Zorgvisie stelde u de vraag naar aanleiding van van twee interviews op Zorgvisie deze week. Twee heel verschillende mensen die hetzelfde zeggen: bestuurlijke akkoorden zoals het Integraal Zorgakkoord (IZA), Hoofdlijnenakkoord Ouderenzorg (HLO) en nu dan het Aanvullende Zorg– en Welzijnsakkoord (AZWA) zijn niet genoeg, de zorg moet structureel anders.

Patchwork

Van de 27 reageerders zijn 26 lezers het eens met de stelling dat bestuurlijke akkoorden slechts lapmiddelen zijn. Volgens een ziekenhuis-CEO moet er meer geluisterd worden naar zorgaanbieders en zorgprofessionals met frisse en innovatieve ideeën. “De noodzakelijke veranderingen worden via deze akkoorden teveel bedacht door mensen van buiten de zorgwereld zonder intrinsieke kennis en ervaring. Het werkt nu keer op keer niet. Zorgaanbieders en zorgprofessionals zijn de uitputting en moedeloosheid nabij met het verontrustende massale vertrek uit de zorg als gevolg.”

“Kijk nu eens over hoeveel schijven het gaat. De zorg wordt overregeld”, schrijft een verpleegkundige. “Ondanks de vele bestuurlijke akkoorden is het niet duidelijk welke kan we op moeten bewegen”, schrijft een consultant. Volgens de consultant worden moeilijke keuzes niets gemaakt en zijn de akkoorden ‘patchwork’ en een korte termijn aanvulling op de bestaande lappendeken.

Samenwerking

Volgens een bestuurslid uit de ouderenzorg zouden bestaande succesvolle regionale samenwerkingsverbanden het vliegwiel moeten zijn voor intensievere samenwerking in de regio en zouden juist deze beleidsmatig en financieel ondersteund moeten worden.

Want ondanks de akkoorden blijven de barrières in het veld voor samenwerking te groot denkt een arts uit de ouderenzorg. “Niet uit onwil maar door de complexiteit. Te omvangrijk. Gezondheid wordt zo breed gedefinieerd, hoe terecht ook, dat het  voor de zorgverlener niet meer te behappen is. Het hele veld van aanbieders zou moeten  worden overzien. En dat lukt niet. Wordt welzijn teveel georganiseerd en durven we niet van de zelfreinigende krachten van de maatschappij uit te gaan?”

En ten slotte “wordt samenwerking belemmerd doordat organisaties intern gericht”, schrijft een lid uit de cliëntenraad van een ziekenhuis.

Eigen belang

Een gepensioneerd directeur-bestuurder uit de eerstelijnszorg is van mening dat partijen binnen deze akkoorden niet in staat zijn om te denken in win-win plannen. “Het eigenbelang staat altijd voorop. Men doet alleen mee om graantjes van andere partijen mee te pikken én het graan van de overheid. Stoppen dus met die geldverslindende akkoorden. Kijk eens alleen maar wat al die consultants er aan verdienen.”

Bestuurlijk akkoorden zijn vaak stukken zonder duidelijke visie, met veel puntoplossingen die in het eigen belang van een partij zijn, waarbij de voorstellen vaak al achterhaald zijn op het moment dat het wordt getekend”, schrijft een SEH-arts en medisch manager uit een ziekenhuis.

Financieel

“Voor verandering is urgentie, duidelijke visie met variabele mogelijkheden voor oplossingen nodig. Waarbij met name een grote beïnvloeding als financiën in lijn wordt gebracht met de visie ipv met puntoplossingen”, vervolgt de SEH-arts.

Juist richtinggevend

Slechts één ziekenhuisbestuurder is het oneens met de stelling en schrijft dat bestuurlijke akkoorden richtinggevend zijn. “Het zijn uiteindelijk bestuurders die daar samen met zorg- en welzijnsprofessionals EN de ervaringsdeskundigheid van patiënten passende invulling aan moeten geven met een lange termijn blik. Daarvoor is lef , leiderschap en werkplezier nodig en moet de menselijke maat voldoende aandacht krijgen anders gaan de akkoorden niet leven.”