Ggz-instellingen hoeven vanaf 2011 niet meer elke suïcide van een patiënt te melden bij de inspectie. Zelfdodingen waarbij de behandeling “zorgvuldig en volgens geldende veldnormen is uitgevoerd” kunnen dan intern afgehandeld worden.

Calamiteiten verplicht melden

Instellingen blijven wel verplicht calamiteiten te melden. Het gaat dan bijvoorbeeld om zelfdodingen – of ernstige pogingen daartoe – waarbij de behandeling tekort geschoten is. De geneesheer-directeur moet dat onderscheid maken. Daarnaast moeten instellingen suïcides melden van patiënten die in hun vrijheid waren beperkt en van patiënten met een inbewaringstelling of rechterlijke machtiging. Patiëntenorganisaties zijn “behoorlijk huiverig” voor de verandering, zegt Christien van der Hoeven van patiëntenkoepel LPGGz. “Gaan instellingen het uit zichzelf goed melden? De interne veiligheidssystemen zijn nog lang niet overal op orde, dus de vraag is of instellingen wel van elk geval blijven leren. De inspectie trekt zich voortijdig terug.”

‘Zelfmoorden veelal niet door fouten’

Ypsilon, vereniging van familieleden van patiënten met schizofrenie of psychosen, is “ongerust”. “Men verwacht dat instellingen vrijwillig naar buiten brengen dat hun zorg tekortschiet, terwijl er marktwerking is”, zegt Annemarie Hannik van Ypsilon. Veel zelfmoorden komen niet door fouten, blijkens onderzoek in opdracht van de inspectie. Zo bezien zijn het geen calamiteiten, zegt Bert van Raalte, waarnemend programmaleider ggz bij de inspectie. De nieuwe procedure lijkt meer op die in ziekenhuizen, die alleen fouten met ernstige gevolgen moeten melden. “Alleen in de ggz zag de inspectie iedere melding. Dat is internationaal gezien uitzonderlijk en blijkt weinig toe te voegen.”

Verantwoorden over toezicht

Van Raalte is niet bang dat instellingen fouten verzwijgen. “Als een instelling heel weinig zou gaan melden, is dat voor ons een teken om extra op te letten. Bovendien moeten instellingen zich verantwoorden over hun toezicht op dit soort kwesties. Dat neemt niet weg dat we niet met een blanco cheque wapperen. We veranderen de procedure niet van de ene op de andere dag.” De inspectie test de nieuwe meldingsprocedure de komende tijd bij GGZ Noord-Holland-Noord, Altrecht in Utrecht en Symfora groep in Amersfoort. Die instellingen blijven alle zelfmoorden bijhouden en schiften zelf op calamiteiten. Na afloop evalueert de inspectie hun selectie. (Zorgvisie – Krista Kroon)

Lees ook:

Ggz hoeft niet elke suïcide meer te melden

Online zelfmoordpreventie krijgt ruim miljoen euro

Zorgvisie magazine

Interesse in meer achtergronden? Word nu abonnee van Zorgvisie.