Anna van Poucke zegt dit in een toelichting op het rapport Wie doet het met wie in de zorg? van KPMG, dat vandaag verschijnt.
E-health en zorg-ict worden steeds belangrijker, aldus het rapport. Wereldwijd is in 2017 meer dan 8 miljard dollar geïnvesteerd in e-healthbedrijven. Dit gebeurde vooral op het gebied van kunstmatige intelligentie en data analytics. In Nederland stelt het kabinet tot 2021 een bedrag van 40 miljoen euro beschikbaar voor innovatieve start-ups in de gezondheidszorg.
Hoe nu verder?
Maar de inbedding van dit alles verloopt nog moeizaam, zegt Anna van Poucke, sectorleider Health van KPMG. ‘Uit ons onderzoek wordt duidelijk dat ziekenhuizen de afgelopen periode veel geld en energie hebben gestoken in de implementatie van het epd. Nu dat proces op zijn einde loopt, luidt de vraag: hoe nu verder? Hoe zorgen we ervoor dat we beter met andere instellingen gaan communiceren? En niet te vergeten ook met de patiënt? Op die vragen heeft nog lang niet iedereen een antwoord.’
Uit het onderzoek van KPMG blijkt dat er nog veel tijd en geld verloren gaat met de informatie-overdracht tussen zorgaanbieders onderling. ‘Diagnostiek wordt vaak nog in het ziekenhuis gedaan, terwijl het technisch mogelijk is om dit in de eerste lijn of zelfs thuis te doen. Maar kwesties als zorg op afstand, de ontwikkeling van digitale zorgplatforms en toepassing van kunstmatige intelligentie bij beslissingsondersteuning van artsen, staan nog onvoldoende op de agenda.’
Top of mind
Een en ander is ook een kwestie van governance, aldus Anna van Poucke. ‘Zaken als data, ict en e-health moeten top of mind zijn bij de raad van bestuur van zorginstellingen. Hoe je dat precies regelt, is voor elke instelling anders. Je kunt je CIO opnemen in de raad van bestuur, of deze functie er nauw aan liëren. Als maar duidelijk is dat dit alles voor de toekomst van de zorg van cruciaal belang is.’
Schaalgrootte is bij dit alles van cruciaal belang, vervolgt Van Poucke. ‘Zowel wat betreft de in huis aanwezige kennis als de benodigde investeringskracht. Voor kleinere ziekenhuizen is dat lastig op te brengen, om nog maar te zwijgen van zorgorganisaties in de eerste lijn, die de komende jaren ook deze transformatie moeten ondergaan, maar die natuurlijk over nog minder middelen beschikken. De grotere ziekenhuizen hebben wat dit betreft dus een aanzienlijke verantwoordelijkheid. Die kunnen ze ook invullen door kleinere partijen in de regio te ondersteunen bij een gezamenlijk digitaal netwerk.’
Samenwerken aan digitalisering van de zorg is absoluut cruciaal. Dat zien we ook in de dagelijkse praktijk met BeterDichtbij. Dertig regionale ziekenhuizen hadden ruim een jaar geleden het lef om de handen in één te slaan binnen de Vereniging van Samenwerkende Algemene Ziekenhuizen (SAZ). Zij hebben het voortouw genomen om samen digitaal te innoveren. Inmiddels is BeterDichtbij beschikbaar voor alle Nederlandse zorgorganisaties (ook voor huisartsen). Daarmee een mooi voorbeeld hoe door samen te werken ook in de regio nieuwe technologie snel omarmd wordt en zo schaalgrootte krijgt.
Het Zorgstelsel in gevaar? High end consultancy opnieuw de raadgevers, waar het in de Zorg, of zou niet iedereen moeten zeggen: in de Geneeskunde, naar toe moet? Het denken, niet vanuit geneeskundige kaders, maar vanuit economische kaders en dan de zorgbestuurders het roer geven van de tanker (Schippers) die op de kliffen afstevent, kan geen serieuze optie zijn, waar de zwellende massa zorgvragers mee verder komt. Zorgvragers raken het vertrouwen in de Zorg , en helaas ook in de Geneeskunde toenemend kwijt. Het ooit ingaan op de plannen van Hogervorst, die perse Marktwerking aan het roer wilde krijgen, heeft juist een angstaanjagende wijze van vastslaan van het roer gegeven, terwijl in de stuurhut de grootste conflicten en tegengestelde meningen door niet geneeskundig geschoolden gegeven.Mogelijk vooral op eigen inkomen gestelde personen in de leemlaag tussen Overheid en de werkvloer, maar evident weinig BIG geregistreerden met de voeten op de werkvloer, die koers kennelijk maar laten voor wat het is.Of sjoemelsoftware laten ontwikkelen, zodat het mooier lijkt dan dat het is. Het KPMG adviseert: met meer datagebruik, E-health en concentratie zullen we de koers moeten veranderen. Dat gaat nooit lukken, omdat juist beeldschermen, data, digitalisering , leunen op Apps en electronische oplossingen met al het zitten, wat we daarbij doen, de grootste aandoening ooit hebben veroorzaakt: de E- sickness!
Het NIVEl, de VTV, het RIVM toveren allemaal data op tafel, waar we zien, dat alle aan zitten en niet bewegen gerelateerde aandoeningen in aantal stijgen, juist bij onze kinderen en jong volwassenen al een heel hoge zorglast veroorzaken, en hun slechts multimorbiditeit en chroniciteit tot zelfs een vervroegde dood te wachten staat. Zwakke kinderen zijn de zwakke ouderen van straks.
Politiek bedrijven is geneeskunde bedrijven in het groot ( Virchow tegen Bismarck, die zeer goed naar de dokters leerde luisteren als het om preventie bij de jeugd ging) De latere ministers, zeker van liberale snit ( de Overheid hoeft zich toch niet te mengen? ) hebben de roep om preventie aan de verkeerden gericht. De Gezondheidsraad geeft in de nieuwe beweegrichtlijn een meer dan bedroevend inzicht over de materie aan. Er is maar een weg voor de Overheid, ooit door Em prof. Doeke Post aangewezen en gedurende 30 jaar in den Haag bepleit: snap dat we hier door het loslaten van kennis uit de Gezondheidsleer, specifiek nu boven water komend rond hygiëne bij kinderen op het gebied van houding en bewegen, een volledig laissez faire op preventiekracht hebben toegelaten. Ook de artsen in alle geledingen in eerst en, tweede lijn, maar ook de opleiders hebben zonder het te beseffen, de kracht van preventie en vroeg bijsturen losgelaten of niet meer in hun leerboeken aangetroffen. Dure grap.
De high end zorginstituten en de wetenschapsfabrieken kunnen misschien best een paar jaar “op hold”, de hoofdmotor even op stationair, zodat de boegschroeffunctie van versneld preventiemaatregelen nemen de afremmende tanker misschien nog net op tijd van koers kan laten veranderen.