Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

NJi: wachtlijsten jeugdzorg onvermijdelijk

Redacteur Zorgvisie
Wachtlijsten in de jeugdzorg en –hulp zijn onvermijdelijk. Dat schrijft het Nederlands Jeugdinstituut (NJi) naar aanleiding van onderzoek naar wachttijden en wachtlijsten voor jongeren. Volgens het instituut ontstaan er op sommige plekken wachtlijsten, GGZ Nederland ziet een groter probleem ontstaan.
Jeugd-400-Fotolia.jpg
Foto: Fotolia

Het NJi voerde het onderzoek uit op verzoek van het ministerie van VWS. Volgens het instituut zijn er sinds de invoering van de Jeugdwet van ‘diverse kanten signalen gekomen dat er kinderen moeten wachten op de hulp die zij nodig hebben en dat er hier en daar sprake is van wachtlijsten.’ De onderzoekers spraken met acht gemeenten en bekeken hoe andere landen, zoals het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Denemarken omgaan met wachttijden en wachtlijsten voor jeugdhulp.

Geen overzicht wachtlijsten
Volgens het instituut is het niet mogelijk om landelijke en regionale gegevens over de wachtlijsten en –tijden op een rij te zetten en geldt dat ook voor gegevens op gemeentelijk niveau. Wel hebben aanbieders zelf vaak op hun website staan hoe lang nieuwe patiënten moeten wachten op zorg, maar die tijden kunnen volgens het NJi niet zomaar bij elkaar worden opgeteld om een algemeen beeld te schetsen. Voor de wachtlijsten die bekend zijn bij het NJi geldt dast ze vooral te maken hebben met capaciteitsproblemen. ‘Meer dan voorheen geldt voor de jeugdhulp dat men moet werken aan meer betrokkenheid van cliënten en hun sociale netwerk, en aan het ontwikkelen van integrale hulp. Dat vraagt veel meer samenwerking en afstemming en dus ook meer tijd en uren.’ Doordat instellingen daarnaast te maken krijgen met meer administratieve lasten, hebben ze minder capaciteit voor de echte hulpverlening aan cliënten.

Vergelijking wachtlijsten buitenland
Uit een vergelijking met de andere landen blijkt dat er ook daar wordt geworsteld met de toegang tot jeugdzorg. De Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OECD) deed onderzoek naar het beleid bij wachtlijsten voor medische behandelingen in dertien landen en trok daaruit de conclusie dat een tijdelijke extra investering geen nut heeft. ‘Het leidt niet tot structurele verandering en het verhoogt de vraag’, schreven de onderzoekers in 2013. ‘Als het extra geld opdroogt zijn de wachtlijsten als snel weer op het oude niveau.’ Het NJi neemt deze conclusie in het rapport ‘Wacht maar’ over.

Lange wachtlijsten
GGZ Nederland laat in een reactie op het rapport weten zich maar deels te herkennen in de uitkomsten. Vooral de conclusie dat er ‘hier en daar’ wachtlijsten zijn in de jeugdzorg en – hulp is tegen het zere been van de brancheorganisatie. ‘Ons beeld is dat op veel plaatsen lange wachtlijsten bestaan, die de professionele normen ruimschoots overschrijden. De toegankelijkheid van de gespecialiseerde jeugd-ggz staat op veel plaatsen onder druk en dit heeft nadelige gevolgen voor kinderen en hun ouders. Veel aandoeningen verergeren zonder behandeling en ontwrichten het leven van de gezinnen.’

Extra geld tegen wachtlijsten
Dat het NJ’i aangeeft dat een extra investering geen oplossing is, heeft GGZ Nederland naar eigen zeggen met verbijstering en ongeloof gelezen. Het jeugdinstituut houdt met die conclusie geen rekening met de bezuinigingen die de jeugdzorg en – hulp achter de rug hebben, waardoor het budget is gekrompen. ‘De effecten van deze krimp, die kan oplopen tot 30 procent met afbouw van behandel- en opnameplekken en het opheffen van hele behandelteams tot gevolg, laat zich op veel plaatsen voelen.’ De brancheorganisatie pleit juist voor extra budget om de transformatie van de jeugdzorg te versnellen.

Informatie wachtlijsten opstellen
GGZ Nederland herkent zich wel in de conclusie dat er geen duidelijke informatie beschikbaar is over de wachtlijsten en –tijden voor kinderen en jongeren. Dat is volgens de brancheorganisatie onthutsend, omdat gemeenten wel een zorgplicht hebben en er dus voor moeten zorgen dat alle jeugdigen passende zorg krijgen als dit nodig is. Zonder overzicht van de wachtlijsten- en tijden kunnen gemeenten niet bijsturen en hun zorgplicht niet altijd nakomen. ‘Kinderen en ouders worden de dupe.’

Geestelijke gezondheidszorg
De artikelen gaan onder andere over de diverse zorgorganisaties, beddenreductie, e-health en de bekostiging. >>Bekijk het dossier

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.