Zorggroep Charim, organisatie voor ouderenzorg in Veenendaal en omstreken, heeft een nieuw element beproefd in de reeks toepassingen om de woonomgeving van mensen met dementie zo huiselijk mogelijk te maken: gepersonaliseerde opplakdeuren, nagemaakt in de stijl van hun vroegere eigen voordeur. Het geeft bewoners een gevoel van vertrouwdheid, ze kunnen zich beter oriënteren en de weg vinden, blijkt uit onderzoek van het Trimbos-instituut.

Levensecht

Van de achttien kamerdeuren van de bewoners in locatie D’n Aok zijn er vijftien beplakt met een levensechte sticker van hun vroegere voordeur. De familie van drie bewoners wilde niet meedoen, vertelt teamleider Marlies Bochane. De opplakdeuren-eigen-stijl roepen veel positieve reacties op, blijkt uit het onderzoek. ‘Zowel bij bewoners als bij zorgmedewerkers. Voor bewoners zijn de opplakdeuren afbeeldingen uit een tijd die belangrijk voor hen was. Dat geeft hun een vertrouwd gevoel. De herkenbare voordeur roept herinneringen op en biedt aanknopingspunten voor gesprekken over vroeger.’

Opplakdeuren met raampjes

De plastic opplakdeuren van fabrikant True Doors zijn een kopie van de vroegere eigen voordeur, compleet met eventuele ‘raampjes’ of ‘smeedwerk’. ‘De oude deur wordt gefotografeerd of, als die is vervangen, met hulp van familieleden en foto’s zoveel mogelijk nagemaakt.’ Een opplakdeur kost gemiddeld tweehonderd euro; de familie moet dan zelf foto’s aanleveren en de sticker aanbrengen. ‘Als wij dat doen, wordt het iets duurder’, zegt een woordvoerster van True Doors.

Op bezoek

Voor veel bewoners van D’n Aok voelt hun kamer volgens Bochane nu meer als ‘hun plekje’ en ‘hun huisje’. ‘Ze weten beter de weg en maken minder fouten. Hoewel bewoners er minder plezier van hebben naarmate de dementie verder is gevorderd.’ Ook medewerkers ervaren de kamers nu meer als iemands eigen plek en ze zijn zich er meer van bewust dat ze eerst moeten kloppen voordat ze de deur openen. ‘Het voelt alsof ze op bezoek gaan bij de bewoner en dat ze te gast zijn.’

Herkenbaarheid

De persoonlijke ‘voordeuren’ van de kamers doorbreken bovendien de instellingsuitstraling, vindt Bochane. ‘Als je geluk hebt, is er een blauwe of een gele deur, maar verder lijken alle gangen in een instelling op elkaar. Dat bemoeilijkt de herkenbaarheid voor mensen met dementie. Soms worden naast de kamerdeur portretfoto’s van de bewoner opgehangen. Maar sommige bewoners denken dat ze 30 jaar zijn. Zij herkennen zich niet in hun portret.’

Uitbreiding

Of Zorggroep Charim de opplakdeuren ook bij de vijftien andere locaties laat aanbrengen, is nog niet besloten. Bochane: ‘Maar nu het effect is bewezen, hoop ik dat het wordt uitgebreid.’
Een klein aantal andere instellingen voor ouderenzorg heeft de opplakdeuren ook ontdekt.