Artikel bewaren

U heeft een account nodig om artikelen in uw profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

‘We willen de taboes rond finger food wegnemen’

Redacteur Zorgvisie
Een vork en mes gebruiken lukt niet meer, maar met de hand-mondcoördinatie van mensen met dementie is vaak niks mis. Daarom besloten diëtisten van ouderenzorgorganisatie Amstelring om finger food in te zetten.
FingerFood-400-Fotolia.jpg
Foto:Fotolia

‘Als kind is het nog heel logisch dat je eten in je mond stopt, maar dat wordt je snel afgeleerd’, zegt Agnes Grimmerink, diëtist bij Behandel Groep Amstelring. ‘Maar omdat het iets is wat mensen zo lang geleden hebben geleerd, zien we bij mensen met dementie dat het instinct om met de handen te eten er nog steeds is.’

Taboes over finger food
In 2013 kwam de Zeeuwse zorgorganisatie SVRZ op het idee om mensen met dementie voortaan maaltijden in de vorm van finger food voor te schotelen. Dat wil zeggen: speciale hapjes of voorgesneden voedsel die mensen met hun handen kunnen eten. Amstelring nam dit idee over en is sindsdien bezig met de implementatie ervan. ‘Er bestaan nogal wat taboes over eten met je handen en medewerkers zagen beren op de weg. Zo maakten ze zich zorgen over de handhygiëne en waren ze bang dat cliënten met eten in hun handen rond gingen lopen en het dan op een andere plek zouden neerleggen’, legt Grimmerink uit. Dat terwijl finger food het voor de medewerkers juist makkelijker zou moeten maken, omdat het minder arbeidsintensief is dan elke bewoner afzonderlijk te helpen met eten. ‘Ook voor kinderen van ouders die hier wonen is het wennen. Ze vinden het vaak geen leuk idee dat hun vader of moeder met de handen eet, omdat het een gevoel geeft dat ze alles maar laten gaan. Maar eigenlijk is het juist cliëntgerichte zorg.’

Finger food-gerechten
De keukenmedewerkers en voedingsassistenten van  Amstelring volgden een workshop om te leren speciale finger food-gerechten te maken. ‘Zo leerden we aardappelpoffertjes met zalm maken. Maar je kunt niet van de keukenploeg verwachten dat ze elke dag ingewikkelde gerechten bereiden. Als je goed nadenkt, kunnen eigenlijk alle dagelijkse ingrediënten wel worden gebruikt om finger food te maken.’ Zo kunnen gehaktballetjes en aardappelpartjes makkelijk met de hand worden gegeten en ook groenten en fruit leveren geen problemen op. ‘Vloeibare dingen, zoals soepen en sauzen, kun je beter in een beker geven. We leren gaandeweg. Een keer wilden we als toetje stukjes fruit geven, met yoghurt in een apart bakje zodat ze het fruit er in konden dippen. Maar het idee om te dippen was bij de cliënten helemaal weg, dus dat werkte niet.’

Eigen regie door finger food
Het grootste voordeel van met de handen eten is volgens Grimmerink dat mensen met dementie de eigen regie behouden. ‘Nu hebben medewerkers nog vaak de neiging om mensen een handje te helpen, terwijl het juist belangrijk is dat ze dingen zelf blijven doen en bijvoorbeeld hun eigen eettempo bepalen. De tastzintuigen zijn bovendien enorm belangrijk bij eten. Als je eten voelt, komt je spijsvertering al op gang.’ Maar finger food is niet voor iedereen geschikt. ‘Ik schat dat 20 procent van de cliënten met dementie bij Amstelring het nodig heeft. Daarnaast kan het ook worden toegepast bij mensen die motorisch beperkt zijn, maar zij moeten vaak nog een drempel over om met hun handen te kunnen eten.’

Taboes wegenemen
Amstelring is nog in gesprek met de voedselleveranciers over finger food. ‘Het zou ideaal zijn als zij de maaltijden al voorgesneden konden aanleveren, met een sticker erop dat het finger food is. Dat scheelt een hoop werk voor de keukenmedewerkers. Extra geld hoeft het in principe niet te kosten, alhoewel we nu wel kijken naar een speciale finger food-menucyclus.’ Volgens Gimmerink is communicatie met de medewerkers en familieleden het belangrijkst. ‘Als je uitlegt waarom het zo gaat, dat het te maken heeft met autonomie en kwaliteit van leven, snappen mensen het echt wel.’

Dossier Ouderenzorg In het dossier ouderenzorg draait het om langer thuis wonen, verpleeghuizen en gezond blijven. Lees meer >>

Geef uw reactie

Om te kunnen reageren moet u ingelogd zijn. Heeft u nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.