Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties2

Fusieziekenhuis zakt financieel weg

Bart Kiers schrijft zowel over cure als care. Zijn aandachtsvelden zijn de ziekenhuizen, medisch specialisten, wijkverpleging en ouderenzorg.
Ziekenhuizen die fuseren, presteren financieel meestal minder. In slechts drie gevallen laten de gecombineerde ziekenhuizen betere prestaties zien. Dat blijkt uit een analyse van de jaarrekeningen door accountants- en advieskantoor BDO.
ziekenhuis geld op
Foto: Fotolia

Efficiencyvoordeel is een veelgebruikt argument voor ziekenhuisfusies. Maar de acht ziekenhuizen die in 2014 en 2015 fuseerden, weten die verwachtingen veelal nog niet waar te maken. Vorig jaar slaagden alleen de Noordwest Ziekenhuisgroep in Alkmaar en Den Helder en het Bravis Ziekenhuis in Noord-Brabant erin om betere financiële rapportcijfers te halen. In de overige zes gevallen gingen de gecombineerde ziekenhuizen er financieel op achteruit: het Spaarne Ziekenhuis, de Treant Zorggroep, Zuyderland, OLVG, Alrijne en het St. Franciscus/Vlietland.

Noordwest Ziekenhuisgroep, Bravis en Spaarne scoren goed

BDO hield in 2016 nog een slag om de arm. Het was wellicht te vroeg om de financiële voordelen te plukken. De fusieziekenhuizen zouden meer tijd nodig hebben. Een jaar later is het beeld echter vrijwel ongewijzigd. De Noordwest Ziekenhuisgroep en het Bravis Ziekenhuis hebben financieel gezien de wind nog steeds mee. Van de zes achterblijvers weet alleen het Spaarne Ziekenhuis de negatieve koers gunstig te verleggen. Kreeg het een jaar geleden nog een 6 als rapportcijfer van BDO, dit jaar springt het ziekenhuis met een 8 van plaats 42 naar plek 12 in de lijst van 67 algemene ziekenhuizen. BDO baseert die lijst op zaken als solvabiliteit, liquiditeit en rendement. De overige vijf gefuseerde ziekenhuizen zakken echter financieel verder weg.

Situatie Zuyderland is zorgwekkend

In totaal fuseerden in de jaren 2014 tot en met 2016 vijftien ziekenhuizen. In 2017 kwam daar nog de combinatie Waterlandziekenhuis met Westfriesgasthuis bij. Bij een aantal ziekenhuizen kost het eerste jaar na de fusie veel inspanning, wat het resultaat drukt. Een groep van zes ziekenhuizen is er ook na langere tijd financieel alleen maar op achteruitgegaan. Ronduit zorgwekkend is de financiële situatie bij Zuyderland. Het Limburgse ziekenhuis, een combinatie van Orbis en Atrium, staat op de laatste plaats met als rapportcijfer een 2. De kostbare nieuwbouw van Orbis uit 2008 is nog steeds een blok aan het been.

Fusie verdubbelt complexiteit

‘Fuseren om het geld is geen goede reden’, zegt Chris van den Haak, voorzitter van de BDO Branchegroep Zorg. ‘Vaak zie je dat een financieel gezond ziekenhuis fuseert met een financieel ongezond ziekenhuis. Maar dat hoeft dus niet per se een gezonde combinatie op te leveren. Het valt te begrijpen dat er het eerste jaar frictiekosten zijn. Maar als er daarna geen verbetering optreedt, dan geeft dat te denken. Het roept vragen op over wat nu de optimale schaal is voor ziekenhuizen. Ziekenhuizen zijn hele complexe organisaties. Bij een fusie verdubbelt de complexiteit.’

Samenwerken als alternatief

‘Ziekenhuizen moeten goed weten waarom ze fuseren’, vult Frank van der Lee aan, partner bij BDO. ‘Je kunt je afvragen of je niet via slim samenwerken dezelfde doelen kunt behalen, zonder het gedoe van een fusie erbij te nemen. Het Radboudumc doet dat bijvoorbeeld met omliggende ziekenhuizen. We zien ook vaak dat de business-cases van fusieziekenhuizen uitgaan van gunstige randvoorwaarden. Dan worden bijvoorbeeld de adherentiegebieden bij elkaar opgeteld, terwijl er in realiteit overlap is.’

2 REACTIES

  1. Mijn inziens heeft het meer te maken met de specialisten zelf. Heb een aantal van deze fusie ziekenhuizen mee gemaakt of fusies overwogen zien worden. Probleem is de maatschap, die net als bij de (door)ontwikkeling van het ZIS, het idee hebben dat hun werk uniek is. Het wiel wordt elke keer opnieuw uitgevonden. De bereidheid om naar elkaar te luisteren en de gemeenschappelijke deler te zoeken gaat moeizaam en daardoor vertragen fusies of lopen compleet mis.

  2. Lees alle reacties
  3. Hier had een bepaalde cliëntenraad van een bepaald fusieziekenhuis al uitgebreid voor gewaarschuwd! Zo uitgebreid dat zij zelfs een alternatief plan hebben gepresenteerd. En dat zij hun bezwaren tot voor de rechter hebben beargumenteerd. Maar zoals gewoonlijk trokken zij aan het kortste eind en kregen bestuurders, zorgverzekeraars en banken toch hun zin..! En zie het resultaat..

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.