Melvin Samsom werd vier jaar geleden aangesteld in het Karolinska Ziekenhuis. Hij gaf in het prestigieuze ziekenhuis in Stockholm, met een omzet ruim twee miljard euro, leiding aan de ziekenhuisbrede invoering van value based healthcare. Daarbij staat de aandoening van patiënten centraal. De zorg wordt georganiseerd in zorgpaden rond aandoeningen. Artsen en verpleegkundigen werken in samen in multidisciplinaire teams.

Silo’s afbreken

De klassieke ziekenhuisindeling in afdelingen zou verdwijnen, zei Samsom in 2016 in een interview met Zorgvisie.  ‘Die organisatie in gescheiden silo’s leidt in de praktijk tot fragmentatie van de zorg. Neem nu een borstkankerpatiënt die van afdeling naar afdeling gaat. Van radiologie naar chirurgie, naar oncologie, naar radiotherapie en tot slot plastische chirurgie. Elke halte betekent een hapering in het proces, met kans op vertraging en fouten. De afstemming wordt gehinderd door de silo’s. En hoe wil je kwaliteit definiëren met vier verschillende vakgroepen?’

Melvin Samsom kiest voor ‘Big Bang’

Samsom koos voor een ‘Big Bang’. Alle divisies en vakgroepen werden opgeheven. Een Patient Flow Captain werd lijnverantwoordelijk voor een zorgpad. De reorganisatie betekende dat de 650 hoofden van divisies, afdelingen en secties hun baan verloren. Ze werden uitgenodigd om te solliciteren naar de nieuwe leidinggevende functies. De reorganisatie stuitte op de nodige weerstand bij medisch specialisten en verpleegkundigen. Een survey afgelopen winter onthulde dat nog maar de helft van de staf vertrouwen had in Samsom, zo meldt BMJ.

Karolinska duurste nieuwbouw ziekenhuis

Niet alleen ging de organisatie intern op de schop. Tegelijk met de reorganisatie betrok Karolinska een nieuw gebouw. De bouwkosten liepen uit de hand. Ze bedragen volgens BMJ 2,2 miljard euro, waarmee het twee keer zo duur als begroot. Volgens Zweedse media is Karolinska het duurste ziekenhuis dat ooit is gebouwd. Volgens de Zweedse krant Dagens Nyheter zou het ziekenhuis vijf oud-collega’s van Samsom hebben ingehuurd voor een fors bedrag. De Zweedse Mededingingsautoriteit doet hiernaar onderzoek, meldt BMJ.

Nieuwe type leider voor Karolinska

Samsom zegt in zijn verklaring dat zijn vertrek niets te maken heeft met de recente kritiek. In de persverklaring staat dat zijn vertrek een natuurlijke stap was, omdat de reorganisatie bijna klaar is. Karolinska is nu toe aan een nieuw type leiderschap.  Formeel blijft Samsom nog aan tot voorjaar 2019, maar de dagelijkse leiding is al in handen van Annika Tibell, adjunct-directeur en transplantatiechirurg. ‘De overgang naar mijn nieuwe rol als bestuurder kwam nogal snel’, verklaart ze tegenover BMJ. ‘Maar ik beschouw het als een eer dat er vertrouwen in mij wordt gesteld. We moeten gefocust blijven en het proces afmaken dat we zijn gestart. Zonder de krachtige leiding van Melvin Samsom de afgelopen vier jaar zouden we niet staan waar we nu staan.’

Reactie Melvin Samsom

Melvin Samsom laat per mail weten dat het ziekenhuis is gebouwd in opdracht van de Stockholm County Council: ‘Het werd gecontracteerd als een Publieke Private Partnerschap. Dat heeft volgens de media het ziekenhuis zo duur gemaakt. De vijf collega’s waar over gesproken wordt, zijn drie coaches uit Nederland en geen oud-collega’s. Deze drie hebben samen met Zweedse coaches de leidinggevenden begeleid. Twee personen met wie ik eerder heb samengewerkt in Nederland zijn tijdelijk aangesteld geweest in 2015 en 2016 als veranderpartners samen met tien Zweedse veranderpartners. De mededingingsautoriteit kijkt naar het aanbestedingsproces van Karolinska in relatie tot het bureau dat de interimmers heeft geleverd en het bureau dat de zoekopdrachten heeft gedaan voor nieuwe thema- en functie-directeuren.’