurgen in de operatiekamer. Ook zorgrobots komen op’, schrijven de onderzoekers. ‘Mobile health en telezorg bieden mogelijkheden voor meer plaats- en tijdonafhankelijke zorg.’ Wel zien de onderzoekers ook op dit gebied nog een uitdaging. ‘Er is al veel beschikbaar, de vraag is hoe we selecteren, (vraag)sturen, samenwerken en adopteren zodat we ook echt iets met de nieuwe mogelijkheden kunnen.’

Randvoorwaarden zorg en ICT
Om e-health volledig de adopteren, moeten zorg en ICT ervoor zorgen dat aan bepaalde randvoorwaarden wordt voldaan, stelt ECP in het rapport. Zo moet de digitale infrastructuur op orde zijn en moeten er goed worden gekeken naar privacy. ‘Vraagstukken rondom privacy spelen altijd in de informatiesamenleving, maar in de zorg ligt privacy extra gevoelig. Helderheid over wetgeving, gebruik maken van privacy-by-design en bewust omgaan met persoonsgegevens is zijn belangrijke voorwaarden, maar sluiten een conflict tussen de belangen van de zorg en de privacy van de patiënt niet uit. Daar dient op basis van feitelijk situaties een afweging gemaakt te worden.’ Het is ook nodig om zowel patiënten als zorgverleners te leren goed om te gaan met digitale innovaties, stelt ECP.

Implementatie e-health in de zorg moeizaam
Volgens de onderzoekers verloopt de brede toepassing van e-health tot nu toe moeizaam. Dat komt volgens hen doordat vraag en aanbod elkaar in de zorgmarkt nog niet goed kunnen vinden. ‘Er zijn veel initiatieven (start-ups) die vrij veel aandacht krijgen, maar niet worden opgenomen door de vraagkant. Zorggebruikers, zorginstellingen, gemeenten, verzekeraars en patiënten moeten worden ondersteund om een stevige rol te vervullen in het innovatieproces’, menen de onderzoekers. Daarnaast moet er minder worden onderzocht en meer worden geïmplementeerd, geven ze aan. Tijdens de begrotingsbespreking van VWS gaf minister Schippers ook al aan dat de implementatie van e-health volgens haar nog steeds een probleem is. De ECP hoopt dat betrokken partijen hierdoor met elkaar in gesprek gaan.