Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Veilig melden

Carina van Aartsen is redacteur bij Zorgvisie, Skipr en Qruxx. Ze schrijft over alle sectoren van de zorg, maar vooral over de ouderenzorg en eerste lijn. Omdat daar nu de grootste uitdagingen liggen: voor de zorg zelf maar ook voor de samenleving. Als aandachtsgebieden heeft zij de thema´s: governance, zorgverzekeraars en financiën.
Heeft het veilig melden zijn langste tijd gehad?
Carina_450.jpg

In een veilig klimaat durven zorgprofessionals sneller uit te komen voor hun fouten. Ze stellen zich kwetsbaar op waardoor de gesprekken en analyses concrete resultaten kunnen opleveren en dergelijke fouten in de toekomst worden voorkomen. Zo zou het plaatje er idealiter uit zien.

Belangstelling

Door de toegenomen maatschappelijke belangstelling voor medische fouten kan de veiligheid van het melden echter onder druk komen te staan. Patiënten en nabestaanden weten de weg naar de media gemakkelijk te vinden en voor je er erg in hebt, sta je als zorgprofessional in het aanschijn van de natie als prutser te boek. Als dit terecht is, mag het publiek daar best weet van hebben en kan de desbetreffende professional beter een andere baan gaan zoeken. Maar stel dat het genuanceerder ligt, of er is sprake van een rancuneuze klager, dan kan een dergelijke openheid grote schade aanbrengen. De voorbeelden van nieuws over blunderende artsen zijn talrijk. Dit maakt de bereidheid om te melden er niet groter op.

Patiëntveiligheid

Nog lastiger is het, als de reputatie van een hele instelling op het spel komt te staan. Eén relletje is met een goede, begripvolle uitleg en de belofte dat er maatregelen zijn genomen, meestal nog wel de kop in te drukken. Als de incidenten zich opstapelen, wordt het voor de raad van bestuur steeds moeilijker de patiëntveiligheid te garanderen. Behoefte aan nog meer ellende is er al helemaal niet, dus ook op bestuursniveau zit men niet te wachten op specialisten die vrijmoedig nieuwe incidenten melden.

IGZ

Zorgverleners die misstanden aan de kaak willen stellen bij de Inspectie moeten tegenwoordig ook aan hun eigen veiligheid denken. Uit de school klappen wordt doorgaans niet gezien als loyaal gedrag. Daar heeft men in het UMCU ervaring mee. Op de probleemafdelingen KNO en het Centrum voor thuisbeademing is al ettelijke medewerkers de wacht aangezegd. Zijn dit de medewerkers die zelf problemen veroorzaken en niet kunnen samenwerken? Of is hun kritiek onwelkom en moeten ze daarom weg? We weten het niet, het UMCU is daar niet duidelijk over. Maar collega’s binnen de organisatie lekken blijkbaar wel naar de pers en zo weten wij dat zij op intranet berichten plaatsen als ‘Het is wel erg makkelijk om de klokkenluiders per direct de toegang tot het ziekenhuis te ontzeggen. Hoezo veilig melden? Hoezo transparantie?’

‘Angstcultuur’

Het ziekenhuis is in beeld als organisatie waarin op meerdere afdelingen een angstcultuur heerst. Eigen medewerkers vallen de raad van bestuur openlijk af. Hoe pak je dit het best aan: stilzitten en wachten tot het overwaait, in de tussentijd mooie verhalen spinnen? Misschien gaat het helpen en is dit op de lange duur voor de organisatie en de patiënten de beste oplossing. De Inspectie voor de Gezondheidszorg geeft het ziekenhuis blijkbaar de tijd en blijft herhalen dat zij de vinger aan de pols houdt.

Keuren

Interessant in dit geval is de benoeming van senior inspecteur Ian Leistikow als bijzonder hoogleraar Overheidstoezicht op Kwaliteit en Veiligheid van de Gezondheidszorg. Hij gaat onderzoek doen naar de effecten van het toezicht door de IGZ op de zorg. Leistikow denkt zo te kunnen bijdragen aan ‘het vertrouwen van 17 miljoen Nederlanders in een toezichthouder die door de ogen van de burger een beeld vormt over de zorgverlening, zorg zoals je die jouw eigen dierbaren gunt’. Ian Leistikow, waar kennen we hem van? Ja, precies, dat was de man die van 2002 tot 2011 als coördinator patiëntveiligheid in het UMCU aan de wieg stond van het veilig melden.

Dossier patientveiligheid
Patiënten en cliënten moeten kunnen rekenen op veilige zorg. Soms gaan er dingen mis en dat leidt tot incidenten en calamiteiten. Zorginstellingen zijn verplicht calamiteiten te melden bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Evenals een patiënt of diens naaste kan de Inspectie een tuchtzaak aanhangig maken.
Lees meer >>

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.