Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties11

‘Zorgsysteem stimuleert kwaliteit nauwelijks’

Carina van Aartsen is redacteur bij Zorgvisie, Skipr en Qruxx. Ze schrijft over alle sectoren van de zorg, maar vooral over de ouderenzorg en eerste lijn. Omdat daar nu de grootste uitdagingen liggen: voor de zorg zelf maar ook voor de samenleving. Als aandachtsgebieden heeft zij de thema´s: governance, zorgverzekeraars en financiën.
Het Nederlandse zorgsysteem garandeert een minimumkwaliteit van zorg, maar stimuleert kwaliteitsverbetering onvoldoende. Dat staat in de Zorgstudie van Roland Berger Strategy Consultants, die dit jaar voor de zevende keer verschijnt.
'Zorgsysteem stimuleert kwaliteit nauwelijks'

Op dit moment zijn er te weinig prikkels voor zorgaanbieders om kwalitatief uit te stijgen boven het gemiddelde, concluderen de onderzoekers. Volgens Roland Berger richten de spelers in de zorg zich onvoldoende op de ‘klantervaring’ van de patiënt.

Minimumkwaliteit

Robin Alma van Roland Berger: “De discussie in de zorg concentreert zich op het behoud van betaalbaarheid en toegankelijkheid. Gelukkig komt er de laatste tijd meer aandacht voor kwaliteit en hoe dat inzichtelijk kan worden gemaakt.” Roland Berger formuleert drie voorwaarden voor een zorgsysteem dat kwaliteit stimuleert: een minimum kwaliteitsniveau garanderen, prikkels bieden om kwaliteit te optimaliseren en ruimte bieden om te innoveren. Uit het onderzoek blijkt dat het Nederlandse zorgsysteem alleen aan de eerste voorwaarde voldoet. Voor ziekenhuizen, ggz, VVT en zorgverzekeringen is het medisch-inhoudelijke minimumniveau gegarandeerd. Medicijndistributie is de enige uitzondering, omdat daar specifieke richtlijnen ontbreken voor de omvang en inhoud van het assortiment en het type en de kwaliteit van de dienstverlening.

Klantbeleving

Nederland levert in verhouding tot andere West-Europese landen een bovengemiddelde medische kwaliteit tegen een gemiddelde prijs. De zorg is echter wel voor iedereen hetzelfde: er is weinig aandacht voor de verschillende wensen van klanten. Daarbij gaat het niet alleen om medisch-inhoudelijke kwaliteit, maar ook om de klantbeleving. Zorginstellingen moeten een welbewuste keuze maken voor de kwaliteit die zij bieden en het kostenniveau dat daarbij past – uiteraard binnen de haalbare financiële kaders. Het Nederlandse zorgsysteem biedt slechts beperkt prikkels voor zorgaanbieders om hun dienstverlening optimaal te laten aansluiten bij de wensen van hun klanten. De redenen hiervoor verschillen per zorgsector.

Overstap lastig

Kwaliteitsverschillen tussen ziekenhuizen zijn beperkt inzichtelijk voor klanten, waardoor het erg moeilijk is bewust te kiezen. Veel keuzemomenten ontstaan pas nadat er al een voortraject in een ziekenhuis is geweest. Overstappen naar een ander ziekenhuis is dan vaak lastig. Er zijn te weinig prikkels voor ziekenhuizen om dit gebrek aan mogelijkheden voor bewuste keuze te verbeteren.

In de VVT en gehandicaptenzorg zijn kwaliteitsverschillen relatief goed inzichtelijk voor klanten of hun familie. Waar echter in een gebalanceerd zorgsysteem mechanismen bestaan om aanbieders het succes of falen van hun differentiatie op kwaliteit te laten ‘voelen’, is dit effect in VVT en gehandicaptenzorg door tegenstrijdige financiële prikkels zoals productieplafonds en budgetgaranties zeer beperkt. Zij worden dus niet gestimuleerd om het beter te doen.

Niet goed zichtbaar

In de ggz ontbreken prikkels voor een optimale prijs-kwaliteitverhouding aan zowel de vraag- als aanbodkant. Verschillen in kwaliteit zijn niet goed zichtbaar voor de klant en de financierings-systematiek zet instellingen niet aan de kwaliteit te verbeteren en zo meer klanten aan te trekken.

In de medicijndistributie en de zorgverzekeringsmarkt zijn alle voorwaarden voor het optimaliseren van de prijs-kwaliteitverhouding aanwezig. Toch vindt er weinig differentiatie in dienstverlening plaats door de aanbieders. Bovendien wordt dit niet voldoende gestimuleerd door de belangrijkste beïnvloeders – in de medicijndistributie zijn dit bijvoorbeeld de zorgverzekeraars.

Innovatie geremd

Innovatie in de zorg leidt tot zowel kwaliteitsverbeteringen als kostenbesparingen. Maar onnodige barrières en beperkte aantrekkelijkheid om te investeren remmen die innovatie. De procedure voor toelating en vergoeding van nieuwe zorgproducten duurt lang. Investeringen blijven achter. Zorginstellingen kunnen niet alleen weinig risico dragen, maar ook moeilijk investeerders aantrekken. (Zorgvisie-Carina van Aartsen)

Zorgvisie magazine

Interesse in meer achtergronden? Word nu abonnee van Zorgvisie.

Carina van Aartsen is redacteur bij Zorgvisie, Skipr en Qruxx. Ze schrijft over alle sectoren van de zorg, maar vooral over de ouderenzorg en eerste lijn. Omdat daar nu de grootste uitdagingen liggen: voor de zorg zelf maar ook voor de samenleving. Als aandachtsgebieden heeft zij de thema´s: governance, zorgverzekeraars en financiën.

11 REACTIES

  1. Lees alle reacties
  2. Als een patient echt kan kiezen omdat er geen burocratische belemmeringen zijn stemt hij/zij met zijn/haar voeten.Geen moeilijke tijdrovende en kostbare CQ indexen voor nodig.
    Iedereen weet uit zijn/haar prive omgeving waar de goede zorg te halen is.
    Goede is dan dus vanuit patienten perspectief en niet vanuit een academisch duur tijdrovend en klant en zorgverlener onvriendelijk vragen lijst systeem.

  3. Onderlinge collegiale toetsing zal wel verbetering hierin kunnen brengen-regelmatig deskundigen een bezoekje hier en daar brengen om het geheel te inventariseren-maar nee.
    Er wordt te veel vanuit de ivoren toren geregeerd!
    Als er opbouwende critiek(criet) geleverd wordt wordt je ‘sneeky’ weggehoond!
    Ze praten liever over golf of ander hobby’s!
    ‘Neen,want het wordt van bovenaf gedicteerd!’

  4. Het is nooit anders geweest. Het top zorgsysteem is er om voor velen met hun zelfverrijkende gedrag een positie te geven om te graaien wat er te graaien is te realiseren wat er ook is gebeurt over de ruim 80 miljard wat de burger betaald voor dit zorgsysteem met een kwaliteit die meer dan zorgelijk is en nog zorgelijker gaat worden. Alleen wordt hierover de mond gehouden en de burger wordt onjuist en niet volledig hierover voorzien van informatie. Daarnaast stelt dit zorgsysteem de patient centraal en dit is omdat de patiënt veel geld oplevert. En hiervoor heb je de patiënt nodig en niets meer en minder. Patiënten die ziek zijn is kassa en niet die beter worden. Vandaar dat dit niet verandert de schade naar patiënten. Duizenden zijn inmiddels overleden structureel ieder jaar en deze beroepsgroep weten er van af en hebben geen problemen morele bezwaren over deze gedragingen. Het gaat om het geld en dat geld. En al die mooie verhalen over kwaliteit , het is net een groot circus. Er is geen belang bij kwaliteit. Allemaal slagers die zichzelf beoordelen en nog steeds en dit gaat ook niet veranderen. Diegene die dit kunnen veranderen zijn de burgers zelf.

  5. de bedenkers van de bezuinigingen moeten eens een maandje de te korten op komen vullen. dan weten ze een beetje wat er echt speelt in de zorg. wij willen wel leveren maar we kunnen niet door alle bezuinigingen. we moeten veel meer leveren dan dat we kunnen. maar klagen lijkt geen gehoor te geven daar bij de zakkevullers in de regering

  6. De patient moet kunnen kiezenop basis van kwaliteit maar waar het bij kwaliteit werkelijk om draait wordt veel te weinig zichtbaar gemaakt. Er moet bijvoorbeeld veel meer inzichtelijk gemaakt worden wat het effect is van operaties en behandeling op het functioneren van de patient na operaties en behandeling. Is de patient er na een jaar werkelijk wat mee opgeschoten. Vergelijk daar bijvoorbeeld ziekenhuizen maar eens op.

  7. Kwaliteit zit tussen de oren, niet op papier. Investeer in mensen en niet in ordners, rapporten,certificaten,etc,ect!! Er zijn al genoeg papieren tijgers en instituten/mininsteries, zorgverzekeraars/zorgkantoren/gemeentes die elkaar bezighouden met definities en het definieren van kwaliteit. Leuk onderzoek, bekende conclusie. De client bepaald kwaliteit. Is deze niet goed, dan gaat ie elders zoeken. Tenminste, als er echt marktwerking in de zorg zou zijn. Helaas lijkt de zorg nu een beetje op een sovjet-model. Het zorgkantoor bepaald hierbij wat kwaliteit is.

  8. Ik heb de indruk dat er door meer innovatie meer geld wordt uitgegeven voor medische hulpmiddelen als rolstoelen en dat dit niet tot prijsconcurrentie leidt. Innovatie is niet altijd kosten effectief, of we dat nu leuk vinden of niet.

  9. Weer een grondige, scherpe analyse, doorspect van politiek inzicht en actualiteit van Roland Berger? Niet helemaal. Laten we de uitspraken nalopen: “minimum kwaliteitsniveau wordt gegarandeerd”. In theorie wel, maar in de praktijk mist IGZ de mankracht en de politieke steun om toezicht op dat minimum te houden. “Prikkels ontbreken om kwaliteit te optimaliseren.” In de ziekenhuissector wordt de zorg nu flink gereorganiseerd om aan de kwaliteitseisen van de zorgverzekeraars te kunnen blijven voldoen. Als dat niet lukt raken de ziekenhuizen zorg kwijt. Dat lijkt mij een sterke prikkel. “Er is geen ruimte om te innoveren.” Indien een zorgaanbieder een methode bedenkt om de zorg beter en goedkoper te maken dan is er van alles mogelijk. “Nederland levert in verhouding tot andere West-Europese landen een bovengemiddelde medische kwaliteit tegen een gemiddelde prijs.” Hier zijn de deskundigen het niet over eens. Zelfs de Zorgbalans van VWS zelf is minder positief over de internationale vergelijking. “Kwaliteitsverschillen tussen ziekenhuizen zijn beperkt inzichtelijk voor klanten.” Goh, dat wist ik niet. “In de VVT en gehandicaptenzorg zijn kwaliteitsverschillen relatief goed inzichtelijk.” Dat is grappig. Volgens mij ontvangt ActiZ op dit moment alle bevestigende reacties van zorgkantoren en IGZ op haar verzoek om de kwaliteitsinformatie, vanwege gebrekkige betrouwbaarheid, niet te gebruiken.
    Waarom zetten ActiZ en VGN zich zo in om transparantie te frusteren? Inderdaad, omdat hun leden door de zorgkantoren dreigen te worden afgerekend op kwaliteit. Wat een beroerde analyse van Roland Berger.

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.