De resultaten van de pilot zijn opvallend: in drie maanden tijd werd voor 60 procent minder geld voedsel verspild. ‘Wastewatchers is ontstaan uit mijn eigen ervaring in de horeca. Ik zag hoeveel voedsel er werd weggegooid en kreeg daar nogal een aversie tegen’, legt Luttikhold uit. Hij studeerde op dat moment economie en bekeek de voedselverspilling dan ook vanuit financieel oogpunt. Dat leidde tot Wastewatchers, de start-up die hij met twee anderen bestiert. ‘Het viel me op dat veel organisaties geen overzicht hebben van wat er in hun kliko belandt. Ze hebben geen idee van de kwantiteit. Vanuit Wastewatchers bieden wij een technische tool, een applicatie, die dat monitort, analyseert en borgt. Daarnaast bieden we consults aan. Zo geven we organisaties inzicht in wat ze allemaal verspillen, zodat zij hun inkoop en strategie daarop kunnen aanpassen.’

Aanzienlijk besparen
In eerste instantie richtten de Wastewatchers zich vooral op de horeca, maar toen Luttinkhold kennismaakte met Pieter van de Graaf werd de stap naar de zorg gemaakt. Luttikhold zag dat er in de zorg 30 tot 40 procent van het voedsel wordt verspild. Van de Graaf werkt als specialist Eten en Drinken bij AAFM, een bedrijf dat facilitaire diensten aanbiedt in onder andere het Isala Diakonessenhuis in Meppel. ‘In de zorg wordt voedsel in grote hoeveelheden aangeboden, dus elke vermindering van voedselverspilling heeft een grote impact’, zegt Van de Graaf. ‘Toen Thomas en ik elkaar ontmoetten, wilden we allebei graag kijken hoe we het concept van Wastewatchers naar de zorg konden halen. Ik wilde het voedselbeleid in het ziekenhuis verduurzamen en tegelijkertijd kosten besparen. Elke kilo die wordt weggegooid kost geld.’ Over exacte bedragen heeft Van de Graaf het niet, maar de besparingen zijn volgens hem ‘aanzienlijk’.

Voedselverspilling in Meppel
In het ziekenhuis in Meppel werd drie maanden lang met de applicatie gemonitord wat er aan voedsel werd weggegooid. Wastewachters ging daarnaast in gesprek met de medewerkers om er achter te komen hoe zij naar de voedselverspilling keken. ‘Alle werknemers vonden het jammer om een maaltijd weg te gooien, maar niemand had zicht op hoeveel er nou echt werd weggegooid. Sommige werknemers waren ook best gefrustreerd’, zegt Luttikhold. ‘Niet alle afdelingen zijn hetzelfde. Op een afdeling was het verloop erg hoog, 10 procent van de patiënten bleek er niet te zijn als het eten werd geserveerd. Op een andere afdeling moesten de voedingsassistentes alles binnen een uur serveren en afruimen. Dat terwijl de oudere patiënten vaak moeite hadden met eten en de assistenten hen er niet toe wilden dwingen. Zo ontstaat verspilling.’

Niet alleen een kwestie van inkoop
Wastewatchers en AAFM zorgen ervoor dat de keukenmedewerkers in het Meppelse ziekenhuis allemaal weten wat er in de afvalbak belandt. De hoeveelheid weggegooid voedsel zagen ze per week dalen. Dat is volgens Luttikhold niet alleen een kwestie van inkoop. ‘We konden ook zien dat de ene afdeling andere producten verspilde dan de andere. Zo kunnen ze elkaar nu aanvullen: als een afdeling een tekort heeft aan bepaalde producten, kan hij die overnemen van een andere. Na drie maanden werd er voor 60 procent aan geld minder verspild.’

Breder uitrollen
AAFM wil nu kijken of het project ook op andere plaatsen kan worden ingezet. Van de Graaf: ‘We hebben de ambitie om onze diensten breder uit te rollen binnen de zorgsector. Een pilotproject met Wastewatchers zou bijvoorbeeld ook erg aantrekkelijk zijn bij verpleeg- en verzorghuizen, waar langdurige zorg wordt aangeboden. Maar voor iedereen geldt dat het commitment er moet zijn binnen zo’n project, zonder te vervallen in de waan van de dag. Maar aan het eind van de rit zal iedereen zien dat het succesvol is.’