De D66-Kamerleden stellen de Kamervragen na recente berichtgeving in Zorgvisie over zinnige zorg. Uit het rapport Zinnige Zorg in de laatste levensfase van personen met darm- en longkanker blijkt dat ziekenhuizen lang en intensief doorbehandelen. Bovendien bieden ze in de laatste levensfase weinig palliatieve zorg aan.

Doorbehandelen of niet

Het onderzoek van het consortium Radboudumc IQ Healthcare, VUMC en IKNL was al klaar in de zomer van 2016. Maar de resultaten zijn pas onlangs openbaar geworden. Opdrachtgever Zorginstituut Nederland heeft de resultaten al die tijd geheim gehouden. In de tussentijd heeft ZIN ander onderzoek laten doen. De conclusies van dat niet-openbare onderzoek staan echter haaks op het onderzoek van het consortium. In het rapport Verbetersignalement Zorg in de laatste levensfase bij mensen met ongeneeslijke darm- of longkanker concludeert ZIN dat er geen sprake is van lang doorbehandelen in ziekenhuizen.

D66: goede palliatieve zorg

De D66-Kamerleden willen weten hoe het kan dat de conclusies zo tegenstrijdig zijn. Pia Dijkstra: ‘Wij stellen vragen omdat we goede palliatieve zorg heel belangrijk vinden. Ik wil van de minister opheldering hoe het komt dat de berichten zo tegenstrijdig zijn. Het ene ziekenhuis gaat anders om met palliatieve zorg dan de andere. Wat D66 betreft moet de behoefte van de patiënt centraal staan. Het is belangrijk dat daarbij voldoende aandacht is voor de kwaliteit van leven van mensen die ongeneeslijk ziek zijn.’

Praktijkvariatie is groot

Opvallend zijn verder de verschillen in zorgconsumptie tussen ziekenhuizen bij zorg aan patiënten met darm- of langkanker. Het onderzoek van het consortium vond soms wel een factor 10 verschil tussen ziekenhuizen bij dezelfde behandelingen. De betrokken wetenschappers en medisch specialisten, zowel van het consortium als van ZIN, waren voorstander van vervolgonderzoek. Dat zou duidelijk moeten maken waar patiënten te veel en waar ze te weinig curatieve zorg krijgen. Maar de ziekenhuizen vreesden dat dit vervolgonderzoek te herleiden zou zijn tot individuele ziekenhuizen en weigerden mee te werken. ZIN liet in een formele reactie weten dat praktijkvariatie buiten de scope van het onderzoek valt. Volgens de wetenschappers van het consortium is dit aantoonbaar onjuist. Zij stellen dat dit letterlijk in de onderzoeksopdracht staat. Dijkstra en Bergkamp willen van de ministers weten hoe dit precies zit.

Weinig palliatieve zorg

‘Ziekenhuizen missen de afslag naar palliatieve zorg’, zei longspecialist Sander de Hosson in een interview met Zorgvisie. Hij was een van de specialisten die namens het consortium betrokken was bij het onderzoek. Hij zou graag vervolgonderzoek doen om te weten waar zijn ziekenhuis staat ten opzichte van anderen. Op Twitter ontstond een levendige discussie na berichtgeving op Zorgvisie dat ZIN de data achter slot en grendel houdt.

Dit soort gegevens zou juist een (openbare) bron moeten zijn van wetenschappelijk onderzoek om de zorg continu te verbeteren. We moeten juist léren van de variatie. Met alleen uniformiteit zal er ook geen vooruitgang meer zijn. @Wim_Schellekens @Kiers_Zorgvisie https://t.co/P28VgDBM3n

— Armand Girbes (@ArmandGirbes) December 27, 2017

Een 10-voudige variatie tussen regio's met vergelijkbare gezondheid lijkt mij altijd een probleem.

— Xander Koolman (@XanderKoolman) December 22, 2017

De Tweede Kamer debatteert 25 januari over palliatieve zorg. In Zorgvisie magazine kunt u binnenkort meer lezen over palliatieve zorg in ziekenhuizen.