‘Dichtbij’ of ‘dichterbij de mensen’ de zorg leveren, dat zijn woorden die je in het regeerakkoord nog net een paar keer leest. Verder sterft de tekst in de schoonheid van maakbaarheid, structuurwijzigingen en systeemdenken. Je zou verwachten, dat partijen die een akkoord sluiten met de titel Bruggen slaan, ook een brug slaan naar de burger en in de zorgparagraaf een bezielend betoog houden die de burger in zijn kracht zet en zijn emancipatie in de zorg mogelijk maakt. Niets van dat al.
Wel worden er 15 bullets over zorg en welzijn afgevuurd. De eerste bullet, die van de inkomensafhankelijke zorgpremie kon al meteen weer geschrapt. Hij heeft ook niets met zorg te maken.
Containerbegrippen
De overgebleven 14 bullets gaan over convenanten, concentratie, samenvoeging, overheveling en afwenteling, leidraden, centrale beleidskaders, heldere kwaliteitscriteria, de AWBZ als landelijke voorziening, regionale structuren van zorginkoop met budgetplafond, gemeentelijke verantwoordelijkheid voor alles onder zorgzwaartepakket 1 tot en met 4, maatwerkvoorziening en gedecentraliseerde voorzieningen om dit in te vullen. Containerbegrippen. En passant wordt ook alleen de in-naturapolis nog toegestaan. Zo wordt je als burger in je keuzemogelijkheden nog verder geblinddoekt. Het gaat om vele duizenden euro’s per jaar, die met gedwongen vertrouwen aan – door onze gekozen volksvertegenwoordigers voor publieke taken op het schild gehesen – commerciële verzekeraars worden afgedragen. Het gaat maar liefst om zo’n 80 miljard op jaarbasis. Dan verwacht je in het regeerakkoord ferme teksten richting hen die je de zorgportemonnee van je volk toevertrouwt: Hoe zit het met uw honoreringsbeleid en governance? Hoe heeft u voor uw verzekerden invloed en participatie geregeld? Hoe verantwoordt u zich? Hoe communiceert u over de kwaliteit van de ingekochte zorg voor uw verzekerden?
Rol zorgkantoren
Als de kwaliteit van bijvoorbeeld de ouderenzorg in de grote steden door de hoeven dreigt te zakken, hoor je de ‘naast-verantwoordelijke’ zorgkantoren niet. Nee, de zorgkantoren gaan het achteraf nog erger maken door in de budgetonderhandelingen gebruik te maken van hun kortingsruimte bij onvoldoende scoren op kwaliteit. Het Platform Zorginstellingen Grote Steden heeft groot gelijk dat ze dit gedrag aan de kaak stelt. Want wat blijkt? Alle zorginstellingen in grote steden halen de 33 sterren niet, die ze volgens de CQ-index moeten halen. En dat is echt niet van gisteren op vandaag ontstaan. Wie heeft de zorgkantoren al die jaren ooit gehoord, terwijl zij expliciet bij wet de taak hebben in te staan voor de kwaliteit van zorg die zij inkopen?
Nee, het vuur wordt de Inspectie voor de Gezondheidszorg aan de schenen gelegd en die mag op de blaren van de onderzoeken van Winnie Sorgdrager en Koos van der Steenhoven zitten. En in de tussentijd zijn de medewerkers een klasse apart en maken er met hun drive voor de zorg aan bewoners en hulp van familie het beste van.
ZN en NZa leunen achterover
‘Stil zitten als je geschoren wordt, is meestal het devies’, schrijft directeur Pieter Hasekamp van Zorgverzekeraars Nederland (ZN) in een blog in de Skipr-nieuwsbrief van 21 november 2012over de grote veranderingen die op de zorgsector afkomen. Maar stil zitten in deze tijd? Nee hoor, bemoedert Pieter vanuit de luie stoel. ‘Laat de zorgsector in beweging komen om zelf invulling te geven aan houdbare, integrale zorg voor ouderen’. De NZa-baas Langejan formuleert het nog comfortabeler in de Zorgvisie nieuwsbrief van 25 oktober jl. ‘Zorgverzekeraars mogen eisen wat ze willen.’ Want, zo oreert Langejan verder ‘wie betaalt, mag eisen stellen’, waarbij hij als uitvoeringsdienaar van de wet even vergeet te melden dat de betalingen via de portemonnees van de burgers gebeuren.
Geen vertrouwen in verzekeraars
Tegelijkertijd staat in Nivel-onderzoek uit november 2012 dat de zorgverzekeraars een vertrouwensprobleem hebben bij de mensen. Ik zou me als verzekeringsreuzen gauw onder de mensen gaan bewegen en echte verzekerdeninvloed realiseren Voor je het weet is de nu ter ziele inkomensafhankelijke zorgpremie een politieke opmaat om de zorg helemaal onderdeel te laten worden van het belastingregime.