Het onderzoek is uitgevoerd door Arteria Consulting in opdracht van het BegeleidingsOverleg Wijkverpleging. De resultaten zijn vandaag bekendgemaakt en door minister Hugo de Jonge met begeleidende brief naar de Tweede Kamer gestuurd.
Ongecontracteerde wijkverpleging
Uit data van Vektis en Zorgverzekeraars Nederland blijkt dat de ongecontracteerde wijkverpleging de afgelopen drie jaar is gegroeid van 1,3 naar 6,2 procent. De kosten namen toe van 36,9 miljoen euro in 2015, naar 104,3 miljoen euro in 2016 en 83,5 miljoen euro over de eerste helft van 2017. De meerkosten per cliënt liggen in januari 2017 zelfs op 120 procent, daarna dalen de meerkosten naar 100 procent bovenop de kosten van gecontracteerde zorg. Op basis van deze data is geen uitspraak te doen over eventuele overeenkomsten of verschillen in zorgzwaarte, stellen de onderzoekers.
Contracten
Er zijn ook interviews gehouden onder zowel gecontracteerde -, als niet gecontracteerde aanbieders. Veel zzp-ers hebben geen contract omdat ze daar niet voor in aanmerking komen. Een andere reden om zonder contract te werken, zijn de te lage tarieven of het budgetplafond. Andere zorgaanbieders willen de bemoeienis van zorgverzekeraars niet. Gecontracteerde wijkverpleegkundigen zien als groot verschil met ongecontracteerde zorg dat zij minder tijd kunnen besteden aan cliënten, omdat zij worden beoordeeld op de doelmatigheid van de geleverde zorg. Niet-gecontracteerde wijkverpleegkundigen geven aan de ruimte te krijgen om de vraag achter de vraag te stellen en dat zij meer tijd kunnen nemen voor het inzetten van bijvoorbeeld het netwerk van de cliënt of voorzieningen uit de Wmo.
Wijkverpleegkundigen
Wijkverpleegkundigen in loondienst geven aan dat ze door een tekort aan collega’s een hoge werkdruk ervaren. Door het tekort aan wijkverpleegkundige niveau 5 bij zorgaanbieders, worden zzp’ers ingehuurd om te indiceren. De vraag is groot, waardoor zzp’ers extra eisen kunnen stellen qua arbeidsvoorwaarden. Als beroepsgroep vinden de meeste wijkverpleegkundigen dat ze meer leidend moeten zijn in het zorgproces. Zij zijn degene die aangewezen zijn om te indiceren, maar worden hierin door de verzekeraars niet altijd erkend in hun expertise.
Cliënten
De bevraagde zorgaanbieders geven aan cliënten altijd te informeren over hun contractering. De cliënten van deze zorgaanbieders kunnen zich niet of onvoldoende herinneren of zij hierover zijn geïnformeerd. Dat zij als cliënt geen declaratie thuis ontvangen en niet bijbetalen aan hun zorg, is voor hen de voornaamste informatie. Als dat niet geregeld zou zijn, dan geven cliënten aan over te stappen naar een andere zorgaanbieder of een andere zorgverzekering. De geïnterviewde cliënten in het onderzoek geven aan niet bewust voor gecontracteerde of niet gecontracteerde zorg te kiezen.
Zorgverzekeraars
Een deel van de zorgverzekeraars probeert zoveel mogelijk nieuwe zorgaanbieders te contracteren, ook als die voor maar één verzekerde zorgen. Een ander deel van de zorgverzekeraars contracteert alleen nieuwe zorgaanbieders wanneer die een zorgtekort in een regio opvullen of een onderscheidend zorgaanbod hebben. Zorgverzekeraars zien dat niet-gecontracteerde zorgaanbieders gemiddeld meer zorg leveren dan gecontracteerde zorgaanbieders. Het is lastig voor zorgverzekeraars om dit op grote schaal te vergelijken doordat zij andere zorgprestaties registreren. Volgens zorgverzekeraars zijn daarnaast de meeste niet-gecontracteerde zorgaanbieders klein, waardoor het niet mogelijk is hen mee te nemen in benchmarkonderzoeken.
Kabinetsvoorstellen
In het regeerakkoord staat dat het kabinet wil onderzoeken ‘op welke wijze het onderscheid tussen gecontracteerde en niet-gecontracteerde zorg verhelderd en versterkt kan worden.’ Minister de Jonge verwacht in het voorjaar te komen met voorstellen om de contractering te bevorderen.
Wel een zeer ongenuanceerde kop! Er wordt gesuggereerd dat bij gelijke zorg ongecontracteerde zorg 2x zo duur is. Echter dit blijkt na het lezen van de tekst veel genuanceerder te liggen. Ik had van Zorgvisie een toch iets minder gekleurde kop verwacht!