Het gaat om de nieuwe Wet Uitbreiding Bestuurlijke Handhaving. Naast het zelfstandig opleggen van dwangsommen en boetes, krijgt de Inspectie ook bevoegdheid om in patiëntendossiers te kijken zonder dat daar toestemming voor nodig is. Bovendien zijn particuliere klinieken en – verpleeghuizen via de wet verplicht zich te registreren en onder toezicht van de Inspectie te stellen.

Niet zo nodig

Het wetsvoorstel passeerde de Tweede Kamer vrij gemakkelijk. De Eerste Kamer lijkt aanmerkelijk kritischer. SP-Eerste Kamerlid Tineke Slagter: “Wij vinden het met elkaar niet zo nodig dat de Inspectie zelfstandig boetes kan opleggen. Je kunt boetes ook uitbesteden aan het OM, dan laat je het onder het strafrecht vallen. Bovendien vragen wij ons af of de Inspectie haar taak wel kan vervullen met 275 actieve toezichthouders voor ongeveer 800 000 zorgaanbieders.” Kim Putters, PvdA Eerste Kamerlid: “Mijn vraag is: welk probleem lost dit op? Weliswaar is het instrument snel inzetbaar, maar je kunt je ook afvragen of de Inspectie het huidige instrumentarium wel goed benut.”

Boetes en dwangsommen

De Inspectie kan boetes geven als zorginstellingen hun jaarverslagen niet op tijd hebben ingeleverd of een calamiteit niet hebben gemeld. Het opleggen van een dwangsom is mogelijk als zorginstellingen niet aan voorgeschreven veiligheidsmaatregelen voldoen. Volgens een woordvoerder van VWS valt daarbij te denken aan het niet goed regelen van achterwacht als de behandelend arts op vakantie gaat of het niet hanteren van procollen om links/rechts verwisselingen op de operatiekamer te voorkomen.

Minister Klink

Slagter vindt dat minister Klink niet duidelijk is over de omstandigheden waaronder de Inspectie boetes mag gaan opleggen. “De ene keer zegt hij dat boetes moeten kunnen worden uitgedeeld bij kleine overtredingen, als een soort stok achter de deur. De andere keer zegt hij dat het alleen om calamiteiten gaat. ” Ook Putters meent dat meer duidelijkheid is geboden. “Daar hebben de zorginstellingen en artsen recht op.”

Niet anoniem

Een ander kritiekpunt betreft inzage in medische dossiers. Putters: “Ik ben er niet voor dat de Inspectie dossiers ongeclausuleerd mag inzien. Bij grootschalige onderzoeken mag de Inspectie namelijk zonder toestemming van de patient gegevens gebruiken die in beginsel niet geanonimiseerd hoeven te worden. Dat betekent dat de gegevens altijd herleidbaar blijven.”

Mocht de Eerste Kamer volgende week voor het wetsvoorstel stemmen, dan kan de wet op zijn vroegst in juli in gaan. (Zorgvisie-Carina van Aartsen)

Lees ook:

Toezichthouders gaan vaker boetes uitdelenBoetebesluit NMa slaat in als een bom

Tuchtcolleges mogen boetes uitdelen