Bovenstaande is helaas geen zeldzame situatie. Jaarlijks belanden in Nederland naar schatting 27.000 mensen in het ziekenhuis door vermijdbare medicatiefouten. En uit onderzoek van Patiëntenfederatie Nederland blijkt dat één op de tien patiënten die in 2024 ziekenhuis- of klinische zorg kreeg, een situatie meemaakte waarin iets mis of bijna misging doordat medische informatie niet op orde was. Het gaat om niet alleen om medicatiefouten, maar ook om verkeerde diagnoses en verkeerde behandelingen. Regelmatig leidt dit tot tijdelijk of permanent lichamelijk letsel.
De dupe
Patiënten zijn hiervan de dupe, terwijl we uit onderzoeken weten dat dit probleem niet door de patiënt veroorzaakt wordt. Een overgrote meerderheid van de patiënten vindt het belangrijk dat relevante zorgverleners op het juiste moment toegang hebben tot hun medische gegevens. Zeker in spoedsituaties heeft bijna niemand daar bezwaar tegen. Toch lukt het, ondanks de vele goedbedoelde inspanningen, al jaren niet om dit goed te regelen. Enerzijds door een voor patiënten te ingewikkeld toestemmingssysteem, anderzijds door ict-systemen in de zorg die niet goed met elkaar werken. Zelfs wanneer een patiënt voor alles toestemming geeft, kunnen systemen van verschillende zorgaanbieders vaak niet goed met elkaar communiceren.
Verspilling
Dit leidt niet alleen tot een groot risico op medische fouten, maar ook tot enorme verspilling van tijd en capaciteit. En dat gaat niet alleen om de onnodige ziekenhuisopnames. Zo vertellen specialisten ons dat ze soms meer dan de helft van hun consult besteden aan het uitpluizen van medicatielijsten of het navragen van eerdere uitslagen. Patiënten worden onnodig opnieuw onderzocht omdat gegevens niet beschikbaar zijn. In een zorgsysteem dat zegt te piepen en kraken door capaciteitsproblemen en personeelstekorten is dat niet uit te leggen.
Twee vliegen in één klap
Goede zorg begint bij goede informatie. En het mooie is: door dit goed te regelen slaan we twee vliegen in één klap. We maken de zorg beter en veiliger én we besparen miljarden euro’s die nu weglekken aan dubbele onderzoeken, administratief gedoe en herstel van fouten die voorkomen hadden kunnen worden. Wat ons betreft kan dit probleem niet snel genoeg worden opgelost.
Door Arthur Schellekens, directeur-bestuurder van Patiëntenfederatie Nederland
Alle artikelen die in dit nummer verschenen, vindt u hier.