Minder vaak naar de huisarts gaan wordt door Nederlanders het meest genoemd als de manier om het “opsouperen” van het eigen risico in de zorg te beperken. Dat blijkt uit een onderzoek van Nivel. Geen goede manier, want het verplicht eigen risico geldt niet voor de huisarts. NIVEL-onderzoeker Margreet Reitsma: ‘Mogelijk weten mensen dit niet. Of misschien proberen ze door niet naar de huisarts te gaan een verwijzing naar het ziekenhuis te voorkomen, omdat daarvoor het eigen risico wel geldt.’
Verdubbeld
NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) legde de vraag neer in het Consumentenpanel Gezondheidszorg, waarin ruim 6000 mensen deelnemen van 18 jaar en ouder. In 2008 is een verplicht eigen risico ingevoerd van 150 euro. Dit is in een paar jaar tijd meer dan verdubbeld tot 350 euro in 2013. Door het eerste deel van de zorgkosten zelf te betalen zouden mensen minder niet-noodzakelijke zorg gebruiken, waardoor de collectieve zorgkosten dalen. Uit het Nivel-onderzoek blijkt dat het niet op die manier werkt.
Beïnvloeden
In 2012 gaf 9% van de mensen aan vanwege het verplichte eigen risico minder zorg te gebruiken. Van deze groep geven de meesten aan dat ze minder naar de huisarts gaan, wat dus geen effect heeft op het eigen risico. Het toont wel aan dat een eigen risico het noodzakelijke zorggebruik kan beïnvloeden. Een omslagpunt lijkt te liggen bij een eigen risico van 300 euro. Meer dan de helft van de burgers voorziet op dat geldniveau echte belemmeringen om noodzakelijke zorg te gebruiken, zo blijkt uit het onderzoek.
Hogere zorgkosten
Volgens Nivel-onderzoekster Margriet Reitsma is de kans groot dat mensen vanwege het sterk gestegen eigen risico ook daadwerkelijk gaan afzien van noodzakelijke zorg. ‘Dit kan leiden tot verergering van een aandoening en dat betekent juist hogere zorgkosten. Bijvoorbeeld doordat ziekten in een later stadium worden ontdekt of doordat mensen een beroep moeten gaan doen op dure zorg in ziekenhuizen. Dan schiet de verhoging van het eigen risico dus zijn doel voorbij.’