Het Berenschot Benchmark Instituut onderzocht voor het zestiende jaar op rij de omvang van overhead in de langdurige zorg. Daaruit blijkt dat binnen instellingen voor verpleging, verzorging en thuiszorg (VVT) 16,3 procent van de totale kosten wordt besteed aan overhead. Binnen de gehandicaptenzorg (GHZ) is dit 16,4 procent en binnen de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) 20,7 procent.

Gedeelde verantwoordelijkheid

Er wordt veel te veel gefocust op de omvang van overheadkosten. Dit terwijl het gesprek vooral in bredere zin moet gaan over goede en betaalbare zorg en prettig werk. Daar hebben overheid, verzekeraars en zorgorganisaties een gezamenlijk belang én een gedeelde verantwoordelijkheid in.

Dit gesprek zou volgens ons als vertrekpunt een vereenvoudiging van de financiering en verantwoording van zorg kunnen hebben. Financiële druk, gedecentraliseerde bevoegdheden en op onderdelen ook gebrek aan kennis, hebben namelijk geleid tot een complex registratiewoud. Daarin zijn we  met elkaar de weg geraakt. Waar aan de ene kant regels worden geschrapt, komen er aan de andere kant juist regels bij.

Meer werkplezier

Zorgprofessionals besteden momenteel 35 procent van hun tijd aan administratieve taken, terwijl zij 23 procent acceptabel vinden. Dit blijkt uit ander onderzoek van Berenschot onder 7.700 respondenten. Het verschil tussen de ervaren en de acceptabele administratieve tijdsbesteding bedraagt 41.000 fte. Dat komt neer op € 1,9 miljard aan salariskosten.

Bovendien blijkt uit dit onderzoek dat verlaging van administratieve belasting gepaard gaat met meer werkplezier en behoud van mensen voor de zorg. Dat is in deze tijden van personeelskrapte extra belangrijk. Verder levert het heel veel tijd op die aan cliënten besteed kan worden. Dit mes snijdt dus aan vele kanten.

Kritisch blijven kijken

Bij het verlagen van deze regeldruk is het belangrijk om kritisch te blijven kijken welke regels en registraties te schrappen zijn. Zowel binnen het stelsel als binnen zorgorganisaties zelf. Vervolgens is het van belang om de regels die wel noodzakelijk zijn zo veel mogelijk te standaardiseren, te optimaliseren en het zorgpersoneel hierin zoveel mogelijk te faciliteren en te ontlasten.

Een goed functionerende overhead kan hierbij een belangrijke rol spelen. Dat kan onder andere door te zorgen voor slimme en goed functionerende ICT. Tegelijkertijd ligt diezelfde overhead juist vanuit kostenperspectief dus ook onder het eerder genoemde vergrootglas. Dit is het dilemma van de overhead. Geen enkele organisatie kan zonder, ook al claimen sommigen van wel.

Door Marvin Hanekamp, managing director Berenschot en Simon Heesbeen, senior consultant Berenschot