Verpleeghuizen doen te weinig aan goede hygiëne en het voorkomen van infecties. Ze zien er de noodzaak onvoldoende van in,  onstateerde de Inspectie voor de Gezondheidszorg vorige week in een rapport. Sander Hummeling is segmentmanager facilitair bij Intrakoop en volgens hem moet door de bezuinigingen in de zorg de kwaliteit van de schoonmaak het ontgelden.

Gezondheid

‘De kwaliteit gaat achteruit door een combinatie van te weinig doen en de verkeerde dingen doen. Het gevolg is dat de leefomgeving van mensen in verpleeghuizen niet schoon is en dat heeft gevolgen voor hun gezondheid.’ Heel vaak zie je schoonmaakbedrijven die groot zijn geworden in de horeca of kantorenmarkt. Of een zorginstelling de schoonmaak in eigen beheer houdt of uitbesteedt, maakt in principe niet uit, vindt Hummeling. Maar in beide gevallen is het opletten.

Rendement

‘Er is erg veel bezuinigd de afgelopen jaren en er is een enorme prijsdruk ontstaan in de schoonmaakbranche. Wat gebeurde er? Zorginstellingen gebruikten gunningscriteria als laagste prijs als doorslaggevend in hun contracten. Door die negatieve prijsdruk is een niet-transparante wereld ontstaan waarbinnen schoonmaakbedrijven “trucjes” moesten uithalen om rendement te maken. Je ziet contracten waarbij schoonmaakbedrijven bijvoorbeeld 1000 uur factureren terwijl er maar 900 uur is schoongemaakt. Wij willen dat het rendement weer op een eerlijke manier wordt behaald, dus uit het uurtarief. Belangrijk hierbij is het besef dat we met gemeenschapsgeld werken. Dit moeten we goed en transparant besteden aan de juiste zaken’.

Zorginstellingen

Hoe zouden zorginstellingen de juiste leverancier kunnen contracteren? ‘Ze moeten schoonmaakbedrijven voornamelijk op kwalitatieve gronden selecteren. Niet meer de prijs meenemen als gunningscriterium. Stel een budget vast, nodig gespecialiseerde bedrijven uit en vraag wat zij voor dat geld kunnen leveren. Zo kan een schoonmaakbedrijf zijn expertise laten zien.’ Die expertise, daar schort het nog wel eens aan, weet Hummeling. Er zijn in Nederland ongeveer tien schoonmaakbedrijven die echt actief zijn binnen de zorg. Van die tien zijn er feitelijk maar vijf gespecialiseerd. Hummeling: ‘Door de toenemende leegstand van kantoren zijn sommige schoonmaakbedrijven hun focus gaan verleggen naar de zorg. Bedrijven probeerden de zorgmarkt te enteren met unieke proposities zoals meer aandacht voor gastvrijheid en beleving. Hierbij letten deze bedrijven niet voldoende op de veiligheid van patiënten of houden ze te weinig rekening met criteria die de inspectie hanteert. Er zijn zelfs schoonmaakbedrijven die het bestaan van de WIP-richtlijnen (Werkgroep Infectie Preventie) niet kennen.’

Eigen beheer

Bij zorginstellingen die de schoonmaak zelf beheren, ontbreekt het vaak ook aan de nodige kennis. Niet zelden is deze door de vele reorganisaties uit de organisatie verdwenen, zegt Hummeling. ‘Je ziet problemen ontstaan bij verpleeghuizen die omvormen tot kleinschalige woonvormen die worden bediend door kleine, zelfsturende teams. Zij hebben hun eigen budget. Hun primaire doelstelling is de kwaliteit van zorg. Kennisgebrek leidt er nogal eens toe dat de richtlijnen onvoldoende worden toegepast.’

Hoe doe je het goed als instelling?

‘Het begint met het besef dat je dit soort vormen van dienstverlening als onderdeel zou moeten zien van het primaire proces. Zorg kun je alleen geven vanuit een veilige omgeving. Zorg dat je expertise hebt of aan je bindt.’

Intrakoop is de inkoopcoöperatie van de zorg. Circa 600 zorgorganisaties zijn lid.