Hans Versteeg is als senior beleidsadviseur informatievoorziening decentralisaties bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) verantwoordelijk voor het berichtenverkeer in de nieuwe Wmo. Hij legt uit hoe het nieuwe informatiekanaal tussen gemeenten en zorgaanbieders werkt. ‘Het systeem heeft twee schakelpunten. Via het schakelpunt VECOZO kunnen zorgaanbieders declaratieberichten versturen. De gemeenten versturen hun toewijzingsberichten via hun eigen schakelpunt, het gemeentelijk gegevensknooppunt (GGK). Tussen deze twee punten loopt een beveiligde lijn. Als de zorgaanbieder een declaratie verstuurt via VECOZO krijgt de betreffende gemeente deze direct binnen via het GGK. Andersom verstuurt de gemeente haar toewijzingen via het GGK en die komen via VECOZO bij de aanbieders terecht.’

Ingewikkeld

Bij de bouw van het digitale kanaal zijn de twee bestaande knooppunten gebruikt om ervoor te zorgen dat gemeenten en zorgaanbieders zo min mogelijk administratieve last zouden ondervinden van de transitie. ‘Al het verkeer via één nieuw punt zou veel te ingewikkeld worden. Zorgaanbieders waren in de AWBZ al gewend om via VECOZO te werken. Wij wilden hen niet opzadelen met de koppeling aan een heel nieuw systeem. VECOZO spreekt de taal van de zorgaanbieders, net zoals GGK de taal van gemeenten spreekt.’

Het kanaal is inmiddels up and running. Frank Ooms, projectmanager Wmo/Jeugdwet bij VECOZO: ‘Er zijn per 1 april al 307 gemeenten gekoppeld aan de nieuwe diensten van het GGK. Daar komen iedere week tien tot twintig gemeenten bij. Bovendien is ook een groot deel van de zesduizend zorgaanbieders in het gemeentelijke domein aangesloten op de nieuwe diensten en zijn al meer dan 60.000 declaraties via de twee knooppunten verstuurd. De tunnel is helemaal functioneel. Die is in een half jaar tijd gebouwd.’

Problemen

Toch bereiken signalen over problemen met het declareren de media. Programmamanager Informatievoorziening Sociaal Domein van de VNG, Eduard Renger, legt uit: ‘De problemen gaan niet zozeer over de techniek, maar over de diversiteit in afspraken die zijn gemaakt tussen gemeenten en aanbieders. In het oude stelsel declareerden aanbieders maar bij acht zorgkantoren. Ze deden dat in een ‘p x q-format’, oftewel ‘uurtje/factuurtje’. Daar willen we in de nieuwe Wmo vanaf. Het nieuwe systeem werkt met afgeronde zorgprestaties. Nu ontstaan soms problemen als partijen op de oude manier willen declareren. We dringen er bij gemeenten en aanbieders op aan dat ze afspraken gaan maken over bekostiging op resultaatbasis in plaats van op p x q-basis. We willen ook gaan uniformeren en versimpelen. Hierdoor wordt de administratieve last verder verminderd.’

Zo ver is het echter nog niet. Gemeenten en aanbieders maken veel extra kosten om zo snel mogelijk aangesloten te zijn. ‘Dat de transitie voor alle partijen meerkosten met zich meebrengt, is waar’, zegt Versteeg. ‘Maar we hebben dubbele vangnetten opgehangen voor aanbieders, in de vorm van bevoorschotting en een noodfonds. Het kan dus niet zo zijn dat in het transitiejaar de continuïteit van zorg verstoord wordt door deze nieuwe werkwijze.’

Declaratieverkeer

De verwachting is dat op 1 juli 100 procent van de gemeenten aangesloten zijn op het GGK en 100 procent van de zorgaanbieders op VECOZO en dat iedereen probleemloos communiceert via het kanaal. ‘Toen de AWBZ werd geïntroduceerd heeft het zeker twee jaar geduurd voordat het declaratieverkeer goed functioneerde’, zegt Ooms. ‘We liggen voor op dat schema. En dat is goed want wij willen zo snel mogelijk de ambities halen die we gesteld hebben.’