Zorgverzekeraars Nederland wil met deze oproep de excessieve prijsvorming in de geneesmiddelenindustrie remmen. Dit kan door meer dure geneesmiddelen in de sluis te plaatsen, aldus Bart Benraad, programmamanager Dure Geneesmiddelen van ZN.
Prijsdruk
Momenteel wordt een medicijn in de sluis geplaatst bij een minimale omzetverwachting van 40 miljoen euro per jaar. Een middel wordt ook in het systeem gezet wanneer het bedrag per patiënt hoger is dan 50.000 euro en er sprake is van een jaarlijkse omzet van 10 miljoen euro in Nederland. Volgens Benraad dienen in de toekomst ook geneesmiddelen met een minder hoge budgetimpact in een soortgelijk sluissysteem terecht te komen. ‘Dan ontstaat er namelijk meer prijsdruk in de onderhandelingen met de farmaceutische industrie’, aldus Benraad.
Te kort door de bocht
De Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen vindt de oproep van ZN te kort door de bocht. ‘De sluis is niet het beste instrument om de prijzen te verlagen.’ Zij vrezen dat meer medicijnen in de sluis de wachttijden voor patiënten doen oplopen. ‘Nu duurt het gemiddeld anderhalf jaar voordat een geneesmiddel dat in de sluis zit door verzekeraars wordt vergoed. De patiënt is daar dus de dupe van’, aldus Merit Boersma, woordvoerder van branchevereniging Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen.
Stevige stok
Tijdens de prijsonderhandelingen verstrekt de farmaceut de medicijnen echter doorgaans gratis of tegen een lagere vergoeding aan de patiënt, al is dat geen geschreven regel. ‘Het geeft een stevige stok om onderhandelingen te voeren: zo lang er geen deal is, is het middel geen verzekerde zorg en wordt er dus geen geld verdiend door de farmaceut’, aldus Zorgverzekeraars Nederland. Volgens de brancheorganisatie hebben prijsonderhandelingen een minder gewenst effect buiten de sluis, maar wel vergelijkbare onderhandelingskosten. ‘Dat is zonde van het geld’, aldus ZN.
VIG ziet liever dat er buiten de sluis om onderhandeld wordt. ‘Dan kunnen zorgverzekeraars, ziekenhuizen, VWS en farmaceuten om de tafel om tot een goede prijs te komen’, aldus de vereniging.
Zwart gat
Als een geneesmiddel toch in een sluis geplaatst wordt, moeten er duidelijke afspraken worden gemaakt, aldus de VIG. ‘De sluis is soms een zwart gat, waarbij voorwaarden en het tijdsbestek onduidelijk zijn.’ ZN benadrukt dat de ontwikkelaars veel invloed hebben in de onderhandelingen. ‘De farmaceuten hebben met de prijsstelling zelf in de hand of een middel in de sluis komt en hoe snel het middel er weer uitkomt.’
Budget
Om geneesmiddelen binnen de sluis te beoordelen, is geld en mankracht nodig. Zorgverzekeraars Nederland pleit er daarom voor om de nodige middelen beschikbaar te stellen bij partijen die de sluisprocedure uitvoeren, zoals Zorginstituut Nederland. ‘Dit eventueel uit de opbrengsten van de sluismiddelen, naar schatting 125 miljoen euro over 2017.’