Meer eigen verantwoordelijkheid (betalingen), zelfzorg en zelf- en samenredzaamheid vereisen tegenprestatie van de overheid. Zij moet zorgen dat mensen de beschikking (kunnen) hebben over hun zorggegevens, de mogelijkheid deze binnen hun eigen context en met geschikte digitale ondersteuning te kunnen (her-) gebruiken en te delen in hun persoonlijke zorgnetwerk.

De overheid heeft lange termijn belang inzake gezondheid en zorg:
1. Zij neemt actuarieel risico op zich en socialiseert risico’s en groei van zorgkosten op basis van solidariteit.
2. Die overheid kan niet zonder toenemende inzet van burgers en naasten.
3. Non-profit en private zorgaanbieders gebruiken portalen en apps die de patiënt aan zich binden (zorgverlener-lockin).

De patiënt is de enige constante in zorgprocessen en -netwerk. Zorg voor samenhangend modulair zorgaanbod. Innovatie in de zorg primair organiseren met de patiënt als digitaal participerende deelnemer. Breng de systemen naar de mens in plaats van de patiënt naar elk systeem.

Alleen de overheid heeft een financiële prikkel, op grote schaal en over decennia, om gegevens en processen te organiseren rond het leven van een burger. Daarom is de echte uitdaging dat overheid de implementatie en opschaling van PGO’s regisseert, contacteert en financiert (niet: ontwikkelt).

Wat de ouderenzorg betreft is Duitsland denk ik geen goed voorbeeld. Ook in andere zorgsectoren gaat Duitsland achteruit, maar ik heb helaas mee moeten maken dat juist bij de zorg voor ouderen de term onfatsoenlijk wel soms van toepassing is. Thuiszorgorganisaties, die clienten niet verzorgen omdat er geen personeel is, landelijke regios waar je niet eens een thuiszorgorganisatie vindt en de kwaliteit is laag. Dus kijk naar andere benchmarks.