Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

‘Keep it simple and straightforward’

[Exclusief] Na de instemming van de Tweede Kamer met de Wmo is het de beurt aan de Wet Langdurige Zorg om door het parlement geloodst te worden. Bestuurder Henk Nies van kenniscentrum voor de zorg Vilans en bijzonder hoogleraar Organisatie en beleid van zorg aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, pleit voor minder complexiteit in de Wlz.
‘Keep it simple and straightforward’

U sprak 16 april in de Kamer tijdens de hoorzitting over de Wlz. Wat was daar uw hoofdboodschap?

‘Ik sprak daar de wens uit dat alle veldpartijen gezamenlijk zich  inzetten om het zorgstelsel te vereenvoudigen. Dat is een lastige opgave want we hebben ook na de hervormingen van dit kabinet te maken met drie verschillende zorgwetten die naast elkaar bestaan; niet echt makkelijk. Des te meer reden voor het kabinet en de Tweede Kamer om nu zoveel mogelijk onnodige complexiteit uit de nieuwe wetten  te halen.’

Laten we inzoomen op de Wlz. Wat zijn daar de oorzaken van de onnodige complexiteit?

‘De verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de nieuwe wet ligt bij maar liefst 11 instituties of partijen, waarvan de cliënt en zijn naasten er één is. Binnen al deze instituties en partijen heb je ook weer verschillende instanties. Neem de Wlz-uitvoerders, zeg maar de zorgverzekeraars in een regio. Die werken onder de regionale regie van een zorgkantoor. Dat zorgkantoor gaat namens de Wlz-uitvoerders  de zorg in kopen. Maar deze Wlz-uitvoerders houden wel allemaal de verantwoordelijkheid tegenover hun verzekerden. Mocht de gemandateerde uitvoerder – het zorgkantoor – het werk niet naar behoren doen, dan kan een van die andere uitvoerders zijn verantwoordelijkheid nemen en deze taak overnemen. Er wordt niet geconcurreerd en het risico ligt bij de rijksoverheid. Mij lijkt dat dat makkelijker kan.De kans bestaat dat iedere partij in de Wlz eigen ideeën over kwaliteit en betaalbaarheid gaat hebben en daarin ook eigen beleid gaat voeren. Dat levert behoorlijk wat complexiteit op, tenzij ze dat goed regelen met elkaar. En als ze dat doen, heb je al die Wlz-uitvoerders weer niet nodig.  In de oude AWBZ werd er wel eens gesproken over het ‘jaarlijkse inkoopcircus’. Ik denk dat dat beeld met de nieuwe wet zomaar niet verdwijnt. Er ligt echt een opgave voor alle betrokken partijen om het eenvoudig te maken. Als er nog een convenant getekend moet worden, zou dat het KISS convenant moeten zijn: keep it simple and straightforward!

Hoe kan dat dan anders?

‘Een directe inkooprelatie met de cliënt had het uitgangspunt kunnen zijn en een verzekeraar die gewoon betaalt waarvoor iemand verzekerd is.  De bekostiging had veel meer cliëntvolgend kunnen zijn. Daar is in de Wlz maar ten dele voor gekozen.’

Vaak wordt gewezen naar controlerende instanties als de NZa, het CIZ en het CAK als organisaties die complexiteit bevorderen. Kunnen we die instituties niet ‘gewoon’ afschaffen?

‘Als je de processen onder de Wlz ‘plat slaat’ is het eigenlijk eenvoudig wat er moet gebeuren: indiceren, betalen, eigen bijdragen innen en controleren op goede zorg en de juiste aanwending van middelen. We hebben dit allemaal ondergebracht bij verschillende instituties zoals het CIZ, het CAK de SVB, de Inspectie, zorgkantoren, Wlz-uitvoerders, de NZa noem maar op. Nou zeg ik niet dat we een of meerdere van deze instellingen zomaar kunnen opheffen; ze hebben meer taken en verantwoordelijkheden dan in de Wlz beschreven en als je zo’n stelsel kiest, heb je zulke instanties nodig. Ik denk wel dat we kritisch moeten kijken naar welke controlemechanismen we kunnen schrappen. Het is te simpel gedacht dat de complexiteit van het zorgstelsel in een keer kunnen laten verdwijnen. Maar vereenvoudigingen aanbrengen en controlemechanismen afschaffen zou toch moeten lukken.’

De andere kant van de medaille bij het afschaffen van controle is altijd het risico op fraude. Terecht?

‘Ja en nee.  Je moet misbruik niet uitlokken. Maar zelfs als je alles voor 100 procent denkt dicht te regelen, zal er sprake zal zijn van enig misbruik. Dat moet je dan strafrechtelijk vervolgen. Maar je kunt niet alles controleren. Voor mezelf sprekend: ik wil geen controlestaat. Je moet afwegen of al dat gecontroleer opweegt tegen het misbruik.  Ik ben geneigd daar wat meer risico in te nemen. Ruimte en eigen verantwoordelijkheid zijn ook veel waard en kosten niet altijd meer.’

 

 

 

 

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.