De opkomst van zzp’ers in de zorg is geen toeval. Het is het gevolg van jarenlange onder-investering in arbeidsvoorwaarden, werkdruk en zeggenschap. Veel zorgprofessionals kozen voor het zzp-schap uit onvrede, niet uit ondernemersdrift. De flexibiliteit die het zzp-schap biedt, was vaak een vluchtweg uit een systeem dat zorgprofessionals onvoldoende waardeerde. Wij weten: deze flexibiliteit heeft een prijs. Niet alleen voor de zorgmedewerkers zelf – die hun sociale zekerheid en pensioenopbouw verliezen – maar ook voor de instellingen, die steeds afhankelijker zijn geworden van dure externe inhuur. Het handhaven van de wet DBA, sinds 1 januari van dit jaar, is bedoeld om schijnzelfstandigheid tegen te gaan en de balans te herstellen. En dat is hard nodig.

Een gezonde werkcultuur

De instellingen die aangeven nu lagere PNIL-kosten te hebben, hebben één ding gemeen: ze investeren in hun mensen. Wij horen over ziekenhuizen en ggz-instellingen waar ze er echt werk van maken om medewerkers in vaste dienst te laten terugkeren. Zij bieden vaste contracten, luisteren naar de behoeften van medewerkers en bouwen aan een gezonde werkcultuur. Door voormalig personeel niet in loondienst nu te verleiden tot een vast dienstverband, verminderen ze hun afhankelijkheid van externe bureaus en drukken ze de kosten, ondanks de hogere tarieven van uitzendkrachten.

Dit is geen toeval, maar het resultaat van visie en leiderschap. Het laat zien dat het mogelijk is om én de kosten te beheersen én de kwaliteit van zorg te verbeteren. Want vaste medewerkers zorgen voor continuïteit, teamvorming en betere patiëntenzorg. Dat is waar de zorg om draait. Medewerkers werken het liefste in vaste teams met vaste collega’s.

Zorgverleners verdienen zekerheid

Dat sommige instellingen wijzen op de btw-kosten bij inhuur via bureaus is begrijpelijk, maar het mag geen excuus zijn om terug te grijpen naar een systeem dat onzekerheid en versnippering in stand houdt. De oplossing ligt niet in het omzeilen van regels, maar in het versterken van het werkgeverschap. De zorg verdient stabiliteit en zorgverleners verdienen zekerheid.

De FNV roept zorgbestuurders op om deze transitie niet te zien als een bedreiging maar als een kans. Een kans om de zorg weer aantrekkelijk te maken voor vaste medewerkers. Om te investeren in duurzame arbeidsrelaties, eerlijke beloning en zeggenschap voor zorgprofessionals. En om afscheid te nemen van een systeem dat draait op flexibiliteit ten koste van zekerheid.
Want uiteindelijk is goede zorg mensenwerk. En mensenwerk vraagt om zekerheid, waardering en vertrouwen.

Door: Elise Merijn, bestuurder FNV Zorg & Welzijn